Rubidiu

El rubidiu^[1] ye un elementu químicu de la tabla periódica que'l so símbolu ye'l Rb y el so númberu atómicu ye 37.

Criptón ← Rubidiu → Estronciu
37 Rb
Tabla completa • Tabla enantada
Platiáu ablancazáu
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu	Rubidiu, Rb, 37
Serie química	Alcalinos
Grupu, periodu, bloque	1, 5, s
Masa atómica	85,4678 u
Configuración electrónica	[Kr]5s1
Durez Mohs	0,3
Electrones per nivel	2, 8, 18, 8, 1 (imaxe)
Propiedaes atómiques
Radiu mediu	235 pm
Electronegatividá	0,82 (Pauling)
Radiu atómicu (calc)	265 pm (Radiu de Bohr)
Radiu covalente	211 pm
Radiu de van der Waals	303 pm
Estáu(aos) d'oxidación	1
Óxidu	Base fuerte
1ª enerxía d'ionización	403,0 kJ/mol
2ª enerxía d'ionización	2633 kJ/mol
3ª enerxía d'ionización	3860 kJ/mol
4ª enerxía d'ionización	5080 kJ/mol
5ª enerxía d'ionización	6850 kJ/mol
6ª enerxía d'ionización	8140 kJ/mol
7ª enerxía d'ionización	9570 kJ/mol
8ª enerxía d'ionización	13120 kJ/mol
9ª enerxía d'ionización	14500 kJ/mol
10ª enerxía d'ionización	26740 kJ/mol
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu	Sólidu
Densidá	1532 kg/m³
Puntu de fusión	312,46 K (39 °C)
Puntu de bullidura	961 K (688 °C)
Entalpía de vaporización	72,216 kJ/mol
Entalpía de fusión	2,192 kJ/mol
Presión de vapor	1,56·10-4 Pa a 312,6 K
Varios
Estructura cristalina	Cúbica centrada nel cuerpu
Nᵘ CAS	7440-17-7
Nᵘ EINECS	231-126-6
Calor específica	363 J/(K·kg)
Conductividá llétrica	7,79·10⁶ S/m
Conductividá térmica	58,2 W/(m·K)
Velocidá del soníu	1300 m/s a 293,15 K (20 °C)
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del rubidiu
iso AN Periodu MD Ed PD MeV 85Rb 72,168% Estable con 48 neutrones 87Rb 27,835% 4,88 × 1010 a β- 0,283 87Sr
Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
[editar datos en Wikidata]

Carauterístiques principales

El rubidiu ye un metal alcalín blandu, de color platiáu blancu brillosu qu'avafa rápido al aire, bien reactivu. Ye'l segundu elementu alcalín menos electronegativu y puede atopase líquidu a temperatura ambiente. Al igual que los demás elementos del grupu 1 pue amburar bonalmente n'aire con llapada de color violeta amarellentáu, reaiciona violentamente col agua desprendiendo hidróxenu y forma aleación col mercuriu. Pue formar aleaciones con oru, los demás metales alcalinos, y alcalinotérreos, antimoniu y bismutu.

Al igual que los demás metales alcalinos presenta un únicu estáu d'oxidación (+1) y reaiciona con dióxidu de carbonu, hidróxenu, nitróxenu, azufre y halóxenos.

Aplicaciones

El rubidiu pue ionizase con facilidá polo que estudióse'l so usu en motores iónicos pa naves espaciales, magar que'l xenón y cesiu demostraron una mayor eficacia pa esti propósitu. Utilízase principalmente na fabricación de cristales especiales pa sistemes de telecomunicaciones de freba óptico y equipos de visión nocherniega. Otros usos son:

• Recubrimientos fotoemisores de teluriu-rubidiu en célules fotoeléctriques y detectores electrónicos.
• Afinador de vacíu, getter, (sustancia qu'absuerbe les postreres traces de gas, especialmente oxíxenu) en tubos de vacíu p'asegurar el so correutu funcionamientu.
• Componente de fotorresistencies (o LDR, Light dependant resistors, resistencies dependientes de la lluz), resistencies nes que la resistencia llétrica varia col llume recibíu.
• En medicina pa la tomografía per emisión de positrones, el tratamientu de la epilepsia y la separación por ultracentrifugáu d'ácidos nucleicos y virus.
• Fluyíu de trabayu en turbines de vapor.
• El RbAg₄I₅ tien la mayor conductividá llétrico conocida a temperatura ambiente de tolos cristales iónicos y podría usase na fabricación de bateríes en forma de delgaes llámines ente otres aplicaciones llétriques.
• Estúdiase la posibilidá d'emplegar el metal en xeneradores termoeléctricos basaos na magnetohidrodinámica de forma que los iones de rubidiu xeneraos a alta temperatura seyan conducíos al traviés d'un campu magnéticu xenerando una corriente llétrica.
• Sirve pa consiguir el color púrpura nos fueos artificiales.

En munches aplicaciones puede sustituyise pol cesiu (o'l compuestu de cesiu correspondiente) pola so semeyanza química.

Historia

El rubidiu (del llatín rubĭdus, roxu) afayóse en 1861 por Robert Bunsen y Gustav Kirchhoff na lepidolita utilizando un espectroscopiu —inventáu un añu enantes— al detectar les dos rayes coloraes carauterístiques del espectru d'emisión d'esti elementu y que son la razón del so nome. Son poques les aplicaciones industriales d'esti elementu qu'en 1920 empezó a usase en célules fotoeléctriques usándose sobremanera n'actividaes d'investigación y desenvolvimientu, especialmente n'aplicaciones químiques y electróniques.