Cúp bóng đá châu Á

Cúp bóng đá châu Á (AFC Asian Cup) là giải đấu bóng đá dành cho các đội tuyển bóng đá nam quốc gia đến từ các thành viên trực thuộc Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC). Đây là giải bóng đá lớn nhất của châu Á, được thành lập từ năm 1956, Cúp bóng đá châu Á là giải vô địch bóng đá cấp châu lục lâu đời thứ hai trên thế giới (sau Cúp bóng đá Nam Mỹ). Đội vô địch trở thành nhà vô địch châu Á và – cho đến năm 2015 – đại diện châu Á tham dự Cúp Liên đoàn các châu lục.^[1]

Cúp bóng đá châu Á

Cơ quan tổ chức	AFC
Thành lập	1956; 68 năm trước (1956)
Khu vực	Châu Á
Số đội	24 (vòng chung kết) 47 (đủ điều kiện tham dự vòng loại)
Đội vô địch hiện tại	Qatar (lần thứ 2)
Đội bóng thành công nhất	Nhật Bản (4 lần)
Trang web	www.the-afc.com/asiancup/
Cúp bóng đá châu Á 2023

Qatar, nhà đương kim vô địch Cúp bóng đá châu Á
Các giải đấu
1956 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2007 2011 2015 2019 2023 2027

Cúp bóng đá châu Á được tổ chức với chu kỳ bốn năm một lần kể từ lần tổ chức đầu tiên năm 1956 tại Hồng Kông cho đến giải đấu năm 2004 tại Trung Quốc. Tuy nhiên, vì Thế vận hội Mùa hè và Giải vô địch bóng đá châu Âu cũng được lên lịch vào cùng năm với Asian Cup nên AFC đã quyết định dời giải đấu sang một chu kỳ ít đông đúc hơn. Sau năm 2004, giải lần tiếp theo được tổ chức vào năm 2007, với sự đồng đăng cai của bốn quốc gia Đông Nam Á: Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Sau đó, giải đấu tiếp tục được tổ chức bốn năm một lần.

Cúp bóng đá châu Á thường được thống trị bởi một số ít các đội hàng đầu. Các đội thành công ban đầu bao gồm Hàn Quốc (hai lần) và Iran (ba lần). Kể từ năm 1984, Nhật Bản (bốn lần) và Ả Rập Xê Út (ba lần) là những đội thành công nhất, cùng nhau giành bảy chức vô địch trong số mười trận chung kết gần nhất. Các đội khác đã gặt hái thành công là Qatar (hai lần), Úc (2015), Iraq (2007) và Kuwait (1980). Israel lên ngôi vô địch năm 1964 nhưng sau đó đã bị khai trừ và đã gia nhập UEFA kể từ đó.

Úc gia nhập liên đoàn châu Á năm 2007 và đăng cai vòng chung kết Cúp bóng đá châu Á năm 2015, giành chiến thắng trong trận chung kết trước Hàn Quốc. Giải đấu năm 2019 đã được mở rộng từ 16 đội lên 24 đội, với quy trình vòng loại tăng gấp đôi như một phần của vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2018.^[2][3]

Lịch sử

Khởi đầu

Một giải đấu toàn châu Á lần đầu tiên được đề xuất sau khi Thế chiến II kết thúc, nhưng nó không được thực hiện cho đến những năm 1950. Hai năm sau khi Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) ra đời vào năm 1954, AFC Asian Cup lần đầu tiên được tổ chức tại Hồng Kông với bảy trong số mười hai thành viên sáng lập tham gia, khiến giải đấu trở thành giải đấu lâu đời thứ hai trên thế giới. Quá trình vòng loại có sự tham gia của đội chủ nhà cộng với những người chiến thắng ở các khu vực khác nhau (Miền Trung, Miền Đông và Miền Tây). Đó chỉ là một giải đấu bốn đội, một thể thức cũng tồn tại trong các năm 1960 và 1964. Mỗi liên đoàn con đã tổ chức giải vô địch hai năm một lần của riêng họ, mỗi giải có mức độ quan tâm khác nhau.^{[cần dẫn nguồn]}

Thời gian đầu, các đội tuyển quốc gia mạnh không mấy mặn mà với giải mà tập trung chủ yếu cho đấu trường Olympics và Asiad. Tình trạng các đội bỏ dở thi đấu hoặc không tham gia ngay từ vòng loại thường xuyên diễn ra.

Hàn Quốc đã thể hiện sự vượt trội của mình trong những năm đầu của giải đấu khi nước này chinh phục các năm 1956 và 1960; đây vẫn là thành tích tốt nhất của Hàn Quốc trong giải đấu.^[4]

Sự thống trị của Tây Á (1964–1988)

Sau khi Hồng Kông và Hàn Quốc đăng cai tổ chức hai kỳ đầu tiên, Israel được chọn làm chủ nhà của Cúp bóng đá châu Á 1964. Sử dụng cùng một thể thức của hai phiên bản trước, giải đấu này chỉ có bốn đội và thi đấu trong một nhóm duy nhất để xác định nhà vô địch. Israel cuối cùng đã đứng đầu giải đấu trước Ấn Độ với ba trận thắng.^[5] Thể thức được cập nhật thành năm đội vào năm 1968 trước khi được mở rộng thành sáu đội vào năm 1972 và 1976.

Giải đấu trở thành sân chơi dành riêng cho Iran, đội đã vô địch ba giải đấu liên tiếp vào các năm 1968, 1972 và 1976, với việc Iran đăng cai tổ chức giải trước và giải sau. Iran vẫn là đội tuyển quốc gia duy nhất ở châu Á vô địch ba kỳ Asian Cup liên tiếp. Trận chung kết năm 1972 rất đáng chú ý vì đây là Giải vô địch bóng đá châu Á đầu tiên sử dụng thể thức loại trực tiếp vòng bảng, thể thức này được diễn ra trong các giải đấu tiếp theo với một số thay đổi.^[6] Tuy nhiên, giải đấu được đánh dấu bằng một nốt đen khi Israel bị trục xuất khỏi AFC vào năm 1972 do xung đột Ả Rập-Israel.^[7]

Từ 1980 đến 1988, số đội tham gia tăng lên 10 đội, nhưng các quốc gia Tây Á tiếp tục thống trị trong những năm 1980 với việc Kuwait trở thành quốc gia Ả Rập đầu tiên giành chức vô địch vào năm 1980 được tổ chức trên sân nhà, đánh bại Hàn Quốc 3–0 trong trận chung kết.^[8] Ả Rập Xê Út sau khởi đầu không mấy suôn sẻ đã bắt đầu nổi lên với tư cách là quốc gia vượt qua vòng loại, sau đó giành hai chức vô địch châu Á liên tiếp vào các năm 1984 và 1988, vượt qua cả Trung Quốc và Hàn Quốc. Cả hai giải đấu đều là trận ra mắt của Ả Rập Xê Út trong bất kỳ giải đấu lớn nào.^[9]

Sự trỗi dậy của Nhật Bản và sự chuyên nghiệp hóa của Asian Cup (1992–2011)

Cho đến những năm 1990, AFC Asian Cup chủ yếu được tổ chức ở cấp độ nghiệp dư hơn, bất chấp nỗ lực nâng cao tiêu chuẩn. Tuy nhiên, với việc châu Á được trao nhiều suất hơn cho Giải vô địch bóng đá thế giới, các nỗ lực chuyên nghiệp hóa giải đấu cũng bắt đầu. Cuối những năm 1990, giải bắt đầu được chuyên nghiệp hóa.

Nhật Bản cho đến những năm 1990 hầu như chỉ là một tên tuổi nhỏ của bóng đá châu Á, và quốc gia này chỉ đủ điều kiện tham dự giải đấu năm 1988, lần đầu tiên Nhật Bản tham dự một giải đấu bóng đá châu lục. Tuy nhiên, khi Nhật Bản bắt đầu có những bước chuyển cụ thể sang bóng đá chuyên nghiệp, vận may của đất nước này đã tăng lên. Nhật Bản đăng cai Cúp bóng đá châu Á 1992, giải đấu được chia thành tám đội và hai bảng, nơi họ giành chiến thắng sau khi đánh bại Ả Rập Xê Út, đương kim vô địch, 1–0, để giành danh hiệu quốc tế lớn đầu tiên của đất nước.^[10][11]

Cúp bóng đá châu Á 1996 chứng kiến ​​giải đấu được mở rộng thành 12 đội trong quá trình chuyên nghiệp hóa. Được tổ chức bởi Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, đội chủ nhà lần đầu tiên lọt vào trận chung kết nhưng không thể giành cúp sau khi để thua Ả Rập Xê Út, đội đã lọt vào vòng chung kết châu Á lần thứ tư liên tiếp của quốc gia này, trên chấm phạt đền. Đó là danh hiệu châu Á thứ ba của Ả Rập Xê Út.^[10][12][13]

AFC Asian Cup 2000 chứng kiến ​​​​Lebanon tham dự giải đấu châu Á đầu tiên và Ả Rập Xê Út một lần nữa lọt vào trận chung kết, nhưng lần này, Nhật Bản đã chiến thắng Ả Rập Xê Út với tỷ số 1–0 trong một trận chung kết được đa số người Ả Rập Xê Út cổ vũ.^[14] Nhật Bản sẽ tiếp tục giành được chiếc cúp châu Á của họ 4 năm sau đó, mặc dù thi đấu với phong cách chật vật hơn và một trận chung kết rất nóng bỏng, đầy tính chính trị trước chủ nhà Trung Quốc.^[15] Giải đấu năm 2004 rất đáng chú ý khi nó mở rộng tới 16 đội và lần đầu tiên Ả Rập Xê Út vắng mặt ở một trận chung kết Cúp bóng đá châu Á.

Cúp bóng đá châu Á 2007 đã trở nên đáng chú ý với sự ra mắt của Úc, đội đã rời khỏi Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương vào năm 2006 (tình cờ là đội đầu tiên vượt qua vòng loại của giải đấu), cũng như là giải đấu bóng đá đầu tiên trên thế giới được tổ chức bởi nhiều hơn hai quốc gia, với bốn quốc gia ở Đông Nam Á (Việt Nam, Thái Lan, Malaysia, Indonesia) đăng cai.^[16][17] Tại giải đấu này, Iraq đăng quang với tư cách là nhà vô địch châu Á bất chấp Chiến tranh Iraq tàn khốc và căng thẳng giáo phái, áp đảo các đối thủ như Úc, Hàn Quốc và Ả Rập Xê Út trong quá trình này.^[18]

Úc (gia nhập AFC năm 2006), sau màn ra mắt kém cỏi vào năm 2007, đã phục hồi để lọt vào trận chung kết của Cúp bóng đá châu Á 2011 tại Qatar, nhưng để thua Nhật Bản sau hiệp phụ; chiến thắng cho Nhật Bản đồng nghĩa với việc họ trở thành đội bóng giàu thành tích nhất châu Á với bốn danh hiệu.^[19] Tuy nhiên, giải đấu đáng chú ý do Cúp bóng đá châu Á đầu tiên sử dụng thứ tự số áo từ 1 đến 23, trước đây không được thực hiện trong các giải đấu trước đó.

Mở rộng Cúp bóng đá châu Á (2015–nay)

Sau thành công của Úc tại Cúp bóng đá châu Á 2011, AFC đã phê duyệt quốc gia này đăng cai Cúp bóng đá châu Á 2015. Tại giải đấu, Úc đã hạ gục mọi đối thủ chỉ với một trận thua, trước khi vào trận chung kết gặp Hàn Quốc, đội bóng mà Úc phục thù chung cuộc 2–1 sau hiệp phụ; chiến thắng chính thức đánh dấu chức vô địch châu Á đầu tiên của Đông Nam Á khi Úc tham gia AFF vào năm 2013.^[20]

Tại Asian Cup 2019, công nghệ trợ lý trọng tài video lần đầu tiên được sử dụng trong giải đấu,^[21] cũng như mở rộng lên 24 đội.^[22] Ngoài ra, quyền thay người thứ tư được cho phép trong thời gian bù giờ.^[23] Giải đấu do Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đăng cai lần thứ hai, chứng kiến ​​sự trỗi dậy của Qatar, đội đã lần đầu tiên giành danh hiệu châu Á sau khi đánh bại Nhật Bản 3–1 trong trận chung kết.^[24] Giải đấu bị ảnh hưởng một phần do cuộc khủng hoảng ngoại giao Qatar, do lệnh cấm nhập cảnh của UAE đối với cổ động viên Qatar, cũng như hành vi ném giày trong trận bán kết của hai đội.^[25]

Kết quả các trận tranh hạng ba (từ 1972 đến 2015) và chung kết

STT	Năm	Chủ nhà	Chung kết			Tranh hạng ba hoặc hai đội thua ở bán kết			Số lượng các đội
			Vô địch	Tỉ số	Á quân	Hạng ba	Tỉ số	Hạng tư
1	1956 Chi tiết	Hồng Kông	Hàn Quốc	Vòng tròn tính điểm	Israel	Hồng Kông	Vòng tròn tính điểm	Việt Nam Cộng hòa	4
2	1960 Chi tiết	Hàn Quốc	Hàn Quốc	Vòng tròn tính điểm	Israel	Trung Hoa Dân Quốc	Vòng tròn tính điểm	Việt Nam Cộng hòa	4
3	1964 Chi tiết	Israel	Israel	Vòng tròn tính điểm	Ấn Độ	Hàn Quốc	Vòng tròn tính điểm	Hồng Kông	4
4	1968 Chi tiết	Iran	Iran	Vòng tròn tính điểm	Miến Điện	Israel	Vòng tròn tính điểm	Trung Hoa Dân Quốc	5
5	1972 Chi tiết	Thái Lan	Iran	2 - 1 (s.h.p.)	Hàn Quốc	Thái Lan	2 - 2 (s.h.p.) (5 - 3 p)	Cộng hòa Khmer	6
6	1976 Chi tiết	Iran	Iran	1 - 0	Kuwait	Trung Quốc	1 - 0	Iraq	6
7	1980 Chi tiết	Kuwait	Kuwait	3 - 0	Hàn Quốc	Iran	3 - 0	CHDCND Triều Tiên	10
8	1984 Chi tiết	Singapore	Ả Rập Xê Út	2 - 0	Trung Quốc	Kuwait	1 - 1 (s.h.p.) (5 - 3 p)	Iran	10
9	1988 Chi tiết	Qatar	Ả Rập Xê Út	0 - 0 (s.h.p.) (4 - 3 p)	Hàn Quốc	Iran	0 - 0 (s.h.p.) (3 - 0 p)	Trung Quốc	10
10	1992 Chi tiết	Nhật Bản	Nhật Bản	1 - 0	Ả Rập Xê Út	Trung Quốc	1 - 1 (s.h.p.) (4–3 p)	UAE	8
11	1996 Chi tiết	UAE	Ả Rập Xê Út	0 - 0 (s.h.p.) (4 - 2 p)	UAE	Iran	1 - 1 (s.h.p.) (3 - 2 p)	Kuwait	12
12	2000 Chi tiết	Liban	Nhật Bản	1 - 0	Ả Rập Xê Út	Hàn Quốc	1 - 0	Trung Quốc	12
13	2004 Chi tiết	Trung Quốc	Nhật Bản	3 - 1	Trung Quốc	Iran	4 - 2	Bahrain	16
14	2007 Chi tiết	Indonesia  Malaysia  Thái Lan  Việt Nam	Iraq	1 - 0	Ả Rập Xê Út	Hàn Quốc	0 - 0 (s.h.p.) (6 - 5 p)	Nhật Bản	16
15	2011 Chi tiết	Qatar	Nhật Bản	1 - 0 (s.h.p.)	Úc	Hàn Quốc	3 - 2	Uzbekistan	16
16	2015 Chi tiết	Úc	Úc	2 - 1 (s.h.p.)	Hàn Quốc	UAE	3 - 2	Iraq	16
17	2019 Chi tiết	UAE	Qatar	3 - 1	Nhật Bản	Iran và  UAE			24
18	2023 Chi tiết	Qatar	Qatar	3 - 1	Jordan	Iran và  Hàn Quốc			24
19	2027 Chi tiết	Ả Rập Xê Út	CXĐ		CXĐ	CXĐ và CXĐ			24

Các đội lọt vào top 4

Đội tuyển	Vô địch	Á quân	Hạng ba	Hạng tư	Bán kết	Tổng số lần vào top 4
Nhật Bản	4 (1992 *, 2000, 2004, 2011)	1 (2019)	-	1 (2007)	-	6
Ả Rập Xê Út	3 (1984, 1988, 1996)	3 (1992, 2000, 2007)	-	-	-	6
Iran	3 (1968 *, 1972, 1976 *)	-	4 (1980, 1988, 1996, 2004)	1 (1984)	2 (2019, 2023)	10
Hàn Quốc	2 (1956, 1960*)	4 (1972, 1980, 1988, 2015)	4 (1964, 2000, 2007, 2011)	-	1 (2023)	11
Qatar	2 (2019, 2023 *)	-	-	-	-	2
Israel #	1 (1964 *)	2 (1956, 1960)	1 (1968)	-	-	4
Kuwait	1 (1980 *)	1 (1976)	1 (1984)	1 (1996)	-	4
Úc	1 (2015 *)	1 (2011)	-	-	-	2
Iraq	1 (2007)	-	-	2 (1976, 2015)	-	3
Trung Quốc	-	2 (1984, 2004*)	2 (1976, 1992)	2 (1988, 2000)	-	6
UAE	-	1 (1996 *)	1 (2015)	1 (1992)	1 (2019)	4
Ấn Độ	-	1 (1964)	-	-	-	1
Myanmar	-	1 (1968)	-	-	-	1
Jordan	-	1 (2023)	-	-	-	1
Hồng Kông	-	-	1 (1956)	1 (1964)	-	2
Đài Bắc Trung Hoa	-	-	1 (1960)	1 (1968)	-	2
Thái Lan	-	-	1 (1972*)	-	-	1
Việt Nam ^	-	-	-	2 (1956, 1960)	-	2
Campuchia	-	-	-	1 (1972)	-	1
CHDCND Triều Tiên	-	-	-	1 (1980)	-	1
Bahrain	-	-	-	1 (2004)	-	1
Uzbekistan	-	-	-	1 (2011)	-	1

^* Chủ nhà

^# Israel bị khai trừ khỏi AFC trong những năm 1970 và cuối cùng trở thành một thành viên của UEFA.

^{^} Năm 1975, đất nước Việt Nam được hoàn toàn thống nhất. Do đó, kể từ năm 1975 trở về sau, thành tích của Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Cộng hòa sẽ được sáp nhập vào thành tích chung của Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam.

