Bélxica
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Bélxica[21] ye un país nel noroeste d'Europa asitiáu a la oriella del Mar del Norte y con llendes al sur con Francia y Luxemburgu, al norte colos Países Baxos y al este con Alemaña. Ye ún de los miembros fundadores de la Xunión Europea. Bélxica tien una población d'alrodiu diez millones y mediu de persones, esbillaes per un área de cerca de 30.000 quilómetros cuadraos.
Bélxica | |||||
---|---|---|---|---|---|
estáu soberanu | |||||
| |||||
Lema nacional | La unión hace la fuerza (es) | ||||
Himnu nacional |
La Brabanzona (es) | ||||
Alministración | |||||
Nome oficial |
Königreich Belgien (de) Koninkrijk België (nl) Royaume de Belgique (fr) | ||||
Capital | Bruxeles | ||||
Forma de gobiernu |
Monarquía constitucional Monarquía parllamentaria | ||||
Rei de los belgues | Felipe de Bélxica (dende 21 xunetu 2013) | ||||
Primer ministru de Bélxica | Alexander De Croo (dende 1r ochobre 2020) | ||||
Llingües oficiales |
neerlandés francés alemán | ||||
División |
ver
| ||||
Rellaciones diplomátiques |
ver
| ||||
Miembru de |
ver
| ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 50°38′28″N 4°40′05″E | ||||
Superficie | 30688 km² | ||||
Llenda con | Alemaña, Luxemburgu, Francia, Países Baxos y Reinu de los Países Baxos | ||||
Puntu más altu | Signal de Botrange (es) | ||||
Puntu más baxu | De Moeren (es) | ||||
Demografía | |||||
Población | 11 584 008 hab. (1r xineru 2022) | ||||
Densidá | 377,48 hab/km² | ||||
Xentiliciu |
belxicanu (masculín singular) belxicana (femenín singular) belxicano (xéneru neutru) | ||||
Esperanza de vida | 81,69 años | ||||
IDH | 0,937 (2021) | ||||
Tasa de fertilidá | 1,75 (2014) | ||||
Economía | |||||
Moneda | euru | ||||
PIB nominal | 599 880 000 000 $ (2021) | ||||
Bancu central | Bancu Nacional de Bélxica | ||||
Más información | |||||
Dominiu d'Internet | .be | ||||
Códigu telefónicu | +32 | ||||
Códigu ISO | 056 / BEL / BE | ||||
Estaya horaria | UTC+01:00, UTC+02:00, Hora central europea, CEST y Europe/Brussels (en) | ||||
belgium.be, belgium.be…, belgium.be…, belgium.be… y belgium.be… | |||||
Bélxica ta llingüísticamente dixebrada. Tien dos llingües principales: el 60% de la so población, principalmente na rexón de Flandes, fala neerlandés, mentantu qu'al rodiu del 40% fala francés (na rexón de Valonia, al sur, y na Rexón de Bruxeles-Capital, una rexón oficialmente billingüe qu'acueye tamién una minoría de falantes de neerlandés). Menos d'un 1% de los belxicanos vive na Comunidá xermanófona, al este del país. Davezu, esta bayura llingüística aporta a conflitos políticos y culturales, y asina s'espeya nel complexu sistema de gobiernu de Bélxica y na so historia política.
El nome de Bélxica remanez del so nome llatín de la parte más septentrional de la Galia, Gallia Belgica, y esti nome remanez d'una grea de tribes celtes, los belgues. Históricamente, Bélxica foi parte de los Países Baxos, que tamién comprenden los actuales Países Baxos y Luxemburgu, y cubríen una rexón daqué mayor que l'actual Benelux.
Dende caberos de la Edá Media hasta'l sieglu XVII, foi'l centru del comerciu y la cultura. Dende'l sieglu XVIII hasta la Revolución belxicana de 1830, Bélxica, n'aquella dómina denomada los Países Baxos del Sur, foi'l llugar d'alcuentru de munches batalles ente los poderes europeos, y ye por ello que tiense ganao el nomatu de "campu de batalla d'Europa"[22]
Más recién, Bélxica es miembro fundaor de la Xunión Europea y abelluga la so sé en Bruxeles, asina como munches otres organizaciones internacionales, como la OTAN.
Delles Naciones y cultures ocuparon el llugar qu'anguaño recibe'l nome de Bélxica dende celtes y romanos hasta franceses y neerlandeses.
Tres del colapsu del Imperiu Romanu los francos tomaren posesión del territoriu y col pasu del tiempu la rexón pasó a ser una parte de los Países Baxos hasta la so guerra d'independencia. La Bélxica independente remóntase a 1830, cuando la rexón foi desmembrada del Reinu de los Países Baxos, na secuencia del Congresu de Viena. Enantes de les guerres napoleóniques, la rexón consistía nos Países Baxos Españoles. Dempués d'un pequeñu arbitrax internacional pa que nun fore parte de Francia, el Reinu Xuníu propunxo que'l nuevu país fore encabezáu por una casa real d'un tercer país, nesti casu dexándo-y l'honor al Duque Leopoldu de Saxonia-Coburgu-Gotha d'Alemaña, que se convertería nel Rei Leopoldu I de Bélxica , y que foi socedíu pol so fíu Leopoldu II de Bélxica, que tres de la colonización del Congo, convitió a Bélxica nuna potencia imperialista.
La República Popular d'El Congo (ex-Zaire) foi colonia belxicana nos sieglos XIX y XX, y proclamó la so independencia nel añu 1960.
Dempués de la Segunda Guerra Mundial, Bélxica xunióse a la OTAN, tando la so sé en Bruxeles.
Flandes |
Valonia |
Bruxeles-Capital |
Comunidá flamenca |
Comunidá francesa |
Comunidá xermanófona |
L'Estáu Federal tien 3 niveles:
Los conflictos ente los desemeyaos muérganos resuélvense pol Tribunal d'arbitrax. Esta disposición permite un alcuerdu ente les diferentes cultures pa que puedan convivir en paz.
El territoriu de Bélxica tien una estensión de 30.510 km² y dixébrase xeográficamente en 3 rexones: la planicie costera al noroeste, la meseta central y les altiplanicies de les Ardenas al sureste. Siguiendo l'exemplu de los Países Baxos, la planicie costera tien ganao dalgunos espacios del Mar del Norte per duana de diques y canales. La meseta central, nel interior, ye un área llano y de pocu altor, que tien munchos valles fértiles y ye irrigáu por numberoses víes ñavegables. Equí tamién hai cadarmes d'un relieve más ásperu, como cueves y pequeños beyos.
El clima ye marítimu d'albadíu, con precipitaciones significatives durante tol añu (Clasificación climática de Köppen: Cfb; la temperatura media ye de 3°C en xineru y de 18 °C en xunetu, y la precipitación media ye 65 mm en xineru y 78 milímetros en xunetu).[23]
Pola mor de la so alta densidá de población y del so allugu nel corazón d'Europa Occidental, Bélxica enfréntase a dellos y serios problemes medioambientales. Un informe de 2003[24] conseña que l'agua de los ríos de Bélxica tinía la peor calidá d'Europa, y que s'allugaba na cola de los 122 países del estudiu.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.