Nobelium (IFA: /ˌnə(ʊ)ˈbiːliəm/), ook bekend as unnilbium (IFA: /ˌjuːˈnɪlbiəm/, simbool Unb), is 'n sintetiese element in die periodieke tabel met die simbool No en atoomgetal 102. 'n radioaktiewe metallieke transuraan in die actinide reeks, nobelium word gesintetiseer deur curium met koolstof ione te bombardeer. Dit is vir die eerste keer deur 'n span gelei deur Albert Ghiorso en Glenn T. Seaborg in 1958 geïdentifiseer.[1]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Algemeen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam, simbool, getal | nobelium, No, 102 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Chemiese reeks | actinides | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Groep, Periode, Blok | nvt, 7, f | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Voorkoms | onbekend, waarskynlik silwerig wit of metaalgrys | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoommassa | (259) g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronkonfigurasie | [Rn] 5f14 7s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektrone per skil | 2, 8, 18, 32, 32, 8, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fisiese eienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toestand | vastestof | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smeltpunt | 1100 K (827 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomeienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatiwiteit | 1,3 (Skaal van Pauling) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ionisasie-energieë | 1ste: 642 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Diverse | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| CAS-registernommer | 10028-14-5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vernaamste isotope | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portaal  Chemie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Min is bekend oor nobelium en slegs klein hoeveelhede is ooit vervaardig. Dit het hoegenaamd geen gebruike buite die laboratorium nie. Die stabielste isotoop, 259No, het 'n halfleeftyd van 58 minute en verval na 255Fm deur alfaverval of na 259Md deur elektronvangs.
Nobelium (vernoem na Alfred Nobel) is vir die eerste keer gesintetiseer deur Albert Ghiorso, Glenn T. Seaborg, John R. Walton en Torbjørn Sikkeland in April 1958 by die Universiteit van Kalifornië, Berkeley. Die span het die nuwe swaar-ioon lineêre versneller (HILAC) gebruik om 'n curium teiken (95% 244Cm en 4.5% 246Cm) met 12C ione gebombardeer om 254No (halflewe van 55 sekondes) te maak. Hulle werk is deur Sowjet navorsers in Dubna bevestig.
'n Jaar tevore het fisici by die Nobel Instituut in Swede egter aangekondig dat hulle 'n isotoop van element 102 gesintetiseer het. Die span het rapporteer dat hulle 'n isotoop met 'n halfleeftyd van 10 minute teen 8.5 MeV geskep het nadat hulle 244Cm met 13C kerne gebombardeer het. Gebaseer op die verslag het die Kommissie op Atoommassas van die Internasionale Unie van Suiwer en Toegepaste Chemie die naam nobelium en die simbool No vir die "nuwe" element toegeken en aanvaar. Russiese en Amerikaanse pogings om die eksperiment te herhaal het gefaal.
In 1966 het navorsers te UC Berkeley die eksperimente van 1958 bevestig en verder die bestaan van 254No (halfleeftyd 55 s), 252No (halfleeftyd 2.3 s) en 257No (halfleeftyd 23 s). Die volgende jaar het Ghiorso se groep daarop besluit om die naam nobelium vir element 102 te behou.
13 radioisotope van is gekarakteriseer, waarvan die stabielste 259No met 'n halfleeftyd van 58 minutes, 255No met 'n halfleeftyd van 3,1 minute, en 253No met 'n halfleeftyd van 1,7 minute is. Al die ander radioaktiewe isotope het halfleeftye van minder as 56 sekondes. Die element het ook een metastaat, 254mNo (t½ 0,28 sekondes).
Die bekende isotope van nobelium wissel in atoommassa van 249,088 u (249No) tot 262,108 u (262No). Die primêre vervalmodus voor die stabielste isotope, 259No, is alfastraling, en die primêre modus daarna is spontane kernsplyting. Die primêre vervalprodukte voor 259No is element 100 (fermium) isotope, en die primêre produkte daarna is energie en subatomiese deeltjies.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
