Remove ads
Багаслоўе або тэалёгія (па-грэцку: theos — «бог» і logos — «вучэньне»; вучэньне пра бога) — сыстэма абгрунтаваньня і абароны рэлігійных вучэньняў пра бога, яго якасьці, прыкметы і ўласьцівасьці, комплекс доказаў «праўдзівасьці» дагматыкі, рэлігійнай маральнасьці, кіраваў і нормаў жыцьця вернікаў і духавенства, усталяваных той ці іншай рэлігіяй.
Багаслоўе складаецца з доказаў звышнатуральнага паходжаньня сьвятога пісаньня, богадухнавенасьці сьвятога адданьня, чароўнай сутнасьці царквы, а таксама шэрагу практычных дысцыплінаў, злучаных з правядзеньнем богаслужэньняў. Усе сыстэмы багаслоўя зыходзяць з прызнаньня асабістага бога, які стварыў сьвет і кіруе ім па неспазнавальных законах. Асноўныя філязофскія вытокі афіцыйнага багаслоўя хрысьціянства — вучэньні Плятона, Арыстотэля і нэаплятанізму. Хрысьціянскае багаслоўе ніколі не было адзіным вучэньнем. Ёсьць багаслоўе праваслаўнае, пратэстанцкае, каталіцкае і іншыя. Кожнае мае свае спэцыфічныя асаблівасьці, якія адрозьніваюць адну сыстэму ад іншай. І тым не менш у іх ёсьць нямала агульнага.
Пад сыстэмай багаслоўя разумеецца набор розных багаслоўскіх дысцыплінаў, кожная зь якіх выкладае розныя бакі веравучэньня і культу. Гэтак, праваслаўнае багаслоўе складаецца з асноўнага багаслоўя, ці апалягетыкі, якое выкладае і абараняе ў апалягетычных спрэчках з іншавернікамі і нявернікамі некаторую суму зыходных тэзаў; дагматычнага багаслоўя, у якім даказваецца богаўсталяванасьць, праўдзівасьць асноўных дагматаў, прынятых двума першымі сусьветнымі саборамі; маральнага ці практычнага багаслоўя, якое вучыць таму, як павінен дзейнічаць хрысьціянін у зямным жыцьці, каб апошняе стала сродкам для дасягненьня адвечнай асалоды; выкрывальнага ці параўнальнага багаслоўя, якое даказвае перавагу праваслаўя перад іншымі хрысьціянскімі веравызнаньнямі; экзэгэтыкі; пастырскага багаслоўя, асьвятлялага практычныя пытаньні дзейнасьці сьвятара; да яго прылягаюць літургіка (тэорыя набажэнства), гамілетыка (частка багаслоўя, які разглядае пытаньні тэорыі і практыкі прапаведніцкай дзейнасьці), каноніка (тэорыя царкоўнага права).
У наш час багаслоўе перажывае крызу, выразам якой зьяўляецца адмова ад некаторых традыцыйных уяўленьняў і зьяўленьне велізарнай колькасьці самых супярэчлівых тэалягічных канцэпцыяў, як то тэалёгія крызы, тэалёгія мёртвага бога, тэалёгія рэвалюцыі і іншыя.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads