Yalova

Yalova ilinin merkezi olan şehir Vikipedi'den, özgür ansiklopediden

Remove ads

Yalova, Yalova ilinin merkezi olan şehirdir.

Thumb
Termal yakınlarındaki Sudüşen Şelalesinde turistler Yalova
Pratik Bilgiler Ülke, Bölge ...
Yalova
Şehir
Thumb
Thumb
Türkiye'deki yeri
ÜlkeTürkiye
BölgeMarmara Bölgesi
İlYalova
İdare
  Belediye başkanıMehmet Gürel (CHP)
Yüzölçümü
  Toplam847 km²
Rakım5 m
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu
77100
Alan kodu226
Plaka kodu77
Kapat

Armutlu Yarımadası'nın kuzey kıyısı ile Samanlı Dağları'nın kuzey eteklerine kurulmuş olan Yalova, Türkiye'nin kuzeybatısında, Marmara bölgesinin güneydoğu kesiminde yer almaktadır. İlin kuzeyinde ve batısında Marmara Denizi, doğusunda Kocaeli, güneyinde Bursa (Orhangazi-Gemlik ve İznik ilçeleri) ve Gemlik körfezi yer almaktadır. Yalova ilinin kuzeyinden güneybatısına kadar olan sınırları Marmara Denizi ile çevrilmiştir.

Kıyılar, girintili çıkıntılı bir özellik göstermez. Yalova'nın 39-40º kuzey enlemi, 29-61º doğu boylamları arasında denizden yüksekliği 2 metre, en yüksek noktası 926 metredir. 847 kilometrekarelik alanı ile ülke yüzölçümünün %0,11'lik bölümünü kapsamaktadır.

Yalova, yüzölçümü itibarıyla Türkiye'nin en küçük ilidir ve 105 km ile denize en uzun kıyısı olan turistik illerinden de birisidir.[1]

Yalova, verimli ve bereketli ovalara sahiptir. Çınarcık, Gökçedere, Kirazlı, Kılıçköy ve Taşköprü ile deniz arasında birbirinden alçak tepeciklerle ayrılan büyüklü küçüklü ovalar oluşmuştur. Bu ovalar, akarsular boyunca uzanmakta olup çevrelerinde meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır.

Yalova'nın toplam yüzölçümünün (84.700 ha) %82'si, tarım arazisi (22.173 ha), orman alanı (46.809 ha) ve çayır-mera arazisinden (7.944 ha) oluşmaktadır.

İlin bitki örtüsünü makiler ve ormanlar oluşturmaktadır. Samanlı Dağları'nın kuzey ve güneyinde vadi içlerinde bulunan makiler, bu kütlenin etekleri boyunca kesintili şeritler ve parçalar halinde bulunurlar.

Yalova'nın güneyindeki dik yamaçlar gür bir orman örtüsü ile tamamen kaplıdır. Ormanlık alanlarda genellikle kayın, meşe, gürgen, kızılcık, kestane ve ıhlamur ağaçları görülür. Yalova'daki ormanlardan çevrenin odun ve kereste ihtiyacı karşılanmaktadır.

Yalova il sınırları ekolojik çeşitliliği kadar etnik ve kültürel çeşitliliğiyle de zenginlik göstermektedir. Anadolu'nun her yanından aldığı göçlerle hem inançsal hem de dilsel çeşitliliği artmıştır. İl genelinde Türkçeden başka Pomakça, Avarca, Çerkesçe, Lazca, Gürcüce, Dargice, Kürtçe, Boşnakça, Tatarca/Karaçayca konuşan etnik grupların yerleşimleri bulunmaktadır. Ayrıca Muharrem İnce, İzel, Şebnem Ferah, İbrahim Kutluay, Mehmet Okur, Berrak Tüzünataç gibi ünlü isimler Yalova doğumludur.

Remove ads

Tarih

Bölgedeki ilk yerleşimler prehistorik çağlarda M.Ö. 3000 yıllarındadır. Bitinya adıyla bilinen antik bölgede M.Ö. 2000'lerde Hititler, MÖ 1200'lerde Frigler hakimiyet kurdular. Pers egemenliği altında kalan bölge de MÖ 5. yüzyılın ortalarından itibaren Bitinyalı hanedanlar hakimiyet kurmaya başlamış ve MÖ 3. yüzyılda bağımsız Bitinya Krallığı'nı kurmuşlardır. Yalova'da bu krallığın topraklarında kalmıştır. Yalova'nın da içerisinde olduğu bölge MÖ 74'te Romalılar'ın denetimine girdi. Roma İmparatorluğu'nun 395 yılındaki bölünmesinden sonra Yalova Bizans İmparatorluğu'nun yönetimine geçti. 1302'de Yalova civarında Bafeus Muharebesi gerçekleşti. Yalova ve çevresi 1326 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolüne geçti.

16. yüzyıl Osmanlı idari teşkilatlanmasına göre Yalova, Hüdavendigâr Eyaleti'ne bağlı bir kaza merkeziydi. Evliya Çelebi seyahatnamesinde Yalova'yı; 700 evi, yedi camisi, üç hanı, bir hamamı, kırk-elli kadar dükkânı bulunan bir yerleşim olarak anlatmıştır. 25 Mayıs 1719 yılında meydana gelen depremde yerleşim büyük tahribata uğradı. 18. yüzyıl sonlarında Yalova, İzmit Sancağı'nın Karamürsel kazasına bağlı bir nahiye konumundaydı. 10 Temmuz 1894 yılı depreminde yerleşimde büyük tahribat yaşadı.

7 Ağustos 1920 yılında başlayan Yunan hakimiyeti 19 Temmuz 1921 tarihine kadar sürdü. Bu süreçte işgal kuvvetleri tarafından şehir çapında sistematik bir katliam yapıldı.

1927 yılında belediye olan Yalova, 2 Aralık 1929 yılında çıkarılan kanunla İstanbul iline bağlı bir ilçe oldu. 1935 yılı nüfus sayımında 2635 nüfusa sahip olan yerleşim, kaplıcalar sayesinde hızlı bir gelişim yakaladı.[2] 6 Haziran 1995 tarihinde aynı adla kurulan ilin merkez ilçesi oldu.[3] 17 Ağustos 1999 yılında meydana gelen 1999 Gölcük depremi'nde Yalova şehri de büyük tahribata uğradı.

Mustafa Kemal Atatürk yaşamının son bölümünde ara sıra Yalova'yı ziyaret etmiş ve Yürüyen Köşk'te dinlenmiştir. Bir konuşmasında "Yalova benim kentimdir." şeklinde şehre olan sevgisini dile getirmiştir.[4] Atatürk, daha önce yaptırılmış olan ve günümüzde Atatürk ve Çocuk Müzesi adıyla bilinen evde de kalmıştır.

Remove ads

Coğrafya

Yalova ilinin kuzeyinde ve batısında Marmara Denizi, doğusunda Kocaeli İli, güneyinde Bursa İli ile Gemlik Körfezi yer almaktadır. İlin denizden yüksekliği 2 metre, en yüksek noktası 926 metredir. Yüzölçümü 847 km²'dir.

Bitki örtüsü

Yalova ilinin bitki örtüsü makiler ve ormanlar oluşturmaktadır. Yalova'nın güneyindeki dik yamaçlar tümüyle gür bir orman örtüsüyle kaplıdır.

İklimi

Yalova ilinin iklimi, makro-iklim tipi olarak, Akdeniz ve Karadeniz iklimleri arasında bir geçiş niteliği taşımaktadır. Kimi dönemlerde de karasal iklim özelliklerini taşıyan ilde yazlar oldukça kurak ve sıcak, kışlar serin ve bol yağışlı geçmektedir. Kışın ilçenin yüksek kesimlerinde kar yağışı yaygındır ve kar haftalarca yerde kalabilir. Neredeyse her kış, kıyı kesimlerinde de birkaç kere kar yağabilir, ancak genellikle birkaç gün içinde erir.