Thành tích của các nước chủ nhà

Năm	Nước đăng cai	Chung kết
1956	Hồng Kông	Hạng ba
1960	Hàn Quốc	Vô địch
1964	Israel
1968	Iran
1972	Thái Lan	Hạng ba
1976	Iran	Vô địch
1980	Kuwait
1984	Singapore	Vòng bảng
1988	Qatar
1992	Nhật Bản	Vô địch
1996	UAE	Á quân
2000	Liban	Vòng bảng
2004	Trung Quốc	Á quân
2007	Việt Nam	Tứ kết
	Indonesia	Vòng bảng
	Thái Lan
	Malaysia
2011	Qatar	Tứ kết
2015	Úc	Vô địch
2019	UAE	Bán kết
2023	Qatar	Vô địch
2027	Ả Rập Xê Út	Chưa xác định

Thành tích đội đương kim vô địch

Năm	Đương kim vô địch	Chung kết
1960	Hàn Quốc	Vô địch
1964		Hạng ba
1968	Israel
1972	Iran	Vô địch
1976
1980		Hạng ba
1984	Kuwait
1988	Ả Rập Xê Út	Vô địch
1992		Á quân
1996	Nhật Bản	Tứ kết
2000	Ả Rập Xê Út	Á quân
2004	Nhật Bản	Vô địch
2007		Hạng tư
2011	Iraq	Tứ kết
2015	Nhật Bản
2019	Úc
2023	Qatar	Vô địch
2027		Chưa xác định

Vô địch theo từng khu vực

Liên đoàn khu vực	Các đội vô địch	Số lần vô địch
WAFF (Tây Á)	Iran (3), Ả Rập Xê Út (3), Qatar (2), Kuwait (1), Iraq (1)	10
EAFF (Đông Á)	Nhật Bản (4), Hàn Quốc (2)	6
AFF (Đông Nam Á)	Úc (1)	1
CAFA (Trung Á)		0
SAFF (Nam Á)		0

• Israel ngày nay chuyển sang trực thuộc UEFA.

Giải thưởng

Cúp

Lịch sử danh hiệu

Chiếc cúp ban đầu ra mắt vào năm 1956, được sử dụng cho đến năm 2015

Chiếc cúp được sử dụng từ năm 2019

Đã có hai phiên bản Cúp châu Á; chiếc cúp đầu tiên được sử dụng từ năm 1956 đến 2015 và chiếc thứ hai được sử dụng kể từ năm 2019.

Chiếc cúp đầu tiên có dạng một cái bát có đế hình tròn. Nó cao 42 cm và nặng 15 kg.^[26] Cho đến giải đấu năm 2000, phần đế màu đen có các bảng khắc tên của mọi quốc gia chiến thắng, cũng như ấn bản đã giành chiến thắng.^[27][28] Chiếc cúp được thiết kế lại, thêm nhiều bạc hơn và giảm phần đế màu đen xuống chỉ còn một lớp mỏng. Căn cứ này không có biển báo và tên của các quốc gia chiến thắng được khắc xung quanh đế.^[29]

Trong lễ bốc thăm vòng bảng 2019 vào ngày 4 tháng 5 năm 2018 tại Burj Khalifa ở Dubai, một chiếc cúp hoàn toàn mới do Thomas Lyte chế tạo đã được công bố. Nó cao 78 cm, rộng 42 cm và nặng 15 kg bạc.^[30] Chiếc cúp được mô phỏng theo hoa sen , một loài thực vật thủy sinh quan trọng mang tính biểu tượng của châu Á. Năm cánh hoa sen tượng trưng cho năm tiểu liên đoàn trực thuộc AFC.^[31] Tên của các quốc gia chiến thắng được khắc xung quanh đế cúp, có thể tách rời khỏi thân chính của cúp. Chiếc cúp này có một tay cầm ở mỗi bên, không giống như chiếc cúp tiền nhiệm của nó.

Cầu thủ xuất sắc nhất giải

Năm	Cầu thủ
1972	Ebrahim Ashtiani
1976	Ali Parvin
1980	Không có
1984	Giả Tú Toàn
1988	Kim Joo-Sung
1992	Takagi Takuya
1996	Khodadad Azizi
2000	Nanami Hiroshi
2004	Nakamura Shunsuke
2007	Younis Mahmoud
2011	Honda Keisuke
2015	Massimo Luongo
2019	Almoez Ali
2023	Akram Afif
2027

Vua phá lưới

Năm	Cầu thủ	Số bàn thắng
1956	Nahum Stelmach	4
1960	Cho Yoon-Ok
1964	Inder Singh	2
	Mordechai Spiegler
1968	Homayoun Behzadi	4
	Giora Spiegel
	Moshe Romano
1972	Hossein Kalani	5
1976	Nasser Nouraei	3
	Gholam Hossein Mazloomi
	Fatehi Kamil
1980	Behtash Fariba	7
	Choi Soon-Ho
1984	Giả Tú Toàn	3
	Shahrokh Bayani
	Nasser Mohammadkhani
1988	Lee Tae-Ho	3
1992	Fahad Al-Bishi
1996	Ali Daei	8
2000	Lee Dong-Gook	6
2004	A'ala Hubail	5
	Ali Karimi
2007	Younis Mahmoud	4
	Takahara Naohiro
	Yasser Al-Qahtani
2011	Koo Ja-Cheol	5
2015	Ali Mabkhout
2019	Almoez Ali	9
2023	Akram Afif	8
2027

