Yoshga doir cheklovlar

Kinofilm kontentini baholash tizimi – efirlarni jinsiy aloqa, zoʻravonlik yoki giyohvandlik kabi sahnalar, haqoratomuz soʻzlardan foydalanish yoki odatda bolalar-oʻsmirlar uchun yaroqsiz deb topilgan boshqa masalalar sahnalari tufayli tomoshabinlar uchun mosligiga qarab tasniflanishi. Koʻpgina mamlakatlarda reyting tizimi mavjud. Yoshga oid tavsiyalar koʻpincha senzura oʻrniga maslahat yoki cheklovchi xususiyatga ega: baʼzi yurisdiksiyalarda kinoteatrlar cheklovchi reytinglarni qoʻllash boʻyicha qonuniy majburiyatga ega boʻlishi mumkin. Asosan qiynoqlar, chekish, noodatiy soʻzlar, uyatsiz sahnalardan iborat efirga uzatiladigan narsalar senzuraga duch keladi. Bunday koʻrsatuv yoki film boshlanishidan oldin ogohlantirish eʼlon qilinishi shart^[1].

18 yoshdan kattalarga moʻljallangan koʻrsatuvga beriladigan tavsif

Avstraliya va Singapur kabi mamlakatlarda reytingni rasmiy davlat organi hal qiladi. Amerika Qoʻshma Shtatlarida hech qanday rasmiy hukumat maqomiga ega boʻlmagan shirkatlar tomonidan amalga oshiriladi. Aksariyat mamlakatlarda esa axloqiy jihatdan haqoratomuz deb topilgan filmlar senzura qilingan, cheklangan yoki taqiqlangan. Filmlar reytingi tizimi hech qanday huquqiy oqibatlarga olib kelmasa ham va film aniq cheklanmagan yoki taqiqlanmagan boʻlsa ham, odatda ayrim filmlarni taqiqlovchi yoki voyaga yetmaganlarga ularni koʻrishni taqiqlovchi qonunlar mavjud. Reytingni belgilashda muayyan omillarning taʼsiri mamlakatdan mamlakatga farq qiladi^[2].

Tasniflash jarayoniga boshqa omillar taʼsir qilishi yoki taʼsir qilmasligi mumkin, masalan, badiiy boʻlmagan tarixiy kontekstda tasvirlanganligi, filmda zoʻravonlik yoki giyohvandlik maqtalgani, aytilgan zoʻravonlik yoki giyohvand moddalarni isteʼmol qilish qahramon tomonidan amalga oshirilgani kabilar. Misol uchun, Germaniyada haqiqiy urush kontekstida (masalan, Ikkinchi Jahon urushi) ochiq-oydin urush zoʻravonligini tasvirlashga oddiyroq qaraladi.

Film maʼlum bir reytingni hisobga olgan holda ishlab chiqarilishi mumkin. Istalgan reyting olinmasa, ayniqsa, moʻljallanganidan yuqoriroq reytingga ega boʻlmaslik uchun uni qayta tahrirlash mumkin. Film boshqa mamlakatlar uchun boshqa versiyani ishlab chiqarish uchun qayta tahrirlanishi mumkin.

Taqqoslash jadvali

Gorizontal oʻqda yoshni koʻrsatadigan joriy kino reyting tizimlarini taqqoslash. Tasnifni belgilashda qoʻllaniladigan oʻziga xos mezonlar bir mamlakatdan boshqasiga juda katta farq qilishi mumkin. Shuning uchun rang kodlari va yosh diapazonlarini bir mamlakatdan boshqasiga toʻgʻridan-toʻgʻri taqqoslab boʻlmaydi.

•  Oq  – Hech qanday cheklovlar yoʻq: Barcha yoshdagilar uchun mos / Yosh auditoriyaga moʻljallangan / Erkin / Baholash yoʻq / Tegishli reyting yoʻq.
•  Sariq  – Ruxsat berilgan: ota-ona nazorati belgilangan yosh oraligʻida tavsiya etiladi.
•  Siyohrang  – Tavsiya etilgan: yoshroq auditoriya uchun tavsiya etilmaydi, lekin cheklanmagan.
•  Qizil  – Cheklangan: yosh tomoshabinlar uchun ota-ona hamrohligi talab qilinadi .
•  Qora  – Taqiqlovchi: Faqat yoshi kattaroq auditoriya uchun / Sotib olish yoshiga qarab cheklangan / Taqiqlangan.

Mamlakat	Yosh reytingi																					Boshqa
	0/1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21
Misol	G (barcha yoshdagilar uchun mos)												PG-13 (13 yosh va undan kattalar uchun tavsiya etiladi)					NC-17 (18 yoshdan kichiklar uchun taqiqlangan)				Erkin
	PG (ota-ona nazoratida)											12A (12 yoshdan kichiklar uchun kattalar nazorati ostida)		18A (14 yoshdan kichiklar uchun taqiqlangan)				18A (18 yoshdan kichiklar uchun kattalar nazorati majburiy)				Taqiqlangan
Muayyan reyting uchun izoh boshlangan joyda film mos keladigan yosh chegarasi va u bilan bogʻliq har qanday cheklovlar koʻrsatilgan. Baʼzi reytinglar ikkita komponentdan iborat: masalan, Kanadaning 18A reytingi baʼzi viloyatlarda 14 dan 18 yoshgacha boʻlgan tomoshabinlar kattalar hamrohligini talab qiladi. Bunday hollarda reyting ikkita cheklovni koʻrsatish uchun ikkita asosiy nuqta bilan ifodalanadi.

Davlat	Yosh cegarasi																					Boshqa
	0/1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21
Argentina	ATP												+13			+16		+18				Maʼlumot yoʻq
																		C
Australia	G														M			R 18+				RC
	PG														MA 15+			X 18+				Ruxsat etilgan
Austria	Cheklanmagan					6				10		12		14		16						Maʼlumot yoʻq
Bahamas	A														T			B				D
																		C
Barbados	GA												PG-13					R				Maʼlumot yoʻq
	PG																	A
Belgium	AL/TOUS					6			9			12		14		16		18				Maʼlumot yoʻq
Brazil	L									L		12		14		16						Maʼlumot yoʻq
	MAʼLUMOT YOʻQ									10						18		18
Andoza:Country data BGR Bulgaria	B											C		C+		D+		X				?
	A															D						Maʼlumot yoʻq
Cambodia	G														NC15			R18				Maʼlumot yoʻq
Canada (outside Québec)	G													14A				R				E
																		A
	PG								PG (Not recommended for young children)					18A				18A				Prohibited
Andoza:Country data Quebec (Quebec)	G							G (Not suitable for young children)					13			16		18				Exempt
																		18 (Explicit sexuality)				Refused classification
Chile	TE						7							14				18				Educational
																		Excessive violence
																		Pornography
China	Suitable for all ages																					Banned
Colombia	T						7					12			15			18				Prohibited
																		X
Cook Islands	G														MA			R18				Maʼlumot yoʻq
	PG
Costa Rica	TP											M12			M15			M18				Tavsiya etilgan
	TP7						TP7					TP12
Davlat	0/1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	Boshqa
Denmark	A						7															F
							11 / 15				11				15
Estonia	L					MS-6						MS-12		K-14		K-16						Maʼlumot yoʻq
	PERE											K-12
Fiji	G												Y					A				Maʼlumot yoʻq
																		R
Finland	S/T			7			7		12			12	16			16		18				Maʼlumot yoʻq
France	TP											−12				−16		-18				Prohibited
Andoza:Country data DEU Germany	0					6/12						12				16		18/Baholanmagan				Educational
Ghana	U											12			15			18				NS
	PG
Andoza:Country data GRC Greece	Cheklanmagan												13				17	18				MAʼLUMOT YOʻQ
Hong Kong	I																	III				Ozod qilingan
	IIA/IIB
Hungary	KN					6						12				16		18				Maʼlumot yoʻq
																		X
Iceland	L					6			9			12		14								Maʼlumot yoʻq
														16/18		16		18
India	U											UA						A				S
Indonesia	SU												13+				17+				21+	Maʼlumot yoʻq
Iraq	G												PG 13		15+			18+				Maʼlumot yoʻq
															PG 15			18TC
Ireland	MAʼLUMOT YOʻQ			G				PG				12A			15A	16		18				Maʼlumot yoʻq
												12			15
