Remove ads
La Xunión Europea (XE)[1] o Unión Europea[2][3] ye la organización supranacional del ámbitu européu dedicada a incrementar la integración económica y política y a favorecer la cooperación ente los sos estaos miembros. La Xunión Europea nació el 1 de payares de 1993, fecha na que entró en vigor el Tratáu de la Xunión Europea, tamién conocíu como Tratáu de Maastricht, que foi ratificáu un mes enantes polos miembros de la Comunidá Europea (CE).
| Xunión Europea | |
|---|---|
|
Европейски съюз (bg) Evropská unie (cs) Den Europæiske Union (da) Europäische Union (de) Ευρωπαϊκή Ένωση (el) European Union (en) Unión Europea (es) Euroopa Liit (et) Euroopan unioni (fi) Union européenne (fr) An tAontas Eorpach (ga) Europska unija (hr) Európai Unió (hu) Unione europea (it) Europos Sąjunga (lt) Eiropas Savienība (lv) Unjoni Ewropea (mt) Europese Unie (nl) Unia Europejska (pl) União Europeia (pt) Uniunea Europeană (ro) Európska únia (sk) Evropska unija (sl) Europeiska unionen (sv) Union Eoropea (vec) Eŭropa Unio (eo) | |
organización rexonal, political economic union (en)  , supranacionalidad (es) y Confederación | |
 | |
| Llocalización | |
| Sede | Bruxeles |
| Direición | internacional |
| Coordenaes | 50°06′N 9°12′E |
| Historia | |
| Fundación | 1r payares 1993 |
| Fundador |
Italia Francia Luxemburgu Bélxica Reinu de los Países Baxos Alemaña Occidental |
| Eslogan |
Обединен в многообразието (bg) Ujedinjeni u različitosti (hr) Jednotná v rozmanitosti (cs) Forenet i mangfoldighed (da) In verscheidenheid verenigd (nl) United in diversity (en) Ühinenud mitmekesisuses (et) Moninaisuudessaan yhtenäinen (fi) Unie dans la diversité (fr) In Vielfalt geeint (de) Ενωμένοι στην πολυμορφία (el) Egység a sokféleségben (hu) Aontaithe san éagsúlacht (ga) Unita nella diversità (it) Vienota dažādībā (lv) Suvienijusi įvairovę (lt) Magħquda fid-diversità (mt) Zjednoczona w różnorodności (pl) Unida na diversidade (pt) Uniţi în diversitate (ro) Zjednotení v rozmanitosti (sk) Združena v raznolikosti (sl) Unida en la diversidad (es) Förenade i mångfalden (sv) Единство в многообразии (ru) Єдність у різноманітті (uk) In varietate concordia (la) Unii inte ła diversità (vec) Units en la diversitat (ca) Unuiĝintaj en diverseco (eo) |
| Participación empresarial | |
| Filiales |
ver
|
| Forma parte de |
ver
|
| Formáu por |
Alemaña Francia Italia España Polonia Austria Bélxica Bulgaria Xipre Croacia Eslovaquia Eslovenia Estonia Finlandia Grecia Hungría República d'Irlanda Letonia Lituania Luxemburgu Malta Portugal Dinamarca Países Baxos Chequia Rumanía Suecia llende de la Xunión Europea |
| Bolsa de valores | Espaciu Económicu Européu |
| Varios | |
| Premios | |
| Web oficial | |
 | |
Col Tratáu de la Xunión Europea, dióse-yos la ciudadanía europea a los ciudadanos de caún de los estaos miembros.
Remove ads
La Xunión Europea ye una comunidá internacional formada por venti siete estaos miembros. Tien la función d'integrar económica y políticamente a cerca de 500.000 millones de persones. La so creación ye un procesu de 45 años que tien el so aniciu nes Comunidaes Europees. Organizaciones que se crearon pa evitar una nueva guerra n'Europa, en concretu ente Francia y Alemaña, yá qu'en 70 años estos dos países protagonizaren trés guerres. Les dos últimes, mundiales.
Cola Declaración Schuman, títulu col que se conoz el discursu pronunciáu pol Ministru d'Asuntos Esteriores francés Robert Schuman, el 9 de mayu de 1950 dase'l primer pasu pa la formación de la Xunión Europea, al proponer que'l carbón y l'aceru d'Alemaña y Francia sometiéranse a una alministración conxunta.
Asina que, cinco años depués de la Segunda Guerra Mundial, en 1950, decídese la creación de la primera de les comunidaes europees; la Comunidá Europea del Carbón y del Aceru, formada por Francia, Alemaña, Italia, Bélxica, Países Baxos y Luxemburgu. Países que punxeron en común la producción y distribución de carbón y aceru ente ellos. En 1951, col "Tratáu de París", la CECA echa a andar.