Các đội tham dự

Đội tuyển	1956 (4)	1960 (4)	1964 (4)	1968 (5)	1972 (6)	1976 (6)	1980 (10)	1984 (10)	1988 (10)	1992 (8)	1996 (12)	2000 (12)	2004 (16)	2007 (16)	2011 (16)	2015 (16)	2019 (24)	2023 (24)	2027 (24)	Lần tham dự
Thành viên Tây Á
Kuwait	Chưa là thành viên AFC			×	VB	2nd	1st	3rd	VB	•	4th	TK	VB	•	VB	VB	×	•	Q	11
Iraq	Chưa là thành viên AFC				VB	4th	×	×	×	×	TK	TK	TK	1st	TK	4th	V2	V2	Q	11
Syria					•	×	VB	VB	VB	•	VB	•	•	•	VB	•	VB	V2		7
Liban	Chưa là thành viên AFC			×	•	×	•	×	×	×	•	VB	•	×	•	•	VB	VB		3
Bahrain	Thuộc địa của Vương quốc Anh			×	•	×	••	×	VB	•	×	•	4th	VB	VB	VB	V2	V2	Q	8
Jordan	Chưa là thành viên AFC				•	×	×	•	•	×	•	•	TK	•	TK	VB	V2	2nd	Q	6
Qatar	Thuộc địa của Vương quốc Anh					•	VB	VB	VB	VB	•	TK	VB	VB	TK	VB	1st	1st	Q	12
Ả Rập Xê Út	Chưa là thành viên AFC					••	×	1st	1st	2nd	1st	2nd	VB	2nd	VB	VB	V2	V2	H	12
UAE	Thuộc địa của Vương quốc Anh					×	VB	VB	VB	4th	2nd	•	VB	VB	VB	3rd	BK	V2	Q	12
Yemen	Chưa là thành viên AFC							•	•	×	•	•	•	•	•	•	VB	•		1
Oman								•	×	•	•	•	VB	VB	•	VB	V2	VB	Q	6
Palestine	Chưa là thành viên AFC											•	•	•	•	VB	VB	V2	Q	4
Thành viên Trung Á
Iran	×	•	×	1st	1st	1st	3rd	4th	3rd	VB	3rd	TK	3rd	TK	TK	TK	BK	BK	Q	16
Uzbekistan	Một phần của Liên Xô									Chưa là thành viên AFC	VB	VB	TK	TK	4th	TK	V2	TK	Q	9
Turkmenistan											•	•	VB	•	•	•	VB	•		2
Kyrgyzstan											•	•	•	×	•	•	V2	VB	Q	3
Tajikistan											•	•	•	×	•	•	•	TK		1
Thành viên Nam Á
Ấn Độ	×	•	2nd	×	•	•	•	VB	•	•	•	•	•	•	VB	•	VB	VB		5
Bangladesh	Một phần của Pakistan				Chưa là thành viên AFC	×	VB	•	•	•	×	•	•	•	•	•	•	•		1
Thành viên Đông Á
Hàn Quốc	1st	1st	3rd	•	2nd	•	2nd	VB	2nd	•	TK	3rd	TK	3rd	3rd	2nd	TK	BK	Q	16
Hồng Kông	3rd	•	4th	5th	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB		4
Đài Bắc Trung Hoa	•	3rd	×	4th	×	Thành viên OFC				•	•	•	•	•	•	•	•	•		2
Nhật Bản	×	×	×	•	×	•	×	×	VB	1st	TK	1st	1st	4th	1st	TK	2nd	TK	Q	11
Trung Quốc	Chưa là thành viên AFC					3rd	VB	2nd	4th	3rd	TK	4th	2nd	VB	VB	TK	TK	VB	Q	14
CHDCND Triều Tiên						••	4th	×	•	VB	×	•	•	×	VB	VB	VB	×	Q	6
Thành viên Đông Nam Á
Việt Nam	4th	4th	•	•	•	×	×	×	×	×	•	•	•	TK	•	•	TK	VB		5
Philippines	•	•	×	•	×	×	•	•	×	×	•	•	×	×	•	•	VB	•		1
Campuchia	•	×	×	•	4th	×	×	×	×	×	×	•	×	×	•	•	•	•		1
Singapore	×	•	×	•	×	•	•	VB	×	•	•	•	•	•	•	•	•	•		1
Thái Lan	×	×	•	•	3rd	••	•	•	•	VB	VB	VB	VB	VB	•	•	V2	V2		8
Myanmar	×	×	×	2nd	×	×	×	×	×	×	•	•	•	×	•	•	•	•		1
Indonesia	×	×	×	•	•	•	•	•	•	•	VB	VB	VB	VB	•	•	×	V2	Q	6
Malaysia	•	•	•	•	•	VB	VB	•	•	•	•	•	•	VB	•	•	•	VB		4
Úc	Thành viên OFC													TK	2nd	1st	TK	TK	Q	6
Cựu thành viên AFC
Israel	2nd	2nd	1st	3rd	••	Rời khỏi AFC					Thành viên UEFA									4
Nam Yemen	Chưa là thành viên AFC					VB	×	×	•	Một phần của Yemen										1