Remove ads

Nüfus

Daha fazla bilgi Yıl, Toplam ...
Yıl Toplam Şehir Kır
Yalova ilçesi (İstanbul)
1935[5]16.8402.63514.205
1940[6]17.0782.30014.778
1945[7]20.2763.60816.668
1950[8]22.2553.83318.422
1955[9]26.6716.61020.061
1960[10]33.10111.31821.783
1965[11]37.09014.24122.849
1970[12]42.68917.68925.000
1975[13]55.03627.28927.747
1980[14]75.78741.82333.964
1985[15]90.22853.85736.371
1990[16]113.41765.82347.594
Yalova merkez ilçesi
2000[17][a]86.09170.11815.973
2007[18]102.87187.37215.499
2008[19]107.60991.04716.562
2009[20]114.05492.16621.888
2010[21]116.47198.34718.124
2011[22]118.998100.86318.135
2012[23]121.479102.87418.605
2013[24]124.018104.73719.281
2014[25]127.670107.92819.742
2015[26]132.322112.18320.139
2016[26]137.007116.61520.392
2017[26]140.312119.60520.707
2018[26]144.407124.95619.451
2019[26]149.068129.01320.055
2020[26]149.330128.93320.397
Kapat

Spor

Yalovaspor BK, Basketbol Süper Ligi'nde (BSL) Yalova'yı temsil etmektedir.

Yalovaspor, Bölgesel Amatör Lig'de Yalova'yı temsil etmektedir.

Yerel Yönetim

Yalova Belediye Başkanları

Daha fazla bilgi №, Belediye Başkanı ...
Belediye BaşkanıGörev BaşlangıcıGörev BitişiParti
1Yakup Acar19311942Cumhuriyet Halk Partisi
2M. Sefa Tüzünataç19421950
3Rahmi Üstel19511952Demokrat Parti
4İsmail Toker19521955
5Hasan Çam19551959
6Enver Üstün19591960
(3)Rahmi Üstel19631973Cumhuriyet Halk Partisi
7Mehmet Duman19731977
(3)Rahmi Üstel19771980Adalet Partisi
8Osman Görken13 Eylül 198010 Kasım 1980Askerî
9Erdoğan Boluluoğlu19801981
10Nurhan Cambaz6 Nisan 19818 Aralık 1981
11Orhan Kurt19811984
12Cengiz Koçal19841987Anavatan Partisi
19871994Sosyaldemokrat Halkçı Parti
13Sinan Bozoğlu25 Mayıs 199410 Temmuz 1994Bağımsız
14İbrahim Uzun19941999Doğru Yol Partisi
15Yakup Bilgin Koçal19992004Anavatan Partisi
16Barbaros Hayrettin Binicioğlu20042009Adalet ve Kalkınma Partisi
(15)Yakup Bilgin Koçal20092011Demokrat Parti
20112013Bağımsız
20132014Adalet ve Kalkınma Partisi
17Ömer Aslan30 Nisan 20141 Haziran 2014Bağımsız
18Vefa Salman1 Haziran 201427 Şubat 2020Cumhuriyet Halk Partisi
19Mustafa Tutuk27 Şubat 20204 Nisan 2024Adalet ve Kalkınma Partisi
20Mehmet Gürel4 Nisan 2024GörevdeCumhuriyet Halk Partisi
Kapat

Kaynak:[27]

Remove ads

Belde ve köyler

Yalova merkez ilçeye bağlı 1 belde ve 15 köy vardır:

Galeri

Kardeş kentler

Yalova'nın 20 tane kardeş şehri bulunmaktadır.[28]

Notlar

  1. Çınarcık, Çiftlikköy ve Termal ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.

Remove ads