Монтенегро яки Черногория, кайвакыт Каратау (югары луж. Čorna Hora, хорв. Crna Gora, с-х. Crna Gora, серб. Црна Гора, алб. Mali i Zi, итал. Montenegro) — Көньяк-көнчыгыш Европада урнашкан дәүләт. Балкан ярымутравының Әдрән диңгез ярында урнаша.
| Черногория | |
| карат. Crna Gora карат. Црна Гора | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 3 июнь 2006 |
|---|---|
_07.jpg) | |
| Рәсми исем | Crna Gora һәм Црна Гора |
| Кыскача исем | 🇲🇪 |
| ХФӘ билгесе | t͡ɕɪrnɐˈɡorʲɪjə һәм t͡sr̩̂ːnaː ɡɔ̌ra |
| Гомер озынлыгы | 77,116 ел[1] |
| ... хөрмәтенә аталган | Ловчен[d] |
| Демоним | Montenegrijn, montenegrói, Montenegrin, Montenegrano, Montenegränan, مونتينيغري, مونتينيغرية, مونتينيغريون, черногорцы, чорногорець, чорногорка, чорногорці, מונטנגרי, מונטנגרית, muntenegreni, muntenegrean, muntenegreană, মন্টিনিগ্রীয়, montenegrino, montenegrina, montenegrini, montenegrine, tsernagorsce, montenegrin, montenegrín, montenegrina, Montenegrano, montenegrino, montenegrina, montenegrinos, montenegrinas, Monténégrin[2], Monténégrine[2], montenegrin, montenegrina, montenegrine, Črnogorec, Črnogorka, مونطينيݣري, مونطينيݣرية, مونطينيݣريين, مونطينيݣريات, Črnogorec, Crnogorka, 蒙特內哥羅人, 黑山人 һәм Montainéagróch[3] |
| Рәсми тел | каратау теле[d] |
| Гимн | Çernogoriä gimnı |
| Мәдәният | Черногория мәдәнияте[d] |
| Шигарь тексты | Áilleacht fhiáin һәм Harddwch gwyllt |
| Дөнья кисәге | Европа[4] |
| Дәүләт |
Черногория |
| Башкала | Подгорица |
| Сәгать поясы | UTC+01:00 |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Әдрән диңгез һәм Урта диңгез |
| Табигый-георафик объект эчендә урнашкан | Балкан ярымутравы һәм Көньяк Яурупа[4] |
| Иң көнчыгыш ноктасы | 42°49′57″ т. к. 20°21′27″ кч. о. |
| Иң төньяк ноктасы | 43°33′ т. к. 18°59′ кч. о. |
| Иң көньяк ноктасы | 41°50′52″ т. к. 19°22′05″ кч. о. |
| Иң көнбатыш ноктасы | 42°29′02″ т. к. 18°26′02″ кч. о. |
| Геомәгълүматлар | Data:Montenegro.map |
| Иң югары ноктасы | Зла Колата[d] |
| Иң түбән ноктасы | Әдрән диңгез |
| Идарә итү формасы | җөмһүрият |
| Дәүләт башлыгы вазыйфасы | Черногория президенты[d] |
| Ил башлыгы | Яков Милатович |
| Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | Черногория премьер-министры[d] |
| Хөкүмәт башлыгы | Милойко Спаич[d] |
| Башкарма хакимият | Черногория хөкүмәте[d] |
| Канунбирү органы | Черногория скупштинасы[d] |
| Югары мәхкәмә органы | Черногория югары мәхкәмәсе[d] |
| Үзәк банкы | Черногория үзәк банкы[d] |
| Дипломатик мөнәсәбәтләр | Италия, Украина, Америка Кушма Штатлары, Греция, Дания, Косово Җөмһүрияте, Ливия дәүләте, Кытай Җөмһүрияте, Словения, Сербия, Россия, Япония, Германия, Болгария, Хорватия, Төньяк Македония, Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[5], Кытай һәм Албания |
| Әгъзалык | Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Аурупа шурасы, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, ОБСЕ, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Евроконтроль[d], Төньяк Атлантик килешү оешмасы[6], Интерпол[7][8], ХКТО[d][9][10], Халыкара гидрография оешмасы[d][11], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[12], Бөтендөнья почта берлеге[13][14], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][15], Украина һәм Черногория арасында ирекле сәүдә зонасы[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[16], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[17] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][18] |
| Халык саны | 617 213 (2022)[19] |
| Ир-ат халкы | 303 303[20], 302 841[20], 301 673[20] һәм 300 543[20] |