Chú thích

1st – Vô địch 2nd – Á quân 3rd – Hạng ba 4th – Hạng tư 5th – Hạng năm BK – Bán kết TK – Tứ kết V2 – Vòng 16 đội VB – Vòng bảng

Q – Vượt qua vòng loại cho giải đấu sắp tới  ••  —Đủ điều kiện nhưng rút lui  •  — Không vượt qua vòng loại  ×  — Không tham dự / Rút lui / Bị cấm  H  — Chủ nhà

Các đội chưa từng tham dự Asian Cup

 Afghanistan,  Bhutan,  Brunei,  Đông Timor,  Guam,  Lào,  Ma Cao,  Maldives,  Mông Cổ,  Nepal,  Pakistan,  Sri Lanka

Lần đầu tham dự

Dưới đây là thống kê giải đấu đầu tiên mà các đội tuyển có mặt tại một vòng chung kết Asian Cup.

Năm	Đội tuyển
1956	Hồng Kông  Israel  Hàn Quốc  Việt Nam Cộng hòa
1960	Trung Hoa Dân Quốc
1964	Ấn Độ
1968	Iran  Miến Điện
1972	Cộng hòa Khmer  Iraq  Kuwait  Thái Lan
1976	Trung Quốc  Malaysia  Nam Yemen
1980	Bangladesh  CHDCND Triều Tiên  Qatar  Syria  UAE
1984	Ả Rập Xê Út  Singapore
1988	Bahrain  Nhật Bản
1992	Không có
1996	Indonesia  Uzbekistan
2000	Liban
2004	Jordan  Oman  Turkmenistan
2007	Úc
2011	Không có
2015	Palestine
2019	Kyrgyzstan  Philippines  Yemen
2023	Tajikistan

Bảng xếp hạng tổng thể

Tính đến Cúp bóng đá châu Á 2023

Chú thích
Đội đã vô địch giải đấu

TT	Đội tuyển	Trận	Thắng	Hòa	Thua	Bàn thắng	Bàn thua	Hiệu số	Điểm
1.	Iran	74	45	20	9	143	55	+88	155
2.	Hàn Quốc	73	38	19	16	117	74	+43	133
3.	Nhật Bản	53	33	12	8	104	52	+52	111
4.	Ả Rập Xê Út	52	23	15	14	74	50	+24	84
5.	Trung Quốc	59	23	15	21	88	66	+22	84
6.	Qatar	46	19	12	15	66	52	+14	69
7.	Iraq	42	18	7	17	54	52	+2	61
8.	UAE	48	16	13	19	47	64	–17	61
9.	Kuwait	42	15	10	17	47	51	–4	55
10.	Uzbekistan	33	15	7	11	49	50	–1	52
11.	Úc[a]	26	15	5	6	49	17	+32	50
12.	Jordan	22	10	7	5	30	18	+12	37
13.	Syria	25	8	5	12	19	30	–11	29
14.	Israel[b]	13	9	0	4	28	15	+13	27
15.	Bahrain	27	7	6	14	33	44	–11	27
16.	Thái Lan	28	3	11	14	22	54	–32	20
17.	Oman	16	3	5	8	12	20	–8	14
18.	CHDCND Triều Tiên	18	3	2	13	15	40	–25	11
19.	Indonesia	16	3	2	11	13	38	–25	11
20.	Ấn Độ	16	3	1	12	12	33	–21	10
21.	Việt Nam[c]	18	2	3	13	21	43	–22	9
22.	Myanmar	4	2	1	1	5	4	+1	7
23.	Malaysia	12	1	4	7	10	28	–18	7
24.	Liban	9	1	3	5	8	17	–9	6
25.	Palestine	10	1	3	6	7	21	–14	6
26.	Tajikistan	5	1	2	2	3	4	–1	5
27.	Đài Bắc Trung Hoa	7	1	2	4	5	12	–7	5
28.	Singapore	4	1	1	2	3	4	–1	4
29.	Campuchia	5	1	1	3	8	10	–2	4
30.	Kyrgyzstan	7	1	1	5	7	12	–5	4
31.	Hồng Kông	13	0	3	10	10	30	–20	3
32.	Turkmenistan	6	0	1	5	7	16	–9	1
33.	Philippines	3	0	0	3	1	7	–6	0
34.	Nam Yemen[d]	2	0	0	2	0	9	–9	0
35.	Yemen	3	0	0	3	0	10	–10	0
36.	Bangladesh	4	0	0	4	2	17	–15	0

Ghi chú

1. Úc chuyển từ OFC sang AFC vào tháng 1 năm 2006.
2. Israel bị trục xuất khỏi AFC vào năm 1974 và là thành viên của UEFA từ năm 1994 đến nay.
3. Tính cả thành tích của  Việt Nam Cộng hòa trong giai đoạn 1956–1976.
4. Nam Yemen tham dự Asian Cup trong giai đoạn 1976–1988.