Italy	T					6+						14+		14+		18+		18+				Maʼlumot yoʻq
Jamaica	G												PG-13	T-16		T-16		A-18				Maʼlumot yoʻq
	PG
Japan	G											PG12			R15+			R18+				Maʼlumot yoʻq
Kazakhstan	6-					6+						12+/14+/16+		14+		16+		18+			21+	Maʼlumot yoʻq
Kenya	GE															16		18				Restricted/Banned
	PG										MAʼLUMOT YOʻQ
Kuwait	E												PG					18+				Maʼlumot yoʻq
													T
Latvia	U						7+					12+				16+		18+				Maʼlumot yoʻq
Lebanon	G												PG13			PG16		18+				Maʼlumot yoʻq
	PG
Lithuania	V						N-7									N-16		N-18				Maʼlumot yoʻq
							N-13						N-13
Country	0/1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	Boshqa
Malaysia	U											P12	13			16		18				Banned
Maldives	G											12+			15+			18+				PU
	PG																	18+R
Malta	U											12A			15			18				Not fit for exhibition
	PG											12
Mauritius	U											PG			15			18				Rejected
																		18R
Mexico	A											B			B-15			C				MAʼLUMOT YOʻQ
	AA						MAʼLUMOT YOʻQ											D
Netherlands	AL					6			9			12		14		16		18				MAʼLUMOT YOʻQ
New Zealand	G												R13		R15	R16		R18				R
																						Objectionable
	PG												RP13			RP16		RP18				Exempt
																M
Nigeria	G											12			15			18				RE
	PG											12A
Norway	A					6			12			12						18				Not approved
						9			9			15			15
Andoza:Country data PHL Philippines	G												R-13			R-16		R-18				X
													PG
Portugal	A		M/ 3/6/12/14/16/18			M/6						M/12		M/14		M/16		M/18				MAʼLUMOT YOʻQ
			M/3			M/6						M/12		M/14		M/16		M/18
																		M/18-P
Romania	AG														N-15			IM-18				IC
	AP-12											MAʼLUMOT YOʻQ						IM-18-XXX
Russia	0+					6+						12+				16+		18+				Refused classification
Country	0/1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	Boshqa
Saudi Arabia	G											PG12			R15			R18				MAʼLUMOT YOʻQ
	PG														PG15
Singapore	G												PG13			NC16		M18			R21	Exempt
	PG																					Refused classification
Slovakia	"Teddy bear's head"											12			15			18				MAʼLUMOT YOʻQ
	U						7
	-7						7+					12+			15+
South Africa	A						7–9PG			7–9PG			13			16		18				XX
	PG									10–12PG			10–12PG					X18
South Korea	전체 (ALL)											12			15			청불 (18)	제한 (Restricted)			MAʼLUMOT YOʻQ
Spain	A						7					12				16		18				MAʼLUMOT YOʻQ
																		X
Sweden	Btl						7				15				15							MAʼLUMOT YOʻQ
							11				11
Switzerland	0			6		6				12		12		16		16		Unrated				MAʼLUMOT YOʻQ
														MAʼLUMOT YOʻQ		18		18
Tayvan Taiwan	0+					6+						6+			15+			18+				MAʼLUMOT YOʻQ
						MAʼLUMOT YOʻQ						12+
Thailand	G												13		15			18		20		Banned
	P
Turkey	General Audience					6+				10+			13+			16+		18+				Refused classification
						6A				10A			13A									Educational purposes
Ukraine	ZA											12				16		18				Denied
	ДА
United Arab Emirates	G												PG13		PG15			18+			21+	MAʼLUMOT YOʻQ
	PG														15+
United Kingdom	Uc			U				PG				12A			15			18				Tasnif uchun yaroqsiz
												12						R18				Exempt
United States	G												PG-13				R	NC-17				Not rated
	PG
Venezuela (San Cristóbal and the Baruta municipalities)	A											B				C		D				MAʼLUMOT YOʻQ
	AA
(Maracaibo municipality)	MAʼLUMOT YOʻQ	A												B				C
Vietnam	P												K			T16		T18				C
													T13
Country	0/1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	Boshqa

Manbalar

1. Ъ-Ogonek
2. „Ъ-Газета - Телевидение станет разнодоступным“. 2013-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-fevral.