Bután
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Bután[11](འབྲུག་ཡུལ་ 'Druk Yul'), oficialmente Reinu de Bután (འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ Druk Gyal Khap), ye una nación pequeña y montañosa del sur d'Asia, allugada na cordelera del Himalaya ente India y China. Llenda al norte cola Rexón Autónoma del Tibet, en China, col estáu indiu de Sikkim y el valle de Chumbi en Tibet, al oeste, col estáu indiu d'Arunachal Pradesh al este, y colos estaos indios d'Assam y Bengala occidental al sur. Bután pertenez xeopolíticamente al Asia meridional, y ye'l segundu país más pequeñu de la rexón tres de Maldives. La so capital, y ciudá principal, ye Thimphu, y el so centru financieru ye la ciudá de Phuntsholing.
Bután འབྲུག་ཡུལ Druk Yul Reinu de Bután | |||||
---|---|---|---|---|---|
estáu soberanu | |||||
| |||||
Lema nacional | nun tien | ||||
Himnu nacional |
Druk tsendhen | ||||
Alministración | |||||
Nome oficial | Kingdom of Bhutan (en) | ||||
Capital | Thimphu | ||||
Forma de gobiernu | Monarquía constitucional | ||||
Druk Gyalpo | Jigme Khesar Namgyel Wangchuck (dende 6 payares 2008) | ||||
Primer Ministru de Bután | Lotay Tshering | ||||
Llingües oficiales | Idioma dzongkha | ||||
División |
ver
| ||||
Rellaciones diplomátiques | |||||
Miembru de |
ver
| ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 27°27′N 90°30′E | ||||
Superficie | 38394 km² | ||||
Costes | 0 km | ||||
Llenda con | 1.075 km | ||||
Puntu más altu | Gangkhar Puensum | ||||
Puntu más baxu | Drangme Chhu (en) | ||||
Demografía | |||||
Población | 787 424 hab. (2023) | ||||
Densidá | 20,51 hab/km² | ||||
Xentiliciu |
butanés[9] butanesa[10] | ||||
Esperanza de vida | 71,5 años | ||||
IDH | 0,666 (2021) | ||||
Tasa de fertilidá | 1,8 (2021) | ||||
Economía | |||||
Moneda | Ngultrum butanés | ||||
PIB nominal | 2 539 551 327 $ (2021) | ||||
Bancu central | Autoridá Monetaria Real de Bután | ||||
Más información | |||||
Dominiu d'Internet | .bt | ||||
Códigu telefónicu | +975 | ||||
Códigu ISO | 064 / BTN / BT | ||||
Estaya horaria | UTC+06:00 y Hora de Bután (es) | ||||
bhutan.gov.bt | |||||
Bután tien sío independiente dende hai munchos sieglos, ya inxamás foi colonizáu na so historia. Asitiáu na antigua Ruta de la Seda ente Tibet, el subcontinente indiu y l'Asia suroriental, l'estáu butanés tien desarrollao una identidá nacional distintiva basada nel budismu. Dirixíu por un dirixente espiritual nomáu el Zhabdrung Rinpoche, el territoriu butanés comprendía dellos feudos, y gobernábase como una teocracia budista. Nel sieglu XIX, tres d'una guerra civil, la dinastía Wangchuck xunificó'l país y estableció rellaciones col Imperiu británicu. Bután estableció una alianza estratéxica con India na dómina del ascensu del comunismu en China, país col que caltién una disputa sobre llendes. En 2008 el país entamó la transición dende una monarquía absoluta a una monarquía constitucional, y celebráronse les primeres eleiciones a l'Asamblea Nacional de Bután, que ye una de les dos cámares del parllamentu bicameral del país.
La orografía del país ye variada, y abarca dende llanures cubiertes de viesca trupo y clima sotropical nel sur a montes subalpinos del pre-Himalaya nel norte, con picos de más de 7.000 m d'altor. El picu mayor del país ye'l Gangkhar Puensum, que quiciás seya tamién la montaña más alta del mundu qu'entá nun s'escaló. La fauna del país ye bayurosa.
El país ye'l de mayor llibertá económica d'Asia meridional, el país nel que ye más fácil facer negocios, el más pacíficu y el menos corruptu. Sicasí, sigue siendo un país sodesarrolláu. La mayor parte de los sos ingresos por esportaciones vienen de la lletricidá, d'orixe hidráulicu. El so réxime políticu ye la democracia parllamentaria, col rei de Bután, conocíu como Rei Dragón, como xefe del estáu. El país caltién rellaciones diplomátiques con 52 países y cola Xunión Europea, pero nun tien llazos diplomáticos formales colos cinco miembros permanentes del Conseyu de Seguridá de les Naciones Xuníes. Ye miembru de les Naciones Xuníes, l'Asociación Sudasiática pa la Cooperación Rexonal, la Iniciativa de la Badea de Bengala pa la Cooperación Téunica y Económica Multisectorial y el Movimientu de Países Ensin Alliniar. El so exércitu collabora estrechamente col exércitu indiu.
Bután ye tamién un país pioneru en desarrollar el conceptu de felicidá nacional bruta.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.