Teizm

Teizm xudo(lar)ning mavjud ekanligiga boʻlgan ishonchdir. Teistlarga koʻra xudo(lar) olamni yaratgandir. Deizmdan farqli oʻlaroq, teizm xudo (yoki xudolar) olam ishlariga muntazam aralashib turadi, deb hisoblaydi. Aksar teistlar dindordirlar; zero, ba’zi dinlar teistikdir, ya’ni teizm gʻoyasiga asoslanadi.

Din Oʻz-oʻzini diniy anglash turlari Monoteizm  · Dualizm  · Politeizm  · Deizm · Teizm  · Itsizm · Panteizm · Pandeizm Ibtidoiy dinlar Totemizm  · Animizm  · Fetishizm  · Shomonizm Dunyo dinlari Buddizm · Bahoiylik Ibrohimiy dinlar Yahudiylik · Xristianlik · Islom Dharmik dinlar Hinduiylik · Jaynizm · Sikhizm · Buddizm Uzoq Sharqning anʼanaviy dinlari Daosizm · Konfutsiylik · Sintoizm Boshqa dinlar Tangrichilik  · Zardushtiylik Asosiy gʻoyalari Tangri · Ruh · Gunoh  · Muqaddaslik · Ruh falsafasi · Iymon  · Dogma · Muqaddas kitoblar  · Oʻlimdan keyingi hayot  · Ibodat  · Ibodatxona Dinlarning roʻyxati g · m

Teizm (yun. theos — xudo) — xudo olamdan tashqarida turadi, olamni oʻz irodasi bilan yaratgan va unda mavjud boʻlgan mutlaq shaxs deb tushunuvchi diniy dunyoqarash. Narigi dunyodagi xudoni tan olish T.ni panteizmdan, xudoning doimiy faolligini tan olish esa deizmdan farqlanib turadi. T. kelib chiqishi jihatidan oʻzaro yaqin boʻlgan iudaizm, xristianlik va islom dinlari uchun xosdir. "T." atamasini dastlab ingliz faylasufi R. Kedvort (1617—88) qoʻllagan.

Teistik dinlar qatoriga Yahudiylik, Xristianlik, Islom, Bahoiylik, Zardushtiylik, Hinduiylik, Sikhizm va hokazo kiradi.

Shuningdek

• Xudo
• Din
• Ateizm

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.