| Хатын-кыз халкы | 318 725[20], 318 464[20], 317 538[20] һәм 316 670[20] |
| Административ бүленеше | Андриевица[d], Бар[d], Беране[d], Биело-Поле[d], Будва[d], Херцег-Нови[d], Котор[d], Цетине[d], Даниловград[d], Улцинь[d], Колашин[d], Мойковац[d], Никшич[d], Плав[d], Плевля[d], Плужине[d], Подгорица[d], Рожае[d], Шавник[d], Тиват[d], Жабляк[d], Петница[d], Гусине[d], Тузи[d] һәм Zeta Municipality[d] |
| Акча берәмлеге | евро |
| Номиналь тулаем эчке продукт | 5 861 430 526 $[21] һәм 6 095 978 868 $[21] |
| Кеше потенциалы үсеше индексы | 0,832[22] |
| Inequality-adjusted Human Development Index | 0,756[23] |
| Эшсезлек дәрәҗәсе | 19 ± 0 процент[24] |
| Нәрсә белән чиктәш | Бүснә-Һәрсәк, Сербия, Албания, Хорватия, Аурупа Берлеге һәм Косово Җөмһүрияте |
| Автомобил хәрәкәте ягы | уң[d][25] |
| Челтәр көчәнеше | 230 вольт[26] |
| Электр аергычы төре | Europlug[d][26] һәм Schuko[d][26] |
| Алыштырган | Черногория республикасы (1992-2006)[d] һәм Сербия һәм Каратау[d] |
| Кулланылган тел | албан теленең геглар диалекты[d], хорват теле, серб теле[d], бошнак теле[d] һәм каратау теле[d] |
| Мәйдан | 13 812 ± 1 км² |
| Рәсми веб-сайт | gov.me |
| Һәштәге | Montenegro |
| Югары дәрәҗәле Интернет домены | .me |
 | |
| Тематик география | Черногория географиясе[d] |
| Ачык мәгълүматлар порталы | Montenegro open data[d] |
| Феноменның икътисады | Черногория икътисады[d] |
| Феноменның демографиясе | Черногория халкы[d] |
| Джини коэффициенты | 36,8[27] |
| Өстәлгән кыйммәт салымы күләме | 21 процент |
| Тулаем туулар коэффициенты | 1,689[28] |
| Шәһәр халкы | 417 692[20], 419 307[20], 419 986[20] һәм 420 717[20] |
| Авыл халкы | 204 336[20], 201 999[20], 199 225[20] һәм 196 496[20] |
| Демократия индексы | 5,77[29] |
| BTI Governance Index | 6,16[30], 6,19[30], 6,17[30], 6,51[30], 6,46[30], 6,49[30], 6,63[30] һәм 6,23[31] |
| BTI Status Index | 7,28[30], 7,35[30], 7,5[30], 7,48[30], 7,21[30] һәм 6,96[31] |
| Туым күрсәткече | 11,6[20], 11,4[20], 11,4[20] һәм 11,4[20] |
| Үлем күрсәткече | 10,6[20], 11,7[20], 14,8[20] һәм 11,5[20] |
| Happy Planet Index score | 41,3[32] |
| Илнең мобиль коды | 297 |
| Илнең телефон коды | +382 |
| Халыкара префикс | 0 |
| Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны | 112[d][33], 122[d][33], 123[d][33] һәм 124[d][33] |
| Илнең GS1 коды | 389 |
| Номер тамгасы коды | MNE |
| Диңгездәге идентификацияләү номеры | 262 |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | Төркем:Черногориядә җирләнгәннәр[d] |
| Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме | Төркем:Черногориядә төшерелгән фильмнар[d] |
 | |
 Черногория Викиҗыентыкта | |
Көнбатышта Хорватия, төньяк-көнбатышта Босна һәм Һерцеговина, төньяк-көнчыгышта Сербия белән, көнчыгышта Косово [34], көньяк-көнчыгышта исә Албания белән чиктәш.
Remove ads
Тарих
Дин
2003 елда халык исәбен алганда конфессиональ билгеләнеш турында да пункт кертелгән. Аның нәтиҗәләре буенча, ил халкы тоткан дине буенча түбәндәгечә бүленгән[35]:
- Православие — 460 383 (74,24 %)
- Ислам — 110 034 (17,74 %)
- Католицизм — 21 972 (3,54 %)
- Протестантлык — 383 (0,06 %)
- Оккультизм — 58 (0,01 %)
- Яһүд дине — 12
6 003 кеше (0,97 %) бер нинди дә дин тотмавын белдергән, 2 424 кеше (0,39 %) үзен агностик дип атаган, 13 867 кеше (2,24 %) җавап бирүдән баш тарткан.
Remove ads
Фотогалерея
- Каратау дини корылмалары
Солтан Морат II мәчете (Рожае)
Изге Трифон җәмигы (Котор)
Хөсәен-паша мәчете (Плевля)
Ханука (Подгорица)
Искәрмәләр
Сылтамалар
Моны да карагыз
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads