políticu butanés From Wikipedia, the free encyclopedia
Jigme Khesar Namgyel Wangchuck (forma llarga: Trongsa Penlop Jigme Khesar Namgyel Wangchuck) (21 de febreru de 1980) ye'l Rei Dragón de Bután, pequeñu reinu del Himalaya allegáu a la India. Ye'l primoxénitu del anterior monarca butanés Jigme Singye Wangchuck[4] y de la tercer esposa d'ésti, Ashi Tshering Yangdon.[5] La so socesión producir pola abdicación d'aquel el 14 d'avientu de 2006. El Rei tien una hermana y un hermanu menores de doble venceyu y cuatro hermanes y tres hermanos más solu de padre.
Jigme Khesar Namgyel Wangchuck | |||
|---|---|---|---|
 | |||
14 avientu 2006 - ← Jigme Singye Wangchuck (es)  | |||
| Vida | |||
| Nacimientu | Katmandú[1], 21 de febreru de 1980[2] (44 años) | ||
| Nacionalidá |
 Bután [3] | ||
| Familia | |||
| Padre | Jigme Singye Wangchuck | ||
| Madre | Tshering Yangdon | ||
| Casáu con | Jetsun Pema (2011 – ) | ||
| Fíos/es |
| ||
| Hermanos/es |
Jigyel Ugyen Wangchuck Dasho Jigme Dorji Wangchuck | ||
| Pueblu | Dinastía Wangchuck | ||
| Estudios | |||
| Estudios |
Magdalen College (es) Universidá d'Oxford Cushing Academy (en) Wheaton College (es) Phillips Academy (es) Yangchenphug High School (en) | ||
| Oficiu | monarca | ||
| Premios |
ver
| ||
| Influyencies | Buda Gautama | ||
| Creencies | |||
| Relixón |
budismu Vajrayāna (es) | ||
 | |||
 | |||
El so títulu ye nel idioma de Bután, el dzongkha ye "Mang-pos-Bhur ba'i rgyalpo, Druk Gyalpo".[6]
Jigme Khesar Namgyel Wangchuck ye'l primoxénitu del anterior rei Jigme Singye Wangchuck y la so tercer esposa, Ashi Tshering Yangdon (nacida'l 21 de xunu de 1959).[7]
Tien una hermana y un hermanu, según siete hermanos de padre, resultantes de los trés esposes restantes del so padre (los cuatro esposes del so padre son hermanes ente sigo, fíes de Dasho Yab Ugyen Dorji y de Yum Thuiji Zam, y con toes al empar casóse en 1979 -privadamente- y en 1988 -públicamente-).[8]
Según anuncióse nel parllamentu del país asiáticu, el 13 d'ochobre de 2011, Jigme Khesar Namgyel Wangchuck contraería matrimoniu cola moza estudiante del London's Regents College Jetsun Pema, de 21 años d'edá, y fía d'un pilotu comercial. [9]
Dambos taben comprometíos desque él tenía 17 años y ella 7.[10]
La ceremonia nupcial de ritu budista celebrar nuna fortaleza monástica del sieglu XVII asitiada en Punakha, nel Himalaya. Nun asistieron el restu de families reales, pos la pareya quería una boda senciella.[11]
L'actual rei declaró que sería monógamu y que dedicaría la so vida a la so muyer.[12]
Mientres munchos años nes zones rurales de Bután tuvo bien enraigonada la tradición de la poligamia sororal (vivir con delles hermanes) y de la poliandria fraternal (vivir con dellos hermanos), n'ares de caltener el patrimoniu familiar.[13]
Llegó a declarar sobre ella:
Jetsun Pema ye una moza de bon corazón, que ye un gran sofitu y en quien puedo confiar. Nun puedo dicir como puede paece-y a la xente, pero pa mi, ella ye la única.
Jigme Khesar recibió la formación básica en Bután. Darréu'l futuru rei partió a estudiar nos Estaos Xuníos na Academia Cushing[14] de Boston, depués foi al Magdalen College, de la Universidá d'Oxford, onde llogró un títulu en Rellaciones Internacionales y en Política.[15]
Viaxó al estranxeru, representando oficialmente a Bután en delles ocasiones y tien un papel activu en numberoses organizaciones culturales, económiques y de formación.[16]
La socesión producir n'avientu de 2005, cuando'l Rei Jigme Singye Wangchuck anunció la so intención d'abdicar en favor del so fíu en 2008 y d'empezar a tresferi-y darréu responsabilidaes.[17] El 15 d'avientu de 2006 anunció la so abdicación inmediata y la socesión del tronu a Jigme Khesar Namgyal Wangchuck.
El nuevu rei empezó'l so reináu supervisando la democratización del Estáu, presidió les últimes sesiones del actual Parllamentu, mientres les deliberaciones alrodiu de les lleis eleutorales, la reforma agraria y otres cuestiones clave.[18] Declaró que la responsabilidá d'esta xeneración de butaneses ye garantizar l'ésitu de la democracia. Tamién percorrió'l país dando discursos pa fomentar la participación nes primeres eleiciones y ensayos eleutorales, principalmente a los mozos de Bhután sobre la necesidá de consiguir meyores posiciones en materia d'educación, negocios, alministración pública y la necesidá de la xente d'un país pequeñu a trabayar más duru que n'otros mayores.[19][20]
Amás de la educación moderna que'l rei recibió, una posible causa d'esta inusual actuación atopar nel exemplu nepalés, otru país vecín del Himalaya (onde Jigme nació) que derrocó a la so monarquía en mayu de 2008, en pocu más de 6 meses. La monarquía de Nepal caracterizárase pola so tiranía, que llevó a una masacre real de la que foi acusáu l'hermanu del rei, que xubió al tronu en 2001 provocando una revolución comunista; ésta saldóse con unes eleiciones nes que ganaron los maoístes qu'abolieron la monarquía.[21]
Jigme Khesar robló un nuevu tratáu d'amistá cola India en febreru de 2007, que sustitúi'l de 1949.[22] Según les axencies de prensa munches de les iniciatives del Gobiernu llevar a cabu por voluntá del nuevu rei, con mires a fortalecer el sistema de preparación pa los cambeos democráticos en 2008. Dempués d'un estensu periodu d'espera pa la realización de les eleiciones parllamentaries, el 6 de payares de 2008 la ceremonia de coronación realizar de forma pública.[23][24][25]
Dende l'añu 2015, el matrimoniu ye protagonista d'un calendariu dixital que tolos ciudadanos pueden descargase d'internet gratuitamente, mes a mes.[26] Esta iniciativa foi propuesta por Jetsun Pema.
Esi mesmu añu 2015, Jigme Khesar Namgyel Wangchuck ye escoyíu como'l dirixente más curiosu del mundu.[27]
Los reis de Bután esperaben la llegada del so primer fíu, un varón, pal primer trimestre del añu 2016.[28]
Finalmente, el primer fíu del matrimoniu, Jigme Namgyel Wangchuck, nació'l 5 de febreru de 2016, nel Palaciu Lingkana, en Thimphu.
Los homes en Bután usen como vistimienta la prenda gho col kabney, ente que les muyeres utilicen la prenda kira col rachu.[29]
.png){kind=small}
Medaya Conmemorativa del Xubiléu de Plata del Rei Jigme Singye (02/06/1999).
Real Kabney Colorada (25/06/2002).[30]
Soberanu Gran Maestre de la Orde del Poder del Dragón Truenu (14/12/2006).
Soberanu Gran Maestre de la Real Orde de Bután (14/12/2006).
Soberanu Gran Maestre (y fundador) de la Orde del Rei Dragón (07/11/2008).
Soberanu Gran Maestre (y fundador) de la Orde Nacional del Méritu (07/11/2008).
Soberanu Gran Maestre de la Orde del Victoriosu Dragón Truenu (07/11/2008).
Medaya Conmemorativa del 60° Aniversariu del Rei Jigme Singye (11/11/2015).
Caballero Gran Cruz de la Ilustrísima Orde de la Reina Sālote Tupou III (Reinu de Tonga, 14/05/2010).| Predecesor: Jigme Singye Wangchuck |
 2006 - actual |
Socesor: Nel cargu |
.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