Nel añu 57, tres la robla del "Tratáu de Roma", creóse la Comunidá Europea de la Enerxía Atómica, que puxaba pol usu d'esta enerxía, pero con fines políticos. Nesi mesmu añu, creóse la más importante de toles competencies, la Comunidá Económica Europea, cola que se pretende un mercáu común de tou tipu de bienes, estremándose de les otres dos, que yeren pa coses concretes. Asina, el camín de la xunidá económica trai arreyáu la unidá política
Caúna de les comunidaes, tenía les sos propies instituciones, hasta qu'a mediaos de los 60 s'unifiquen.
En 1979 celebráronse les primeres eleiciones al Parllamentu européu por sufraxu universal direutu y a lo llargo de la década de los 80, va abriéndose'l camín a la creación de la Xunión Europea, procesu qu'encuma en 1992 cola robla en Maastricht del Tratáu de la Xunión Europea, conocíu popularmente como Tratáu de Maastricht, polos Ministros d'Asuntos Esteriores y d'Economía de los Estaos miembros, documentu qu'entraría en vigos un añu depués, dando llugar a l'actual Xunión Europea.
N'avientu de 2009, tres el fracasu de la Constitución europea, entra en vigor el Tratáu de Lisboa, col que la Xunión Europea tien capacidá xurídica pa roblar alcuerdos internacionales.
Cronoloxía:
- 1950: 9 de mayu, Declaración Schuman.
- 1951: 18 d'abril, Tratáu de París, pol que se constitúi la Comunidá del Carbón y del Aceru (CECA), ente seis estaos: Bélxica, Francia, Alemaña, Italia, Luxemburgu y los Países Baxos.
- 1957: 25 de marzu, Trataos de Roma, ente los mesmos seis estaos, naciendo la CEE.
- 1973: Incorpórense a la Comunidá: Dinamarca, Irlanda y el Reinu Xuníu.
- 1981: Ingresa Grecia.
- 1986: Incorporación d'España y Portugal.
- 1990: La RDA reunifícase cola RFA, ingresando automáticamente.
- 1992: Tratáu de Maastricht: Naz la Xunión Europea.
- 1995: Ingresen Austria, Finlandia y Suecia.
- 1999: Tratáu d'Amsterdam.
- 2001: Tratáu de Niza.
- 2004:
- 1 de mayu, Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, República Checa, Hungría, Eslovaquia, Eslovenia, Malta y Xipre, ingresen na Xunión.
- 29 d'ochobre, los miembros del conseyu de la XE, firmaron en Roma la Constitución Europea, proyeutu aprobáu el 18 de xunu anterior.
- 17 d'avientu, el conseyu de la XE acuerda aniciar les negociaciones con Turquía a partir del 3 d'ochobre de 2005.
- 2007:
- 1 de xineru: Ingresen Bulgaria y Rumanía.
- 2009
- 1 d'avientu, entra en vigor el Tratáu de Lisboa
- 2013
- 1 de xunetu: Croacia conviértese n'estáu miembru.
- 2020
- 1 de febreru: Reinu Xuníu dexa de ser un estáu miembru.
Remove ads
Cola entrada a valir del Tratáu de Lisboa, los símbolos de la XE como la bandera, el lema, l'himnu o'l Día d'Europa nun son xurídicamente venceyantes, anque toos ellos atópense n'usu. Magar esto, dieciséis países miembros declararon la so llealtá a los símbolos de la Xunión Europea nuna declaración amiesta al tratáu.
Remove ads
La XE cuenta con siete instituciones, caúna coles funciones que vienen darréu:
- Parllamentu Européu (elixíu polos ciudadanos de los Estaos miembros);
- Conseyu Européu (formáu polos Xefes d'Estáu o de gobiernu, ye'l máximu órganu decisoriu);
- Conseyu de la Xunión Europea (representa a los Gobiernos de los Estaos miembros);
- Comisión Europea (motor y muérganu executivu);
- Tribunal de Xusticia de la Xunión Europea (garantiza'l cumplimientu de la llei);
- Tribunal de Cuentes Européu (controla la llegalidá y la regularidá de la xestión del presupuestu de la XE).
- Bancu Central Européu (responsable de la política monetaria de la XE);
Amás cuenta tamién con cuatro importantes organismos: el Comité Económicu y Social Européu, el Comité de les Rexones, el Bancu Européu d'Inversiones, el Defensor del Pueblu Européu y la Europol.
Remove ads
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads