Sikkim
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Sikkim (en nepalés: सिक्किम; bhutia: སུ་ཁྱིམ་) ye unu de los ventinueve estaos que, xunto colos siete territorios de la Unión, formen la República de la India. La so capital y ciudá más poblada ye Gangtok. Ta allugáu al nordeste del país, llindando al norte y al este cola República Popular China, al sureste con Bután, al sur con Bengala Occidental y al oeste con Nepal. Con 610 500 habitantes en 2011 ye l'estáu menos pobláu, con 7096 km², el segundu menos estensu —per delantre de Goa— y con 86 hab/km², el cuartu menos densamente pobláu, per delantre de Jammu y Caxmir, Mizorán y Arunachal Pradesh, el menos densamente pobláu.
Sikkim | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | India | ||
ISO 3166-2 | IN-SK | ||
Tipu d'entidá | estáu de la India | ||
Capital | Gangtok | ||
Chief Minister of Sikkim (en) | Pawan Kumar Chamling (es) | ||
Nome llocal |
सिक्किम (ne) Sikkim (en) | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 27°33′N 88°30′E | ||
Superficie | 7096 km² | ||
Llenda con | Bengala Occidental | ||
Puntu más altu | Kangchenjunga | ||
Demografía | |||
Población | 657 876 hab. (2011) | ||
Densidá | 92,71 hab/km² | ||
Más información | |||
Estaya horaria | UTC+05:30 | ||
Fundación | 16 mayu 1975 | ||
sikkim.gov.in | |||
Sikkim foi un estáu independiente gobernáu pola monarquía Chogyal hasta 1975, cuando se decidió por referendu convertise nel ventenu segundu estáu d'India. L'idioma oficial ye'l nepalés y les relixones predominantes son el hinduismu y el budismu vajrayāna.
A pesar del so pequeñu tamañu, Sikkim ye xeográficamente bien diversu, por cuenta del so allugamientu a los pies de los montes Himalaya. El terrén va de tropical nel sur a la tundra nel norte. En Sikkim atópase'l picu Kanchenjunga, el terceru n'altor nel mundu y el primeru d'India (aproximao 8598 metros sobre'l nivel del mar). Sikkim convirtióse n'unu de los estaos más visitaos d'India gracies a los sos formosos paisaxes naturales y a la so estabilidá política.
Sikkim (o Sikín) significa tierra con picos en nepalés. El términu, acuñáu por Gorxa l'invasor, derivar de la pallabra Shijim en sánscritu que quier dicir "con cresta", y ye l'orixe más llargamente aceptáu. Una etimoloxía alternativa suxer que'l nome aniciar nes pallabres en Limbu El so, que significa "nuevu", y Jim, que significa "palaciu", faciendo referencia al palaciu construyíu pol primer gobernante del estáu, Panache Namgyal. El nome en tibetanu para Sikkim ye Denzong, que significa "valle d'arroz". Otra posibilidá ye que'l nome derive de El so Him que significa "Nieve formoso", o "Vista formosa", supuestamente les pallabres pronunciaes por una princesa de Nepal la primer vegada qu'entró al palaciu conu la futura esposa del rei llocal Lepcha. Mientres el so reináu, el Chogyal adoptó la traducción tibetana de Sikkim, pronunciáu como Vbras-ljong (འབྲས་ལྗོངས་).
El más antiguu eventu rellacionáu con Sikkim del que se guarda rexistru ye'l pasu del santu budista Gurú Rinpoche per eses tierres nel sieglu IX. Mientres el so pasu'l gurú bendixo la tierra, introdució'l budismu en Sikkim y predixo la llegada de la monarquía que s'instaló ellí sieglos dempués.
Nel sieglu XIII, según la lleenda, el Gurú Tashi, un príncipe de la Casa La mio-nyak en Kham nel este del Tíbet, tuvo una revelación divina una nueche que-y ordenó viaxar al sur pa buscar la so fortuna. Los sos descendientes se conviriteron más palantre na familia real de Sikkim.
En 1642, el so descendiente de quinta xeneración, el Gurú Tashi, Phuntsog Namgyal, foi consagráu como primer Chogyal (rei) de Sikkim polos trés veneraos Lames que vinieron del norte, l'oeste y el sur hasta Yuksom, marcando l'entamu de la monarquía.
Phuntsog Namgyal foi asocedíu en 1670 pol so fíu, Tensung Namgyal, quien camudó la capital de Yuksom escontra Rabdentse. En 1700, Sikkim foi invadíu polos butaneses cola ayuda d'una mediohermana del Chogyal, a quien se-y negara'l tronu. Los butaneses fueron depués espulsaos polos tibetanos, quien restauraron al Chogyal diez años más tarde.
Ente 1717 y 1733, el reinu enfrentó munchos ataques dende Nepal pel oeste y dende Bután pel este, que remataron cola captura de la capital, Rabdentse, por Nepal.
Cola llegada del Imperiu británicu a la vecina India, Sikkim aliar con ellos contra l'enemigu común que yera Nepal. Los nepaleses contraatacaron en Sikkim llogrando apoderar casi tol reinu y llegando hasta Terrai. Esto condució al ataque de Nepal per parte de la Compañía Británica de les Indies Orientales, dando llugar la guerra Gorkha de 1814.
Polos trataos roblaos ente Sikkim y Nepal –el Tratáu de Sugauli– y ente Sikkim y los británicos –el Tratáu de Titalia–, el territoriu conquistáu a Sikkim por Nepal foi-y devueltu en 1817.
Los nexos ente Sikkim y l'alministración británica n'India fueron creciendo hasta 1849, cuando un incidente de frontera fizo que los británicos invadieren el reinu y asumieren el control del gobiernu, calteniendo a un rei suxetu a les órdenes del gobernador británicu.
En 1947, el reinu de Sikkim votó por caltener se independiente d'India y el Primer Ministru de la India Jawaharlal Nehru aportó a exercer un protectoráu sobre Sikkim. Depués d'un periodu de disturbios ente 1972 y 1973, consultóse nuevamente a la población, en 1975, de Sikkim y por 97.5% decidieron incorporase a la Unión India. Pocos díes más tarde, la monarquía foi abolida y Sikkim convirtióse oficialmente nun estáu de la Unión India.
En 2000, el decimoséptimu Karmapa Ogyen Trinley Dorje, quien fuera confirmáu pol Dalai Lama y aceptáu como un tulku pol gobiernu chinu, escapó del Tíbet, tratando de volver al monesteriu de Rumtek en Sikkim. Les autoridaes chines, que naquel momentu nun reconocíen l'autoridá d'India sobre Sikkim, optaron por nun unviar nota de protesta al gobiernu indiu. China finalmente reconoció Sikkim como un estáu de la India en 2003, cola condición de que la India aceptara la Rexón Autónoma del Tíbet como una parte de China.[1] Esti alcuerdu mutuu llevó a un destemple nes rellaciones chinu-indies.[2] Nueva Delhi aceptara primeramente al Tíbet como una parte de China en 1953 mientres el gobiernu del entós primer ministru Jawaharlal Nehru.[3] El 6 de xunetu de 2006, el pasu del Himalaya de Nathu La abrir al comerciu tresfronterizu, lo que constitúi una prueba más de la meyora de les rellaciones na rexón.[4]
L'estáu de Sikkim una superficie de 7.096 km², qu'en términos d'estensión ye similar a la metá del área de Montenegru. Carauterizar por un terrén dafechu montascosu, con altores que van dende los 280 msnm (920 pies) hasta los 8.585 msnm (28,000 pies). El cume del Kanchenjunga ye'l puntu más altu. En mayor parte, el terrén ye desaveniente pa l'agricultura provocáu mayormente por rimaes predreses.
Sicasí, ciertes rimaes de dalguna llombes fueron convertíes en tierres de cultivu usando téuniques d'esplanáu. Numberosos regueros alimentaos por destemple en Sikkim formaron llagos nel oeste y sur del estáu. Estos regueros combinar col ríu Teesta y col so afluente, el Rangeet. El Teesta, descritu como "la llinia de vida de Sikkim", flúi al traviés del estáu de norte a sur. Cerca d'un terciu del estáu ta espesamente forestado.
El monte Himalaya arredola les fronteres del norte, sur y oeste de sikkim. Les árees poblaes asítiase nes llendes del sur del estáu, nos Baxos Himalayas. L'estáu tien 28 visos montascosos, 21 glaciares, 227 llagos, incluyendo'l llagu Tsongmo, el llagu Gurudongmar a 5148 msnm, catalogáu como unu de los llagos más altos del mundu, el llagu Khecheopalri, y cerca de 100 ríos y regueros. Ocho acceso de monte conecten al estáu col Tíbet, Bután y Nepal.
Al igual que'l restu de los Estaos de la India, el xefe de gobiernu ye'l Gobernador nomáu pol gobiernu central. El so nomamientu ye más que nada protocolariu, yá que la so principal función ye la de supervisar l'actividá del Primer Ministru en nome del gobiernu central.
El Primer Ministru, quien ostenta'l poder executivo, ye'l xefe del grupu mayoritariu na llexislatura unicameral de Sikkim.
El gobernador noma a los ministros depués de consultar col Primer Ministru.
Al igual que los otros estaos, Sikkim escueye a un miembru pa caúna de los dos cámares de l'Asamblea Llexislativa de la India, la Lok Sabha y la Rajya Sabha. Sikkim tien tamién una Corte Cimera.
El clima varia dende'l subtropical al sur hasta la tundra nes zones más septentrionales. La mayoría de zones inhabitadas gocien d'un clima templáu con temperatures devasando los 28 °C en branu y los 0 °C en iviernu. Nel estáu desenvuélvense 5 estaciones primavera, branu, seronda, iviernu y l'estación del monzón.
La media añal del estáu ta en 18 °C. Sikkim ye unu de los pocos Estaos de la India que reciben abundates precipitaciones en forma de nieve. La llende de nieve ta nos 6 mil metros d'altitú. Mientres los meses del monzón, cayen abondoses precipitaciones aumentando'l númberu de deslizamientos de tierra.
El récor estatal d'agües ensin posa ta en 11 díes. Mientres l'iviernu y el monzón munches zones del estáu vense afeutaes pola borrina lo que constitúi un enorme peligru pa los tresportes.
Sikkim componer de cuatro distritos, rexíos por un gobiernu central encargáu de l'alministración de les árees civiles de los distritos. L'exércitu indiu controla una gran porción del territoriu, una y bones l'estáu atopar nuna zona fronteriza conflictiva.
Delles zones tán acutaes y ríquese d'un permisu especial pa visitales. En Sikkim hai 8 ciudaes y nueve subdivisiones.
Los cuatro distritos son Sikkim Esti, Sikkim Oeste, Sikkim Norte y Sikkim Sur. Les capitales de los distritos son Gangtok, Geyzing, Manguen y Namchi respeutivamente.
Estos distritos tán subdividíos. "Pakyong" ye la subdivisión del este, "Soreng" la del oeste, "Chungthang" la del norte, y d'últimes "Ravongla" ye la subdivisión del distritu meridional.
Sikkim nun tener nin aeropuertos nin llinies de ferrocarril. L'aeropuertu más cercanu, l'Aeropuertu Bagdogra, atópase cerca de la ciudá de Siliguri, en Bengala Occidental. L'aeropuertu ta a 124 km de Gangtok. Una llinia regular d'helicópteru coneuta Gangtok y Bagdogra; el vuelu dura 30 minutos, y namái opera una vegada al día pudiendo tresportar a 4 persones. El helipuertu de Gangtok ye l'únicu helipuertu civil del estáu.
La estación de ferrocarril más cercana atópase en Nueva Jalpaiguri, a 16 quilómetros de Siliguri.
L'Autovía Nacional 31A coneuta Siliguri con Gangtok. La mayor parte del so percorríu ye a veres del Ríu Teesta, entrando en Sikkim por Rangpo.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.