Các huấn luyện viên vô địch

Năm	Huấn luyện viên	Vô địch
1956	Lee Yoo-hyung	Hàn Quốc
1960	Wui Hye-deok
1964	Yosef Merimovich	Israel
1968	Mahmoud Bayati	Iran
1972	Mohammad Ranjbar
1976	Heshmat Mohajerani
1980	Carlos Alberto Parreira	Kuwait
1984	Khalil Al-Zayani	Ả Rập Xê Út
1988	Carlos Alberto Parreira
1992	Hans Ooft	Nhật Bản
1996	Nelo Vingada	Ả Rập Xê Út
2000	Philippe Troussier	Nhật Bản
2004	Zico
2007	Jorvan Vieira	Iraq
2011	Alberto Zaccheroni	Nhật Bản
2015	Ange Postecoglou	Úc
2019	Félix Sánchez Bas	Qatar
2023	Tintín Márquez
2027

Ghi chú

Tham khảo

1. “FIFA Council votes for the introduction of a revamped FIFA Club World Cup”. FIFA.com. 15 tháng 3 năm 2019. Truy cập ngày 15 tháng 3 năm 2019.
2. “Revamp of AFC competitions”. The-afc.com. 25 tháng 1 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 2 năm 2014.
3. “AFC Asian Cup changes set for 2019”. Afcasiancup.com. 26 tháng 1 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 1 năm 2014.
4. “The AFC”.
5. “The AFC”.
6. “Asian Cup: Know Your History – Part One (1956–1988)”. Goal.com. 7 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 6 tháng 5 năm 2015.
7. “The Controversial Case of Israel & International Football”. 20 tháng 11 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 8 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2022.
8. “The AFC”.
9. “Factbox: Saudi Arabia at the Asian Cup”. Reuters. 29 tháng 12 năm 2018.
10. “Asian Cup: Know Your History – Part Two (1992–2007)”. Goal.com. 7 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 6 tháng 5 năm 2015.
11. “How the 1992 Asian Cup awoke Japanese football, the continent's sleeping giant”. 4 tháng 1 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2022.
12. “The AFC”.
13. “The 1996 Asian Cup: What was and what could have been for the UAE”. 9 tháng 1 năm 2015.
14. “Facts of the 2000 Asian Cup Final until now – Parkview”. parkview-modelhouse.com. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 7 năm 2021.
15. “Japan sink China in heated Asia Cup final”. ABC News. 7 tháng 8 năm 2004.
16. “Viet Nam to co-host Asian Cup in 2007”. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 9 năm 2021. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2022.
17. “Australia gets President's blessing to join AFC in 2006”. ABC News. 16 tháng 6 năm 2005.
18. Lampen, Jerry (29 tháng 7 năm 2007). “Iraq ride wave of support to lift Asian Cup”. Reuters. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2014.
19. “Extra time winner secures Japan record fourth Asian Cup title”.
20. “Australia wins Asian Cup thanks to Troisi's extra-time finish”. Australian Broadcasting Corporation. 31 tháng 1 năm 2015.
21. “AFC plans to introduce VAR at UAE 2019”. 27 tháng 9 năm 2018.
22. “AFC Asian Cup UAE 2019 – Match Schedule” (PDF). AFC. 7 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2018.
23. “Fourth substitution to be introduced at UAE 2019”. AFC. 12 tháng 10 năm 2018.
24. “Qatar stun Japan with 3–1 win to be crowned Asian Cup champions”. TheGuardian.com. tháng 2 năm 2019.
25. “Fans throw shoes as Qatar reach Asian Cup final”. ABC News. 29 tháng 1 năm 2019.
26. AFC Asian Cup Trophy trên YouTube
27. “The Asian Cup Trophy – Asia Cup”. Getty Images. 21 tháng 12 năm 1996.
28. “Japan coach Philippe Troussier lifts the Asian Cup trophy”. Alamy. 29 tháng 10 năm 2000.
29. “The remarkable rise of Asia's greatest showpiece”. Asian Football Confederation. 5 tháng 12 năm 2018. Lưu trữ bản gốc 5 Tháng hai năm 2019. Truy cập 5 Tháng hai năm 2019.
30. “Dazzling new AFC Asian Cup trophy unveiled in Dubai”. Asian Football Confederation. 4 tháng 5 năm 2018.
31. Highlights: AFC Asian Cup 2019 trophy reveal trên YouTube

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Cúp bóng đá châu Á.

• Trang web chính thức Cúp bóng đá châu Á
• Cúp bóng đá châu Á, AFC.com
• Lưu trữ RSSSF