El reniu[5] —de Rhenus, nome llatín del Rin— ye un elementu químicu, de númberu atómicu 75, que s'atopa nel grupu 7 de la tabla periódica de los elementos y que'l so símbolu ye Re, afayáu en 1925 por trés científicos alemanes. Ye un metal de transición de color blancu-plata, sólidu, refractariu y resistente a la escomiu, bien utilizáu en xoyería y como catalizador. Les sos propiedaes químiques son bien paecíes a les del manganesu, ye bien escasu na corteza terrestre y llógrase principalmente a partir de minerales de molibdenu.
Esisten 35 isótopos y 26 radioisótopos d'esti elementu, de los cualos los más estables son el 185Re y el 187Re. Los principales xacimientos de reniu alcuéntrase n'América y Asia, destacando los de Chile y Kazakstán.
Carauterístiques principales
Na so forma natural el reniu ye un elementu sólidu, de color blancu platiáu y buxu, y pertenez a la serie química de los metales de transición.[3] Ye unu de los metales con puntu de fusión más eleváu, solo superáu pol wolframiu y el carbonu.[2] Tien estaos d'oxidación -1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6 y +7.[2][6] Ye capaz de formar aniones complexos, tales como'l pentacloruru de reniu, que son capaces de crear sales distintos debíu al efeuto d'oxidación que produz esti elementu cuando recibe'l contautu del aire.[7]
El reniu ye unu de los metales más trupos qu'esisten, yá que la so densidá de 21 020 kg/m³ solo ye superada pol iridiu, el osmiu y el platín.[8] Ye un elementu escasu na corteza terrestre (solo 0,001 ppm) ente que nel aire ye estable a temperatures cimeres a los 400ºC, puntu a partir del cual empieza a amburar y produz heptaóxidos.[9][2] Tamién hai que destacar qu'hai pocos picómetros (pm) de diferencia ente los radios mediu (135 pm), atómicu (137 pm) y covalente (159 pm).[3][2]
Historia
El descubrimientu del reniu atribúyese-yos a los científicos alemanes Ida Eva Tacke, Walter Karl Friedich Noddack y Otto Carl Berg, por cuenta de qu'en 1925 publicaron que lo detectaren en minerales de tantalita, wolframita y columbita por aciu analís espectrográficus con rayos X, nes cercaníes del Rin —d'onde deriva'l so nome en llatín—.[10][11] Enantes, Dmitri Mendeléyev tuvo cerca d'habelo descubiertu pos al tratar de deducir les propiedaes d'un mineral d'altu conteníu en reniu, pensaba que yera un deriváu del manganesu, polo que-y denominó como «dvi-manganesu».[10] Darréu Henry Moseley, en 1914, extrapoló cálculos avera del hipotéticu elementu.[12] En 1928 consiguióse estrayer 1 g del elementu de 660 kg de molibdenita y cuarenta años más tarde, en 1968, envaloróse que'l 75% de les estracciones d'esti elementu nos Estaos Xuníos fueron destinaes a la fabricación d'aleaciones pa metales refractarios.[13][14] En 1971 Chile abrió les puertes a la so propia industria metalúrxica, que trabayaba principalmente col reniu. Nel periodu entendíu ente 1984 y 1986 empezar a diseñar complexos y sofisticaos catalizadores basaos nesti elementu.[15]
En 1908 el químicu xaponés Masataka Ogawa afirmó topar un nuevu elementu, al que bautizó como «Niponio» —símbolu Np— n'honor al so país natal; pero darréu afayóse que'l supuestu elementu llevaba pequeñes cantidaes de reniu, polo que'l símbolu que se-y asignara emplegar pa nomar al neptuniu cuando s'afayara.[16] En 2005, la NASA afirmó afayar que'l reniu contribuyó a la creación del Sistema Solar.[17] Por ello los científicos d'esta organización piensen que puede esistir la posibilidá de qu'elementos como esti o'l osmiu vengan de pequeñes estrelles con elevada densidá de neutrones.[17]
Bayura y llogru
Los países con mayor producción de reniu son Chile y Kazakstán con 22900 y 8000 tonelaes estrayíes en 2007, respeutivamente.[18] Otros países arreyaos na producción de reniu son Estaos Xuníos, Armenia, Canadá, Perú y Rusia.[18] La suma d'estracciones de reniu ente estos siete países ye cimeru a 49 000 tonelaes, cantidá qu'aumentó dende 2006 hasta 2007 con una diferencia de más de 2000 kilogramos.[18]
Esisten dos métodos de llogru de reniu. El primeru sería por aciu el procesáu del molibdenu, qu'una vegada estrayíu ten de ser tratáu con acedu nítricu o sulfúricu. La segunda manera ye l'amenorgamientu de perrenato amónico (NH4REU4) con hidróxenu a una temperatura bien alto.[19][20] Tamién puede llograse óxidu de reniu por aciu el tratamientu de delles sustancies xeneraes na tostación de molibdenita, que s'amenorguen con hidróxenu llográndose'l compuestu en forma de polvu.[19] Ye unu de los elementos más escasos na corteza terrestre, concretamente'l númberu 79 a esgaya.[21]
Aplicaciones
El reniu, al ser un elementu metálicu refractariu y resistente a la escomiu, ye usáu principalmente en xoyería, na construcción de filamentos pa espectrómetros de mases y como catalizador de reacciones de hidrogenación y deshidrogenación na industria químico.[6][22] En menor escala utilizar n'aleaciones de wolframiu y molibdenu, como conductor llétricu, na fabricación de flaxes fotográficos y pa la construcción de los pluminos de les estilográfiques.[19] Apocayá científicos chilenos desenvolvieron un compuestu deriváu del reniu qu'ataca a les célules canceroses, pasando a ser utilizáu en medicina pal diagnósticu y tratamientu del cáncer.[23]
Compuestos
Los compuestos de reniu son de color blancu-plata y fácilmente solubles n'agua. Varien ente los nueve estaos d'oxidación que tien esti elementu, —de -1 a 7—, anque los estaos d'oxidación más comunes son 2, 4,[24] 6 y 7.[25] De normal comercialízase en forma de perrenatos, especialmente como perrenato sódicu o perrenato de amonio.
Cloruros y oxicloruros
Los cloruros de reniu más comunes son el ReCl6, el ReCl5, el ReCl4 y el ReCl3.[26] Les estructures d'estos compuestos de cutiu cunten con una amplia rede d'unión carauterística d'esti metal nos estaos d'oxidación inferiores a 7. Los sales [Re2Cl8]2- cunten con un enllaz cuádruple metal-metal.[27] Tamién son bien conocíos los bromuros, los yoduros y los fluoruros. D'estos postreros el más conocíu ye'l ReF7, y l'estáu d'oxidación d'estos compuestos ye +7.[28] Per otra parte, al igual que'l wolframiu y el molibdenu, col que comparte munches de les sos carauterístiques químiques, forma unos compuestos llamaos oxihalogenuros. Los más destacaos son los oxicloruros, como'l ReOCl4 o'l REU3Cl.[28]
Óxidos y sulfuros
Los óxidos más conocíos y comunes de reniu son el REU2, el Re2O5 y el Re2O7.[29] Esti postreru ye un óxidu volátil que ta conteníu nuna ceniza que si s'amenorga por aciu compresión forma un óxidu menor: el REU2.[30][31] Per otra parte, esti elementu forma dos sulfuros bien conocíos dafechu estremaos: Re2S7 y RES2.[31] Con estos compuestos hai que tener especial curiáu yá que munchos son fácilmente inflamables al entrar en contautu col aire, como'l RES7.[9]
Isótopos
Afayáronse un total de 35 isótopos de reniu.[32] Na naturaleza esisten dos isótopos estables, 185Re y 187Re, de los cualos el 187Re ye'l más abondosu —62,6% de bayura natural— y tien una vida media de 4,35 x 1010 años.[2] Esti tiempu de vida vese afeutáu en gran parte pola carga de los sos átomos.[33][34] La desintegración beta de los 187Re utilizar pa la datación de minerales d'esti elementu y d'osmiu, que la so enerxía disponible pa esta escayencia ye de 2,6 ev, una de les enerxíes más baxes conocíes ente tolos radionucleidos. En medicina, son bien utilizaos los radioisótopos 186Re y 188Re que tienen una vida media bien curtia.[35] En total, hai 26 radioisótopos.[32]
Procuros
Sábese bien pocu alrodiu de la toxicidá que pueden tener el reniu y los sos compuestos, una y bones estos utilícense en cantidaes bien pequeñes. Los sales solubles que contienen esti elementu, como perrenatos y haluros, sí pueden ser peligroses. Demostróse que dalgunos d'estos compuestos tienen una toxicidá aguda n'aguarones.[36] Los perrenatos de reniu tienen DL50 de 2800 mg/kg —una toxicidá bastante baxa— ente que el tricloruru de reniu amosó DL50 de 280 mg/kg, una toxicidá inda menor.[37] En dellos casos, al ser un elementu radionucleido, manifiesta radiación de partícules alfa y rayos X.[38][39]
Los sos efeutos n'animales engloban irritación en güeyos, piel ya inclusive en víes respiratories en casu d'inhalación, provocando fibrosis pulmonar y mareos en casu de recibir el contautu d'un vapor deriváu d'esti elementu.[31][9] L'impautu ambiental del reniu amenorgar a la espulsión de gases tóxicos na industria una vegada utilizáu.[31] Los compuestos de reniu más peligrosos son el RES7, que s'engafar al contautar col aire, y el hexametilreniu —quiciabes el más problemáticu yá que presenta un grave riesgu d'esplosión—.[9]
Ver tamién
Referencies
Bibliografía
Enllaces esternos
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.