Carbonu

El carbonu^[1] ye un elementu químicu de númberu atómicu 6 y símbolu C. Ye sólidu a temperatura ambiente. Dependiendo de les condiciones de formación, pue atopase na natura en distintes formes alotrópiques, carbonu amorfu y cristalinu en forma de grafitu o diamante. Ye'l pegollu básicu de la química orgánica; conócense al rodiu de 10 millones de compuestos de carbonu, y forma parte de tolos seres vivos conocíos.

6 {{{esquierda}}} ← carbonu → nitróxenu - ↑ C ↓ Si tabla periódica completa
Xeneral
Nome, Símbolu, Númberu	carbonu, C, 6
Serie química	non metales
Grupu, Periodu, Bloque	14, 2, p
Aspeutu	negru (grafitu) incoloru (diamante)
Masa atómica	12,0107 uma
Configuración electrónica	1s2 2s2 2p2
Electrones per capa	2, 4
Propiedaes físiques
Estáu de la materia	sólidu
Densidá	(grafitu) 2.267 kg/m³ (diamante) 3.513 kg/m³
Puntu de fusión	4.027-4.427 K
Puntu de bullidura	4.000 K
Entalpía de fusión	(grafitu) 100 kJ/mol (diamante) 120 kJ/mol
Entalpía de vaporización	355,8 kJ/mol
Capacidá calorífica	(25°C) (grafitu) 8,517 J/mol·K (25 °C) (diamante) 6,115 J/mol·K
Presión de vapor P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k a T (K)   2.839 3.048 3.289 3.572 3.908
Propiedaes atómiques
Estructura cristalina	hexagonal
Estaos d'oxidación	4, 2 (llevemente ácidu)
Electronegatividá	2,55 (Pauling)
Potenciales d'ionización (más)	1ᵘ: 1.086,5 kJ/mol
	2ᵘ: 2.352,6 kJ/mol
	3ᵘ: 4.620,5 kJ/mol
Radiu atómicu	70 pm
Radiu atómicu calculáu	67 pm
Radiu covalente	77 pm
Radiu de van der Waals	170 pm
Otros datos
Magnetismu	diamagnéticu
Conductividá térmica	(300 K) (grafitu) 119-165 W/m·K (300 K) (diamante) 900-2.320 W/m·K
Difusividá térmica	(300 K) (diamante) 503-1.300 mm²/s
Dureza Mohs	(grafitu) 1-2 (diamante) 10
Códigu CAS	7440-44-0
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del carbonu isó AN semivida D ED (MeV) PD 12C 98,9% C ye estable con 6 neutrones 13C 1,1% C ye estable con 7 neutrones 14C traces 5.730 años β- 0,156 14N
Unidades nel SI y en condiciones normales (0ºC y 1 atm)

Ver tamién

• Isótopos del carbonu

Referencies

1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: carbonu

Enllaces esternos

• (castellán) Divulgación sobre ciencia y teunoloxía de los materiales de carbón, l'elementu carbonu y les sos formes alotrópiques Archiváu 2010-10-28 en Wayback Machine
• (castellán) Institutu Nacional de Seguridá y Hixene nel Trabayu d'España: Ficha internacional de seguridá química del carbonu
• (n'inglés) WebElements.com
• (n'inglés) EnvironmentalChemistry.com
• (n'inglés) Ye Elemental
• (n'inglés) Fullerenos y otros estaos alotrópicos Archiváu 2006-08-25 en Wayback Machine; modelos realizaos por Vincent Herr

• Datos: Q623
• Multimedia: Carbon
• Cites famoses: Carbono