Terörizmle Savaş

Terörizmle Savaş (İngilizce: War on Terrorism), kısa kullanımıyla Terörle Savaş (İngilizce: War on Terror) veya Terörizmle Küresel Savaşı (İngilizce: Global War on Terrorism), Amerika Birleşik Devletleri'ndeki farklı hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde başlatılan uluslararası bir askerî kampanyadır. NATO üyesi olan tüm ülkeler ve üye olmayan bazı ülkelerin katıldığı kampanya, el-Kaide'nin başını çektiği çeşitli silahlı gruplara yönelik açılmıştı.

Terörizmle Savaş
Sol üst köşeden saat yönünde: 11 Eylül saldırıları sonrasından bir görünüm, Afganistan'daki Amerikan kuvvetleri, Afganistan'daki bir Amerikan askeri ile Afgan çevirmen, Bağdat'ta bomba yüklü bir arabayla gerçekleştirilen saldırı.
Tarih 7 Ekim 2001-30 Ağustos 2021 Bölge Dünya çapında (büyük oranda Büyük Orta Doğu) Sebep 11 Eylül saldırıları
Taraflar
NATO üyeleri:  NATO Tam liste  Almanya  ABD  Arnavutluk  Belçika  Birleşik Krallık  Bulgaristan  Çekya  Danimarka  Estonya  Fransa  Hırvatistan  Hollanda  İspanya  İtalya  İzlanda  Kanada  Letonya  Litvanya  Lüksemburg  Norveç  Macaristan  Polonya  Portekiz  Romanya  Slovakya  Slovenya  Türkiye  Yunanistan NATO üyesi olmayanlar: Afganistan İslam Cumhuriyeti (2001-2021)  Irak  Lübnan  Pakistan  Yemen Tam liste  Avustralya  Avusturya  Azerbaycan  Bahreyn  Bangladeş[1]  Birleşik Arap Emirlikleri  Bosna-Hersek  Burkina Faso  Cezayir  Çad  Dominik Cumhuriyeti  El Salvador  Endonezya  Ermenistan  Etiyopya  Fas  Filipinler  Finlandiya  Güney Kore  Gürcistan  Hindistan  İrlanda  İsrail[2][3][4][5]  İsveç  Japonya  Karadağ  Katar  Kazakistan  Kenya  Kolombiya  Kuzey Makedonya  Malezya  Mali  Mısır  Moğolistan  Moritanya  Moldova  Yeni Zelanda  Nikaragua  Nijer  Nijerya  Ruanda  Rusya  Senegal  Singapur  Tayland  Tonga  Tunus  Ukrayna  Ürdün Uluslararası misyonlar: Birleşik Ortak Görev Gücü - Doğal Kararlılık Operasyonu Uluslararası Güvenlik Yardım Gücü Doğal Kararlılık Operasyonu katılımcıları Kuzey İttifakı Çok Uluslu Güç - Irak Birleşik Ortak Görev Gücü - Afrika Boynuzu	Ana hedefler: El-Kaide Arap Yarımadası el-Kaidesi Ensar eş-Şeriat Mağrip el-Kaidesi Hint Altkıtası el-Kaidesi Eş-Şebab El-Nusra Cephesi Horasan[6] IŞİD Sina ili Libya ili Cezayir ili Horasan ili Sanaa ili[7] Ebu Seyyaf[8][9][10][11] Boko Haram[12][13][14][15] Diğer Taliban Tehrik-i Taliban Pakistan Hakkani ağı Ensar el-Din Kafkasya Emirliği Abdullah Azzam Tugayları Bangsamoro İslami Özgürlük Savaşçıları Hamas[16][17][18] Hizbullah[19][20][21][22] Filistin İslami Cihat hareketi Leşker-i Tayyibe Ansaru Bingazi Devrimciler Şura Meclisi Ensar el-Şeriat (Tunus) Batı Afrika'da Birlik ve Cihat Hareketi Cemaat-i İslamiye İslami Cihat Birliği Ceyş-i Muhammed Hizb-i İslami Gulbeddin Doğu Türkistan İslami Hareketi İslam Ordusu Hareket'ül Mücahid Hareket'ül Cihad el-İslami Raja Süleyman Hareketi Nakşibendi Tarikatı Erkekler Ordusu[23] Eski Irak'taki el-Kaide (2006'ya kadar) Irak İslam Devleti (2013'e kadar) Cundullah[24] Tehrik-i Hilafet[8](Kasım 2014'e kadar) Özbekistan İslami Hareketi[25] Cemaat'ül Ahrar (Mart 2015'e kadar)[26] Ensar el-Şeriat (Libya) (Mart 2015)[27] Moro İslami Kurtuluş Cephesi (Ekim 2012'ye kadar) Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi Irak Baas Partisi destekçileri İslami Mahkemeler Birliği (2006) Asbat el-Ensar (2007'ye kadar)
Komutanlar ve liderler
George W. Bush (2001-2009 ABD Başkanı) Barack Obama (2009-2017 ABD Başkanı) Tony Blair (1997-2007 Birleşik Krallık Başbakanı) Gordon Brown (2007-2010 Birleşik Krallık Başbakanı) David Cameron (2010-2016 Birleşik Krallık Başbakanı) Jacques Chirac (1995-2007 Fransa Cumhurbaşkanı) Nicolas Sarkozy (2007-2012 Fransa Cumhurbaşkanı) François Hollande (2012-2017 Fransa Cumhurbaşkanı) President Pervez Müşerref (1999-2008 Pakistan Cumhurbaşkanı) Jean Kahwaji (Lübnan Silahlı Kuvvetleri Komutanı)	El-Kaide Usame bin Ladin (1988-2011 El-Kaide Emiri) (ölü) Eymen ez-Zevahiri (2011-2022 El-Kaide Emiri) (ölü) Nasir el-Vuheyşi (Arap Yarımadası el-Kaidesi Emiri) Ebu Musab Abdulvedud (Mağrip el-Kaidesi Emiri) Asım Umar (Hint altkıtası el-Kaidesi Emiri) Ahmed Umar (Eş-Şebab Emiri) Ebu Muhammed el-Culani (El-Nusra Cephesi Emiri) Muhsin el-Fadli (Horasan Lideri) IŞİD' Ebu Bekir el-Bağdadi (ölü) (Irak ve Şam İslam Devleti Halifesi) Ebu Muhammed el-Adnani (Irak ve Şam İslam Devleti sözcüsü) Ebu Eymen el-Iraki (Irak ve Şam İslam Devleti Askerî Şurası Başkanı) [28] Ebu Ali el-Enbari (Irak ve Şam İslam Devleti Suriye Emiri) Ebu Nebil el-Iraki(Irak ve Şam İslam Devleti Kuzey Afrika Emiri) Ebu el-Bara el-Azdi (Irak ve Şam İslam Devleti Derne Emiri) Ali el-Karka (Irak ve Şam İslam Devleti Nevfeliye Emiri) Hafız Said Han (Irak ve Şam İslam Devleti Horasan ili Emiri) Isnilon Totoni Hapilon[29][30] (Ebu Seyyaf Emiri) Abubakar Shekau[15] (Boko Haram Emiri) Taliban Muhammed Ömer (Taliban Lideri) Abdül Gani Baradar Ubeydullah Akhund (ölü) Muhammed Fazlı Dadullah (ölü) Tehrik-i Taliban Fezlullah (Tehrik-i Taliban Pakistan Emiri) Hakimullah Mehsud (ölü) Baitullah Mehsud (ölü) Hakkani ağı Celaleddin Hakkani (Hakkani ağı lideri) Siraceddin Hakkani

"Terörle Savaş" kavramı ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush tarafından 20 Eylül 2001 tarihinde kullanıldı. Bu tarihten sonra Bush yönetimi ve bazı medya organları tarafından terörist olarak tanımladıkları kuruluşlar ve onları destekleyen rejimlere karşı girişilen askerî, siyasi, hukuki ve kavramsal mücadeleyi tanımlamak için kullanılmaya devam etti. Bu kapsamda, başta Orta Doğu'da bulunan ve nüfusun çoğunluğu Müslüman olan ülkelerle çeşitli mücadelelere girişildi.

Dünyada yürütülen kampanyalar ve harekatlar

Kuzey Amerika

11 Eylül 2001 Olayları

11 Eylül 2001 de meydana gelen dört olay ABD Hükûmeti tarafından ABD'de sivilleri ve askerleri hedef alarak yapılmış bir dizi terör saldırısı olarak açıklanmıştır. Amerikan hükûmetinin araştırmasına ve 11 Eylül Komisyon Raporu'na göre yolcu uçaklar Usame Bin Ladin'in lideri olduğu El Kaide terör örgütünün 19 üyesi tarafından kaçırıldı ve eylem gerçekleştirildi.

Afrika

Cezayir

Çad

Mısır

Libya

Mali

Moritanya

Fas

Nijer

Sudan

Tunus

Batı
Sahra

Özgür Afrika Boynuzu Harekatı (ÖABH)

Birleşik Görev Gücü-150

Afrika Boynuzu (Kuzeydoğu Afrika), Afrika'nın Kuzeydoğusunda boynuz şeklinde Arap yarım adasına doğru uzanan ve Cibuti, Eritre, Etiyopya ve Somali ülkelerini içine alan bölümdür. ABD tarafından Özgür Afrika Boynuzu Harekatı(ÖABH), İngilizce adıyla Operation Enduring Freedom - Horn of Africa (OEF-HOA) harekâtı gerçekleştirilmektedir. Buradaki operasyonlar ABD 5. Filo komutasında çok uluslu bir güç tarafından yapılmaktadır. Buradaki çok uluslu güç Birleşik Görev Gücü-150(BGG-150) İngilizce olarak Combined Task Force 150 (CTF-150) olarak adlandırılan ve ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Kanada ve Pakistan'dan oluşan güçtür. Avustralya, Hollanda, İtalya, Portekiz, Türkiye ve Yeni Zelanda da aktif olarak katılmasa da destek vermektedir. ÖAB sadece deniz kuvvetlerinden oluşmakta ve Cibuti'den ikmal desteği almaktadır. Bahreyn komuta Merkezi olarak kullanılmaktadır.

Özgür Sahra (ÖSH)

Sahel denilen Kızıldeniz'den Atlas Okyanusu'na uzanan verimli bölge

Bu harekât Kuzey Afrika'da Sahra Çölü etrafındaki ülkeleri kapsar. Bu Ülkeler Burkina Faso, Cezayir, Çad, Eritre, Fas, Nijer, Nijerya, Mali, Moritanya ve Sudan'dır. ABD tarafından Özgür Sahra Harekatı(ÖSH), İngilizce adıyla Operation Enduring Freedom - Trans Sahara (OEF-TS) harekâtı gerçekleştirilmektedir. Buradaki operasyonlar ABD 6. Filo komutasında çok uluslu bir güç tarafından yapılmaktadır. Buradaki çok uluslu güç Müşterek Görev Gücü (MGG) İngilizce olarak Joint Task Force (JTF) olarak adlandırılan ve ABD Avrupa Komutanlığının parçasıdır. 2007 yılı itibarıyla yeni olarak ABD Afrika Komutanlığı kurulması ve burayla irtibatlı bir şekilde çalışması söylenmektedir. İtalya'nın Sicilya Adası'nda bulunan Sigonella NATO üssü komuta Merkezi olarak kullanılmaktadır.

Avrupa

Aktif Çaba Harekatı (AÇH)

Aktif Çaba Harekâtı (AÇH) İngilizce adıyla Operation Active Endeavour akdenizdeki NATO Deniz Harekâtıdır. Harekâtın amacı teröristlerin hareketlerini ve silah elde etmelerini kısıtlamak amacıyla NATO nun 5. maddesi uyarınca Akdeniz'de oluşturulmuştur. NATO nun SNMG1 ve SNMG2 güçleri tarafından icra edilmektedir.

Orta Doğu

Özgür Irak Harekatı (ÖIH)

Irak'ta USAF Uçakları

Irak'ın teröristlere silah sağladığı gerekçesiyle yapılan harekâttır. Bu harekâtla Irak işgal edilmiş ve Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin tutuklanarak cezaevine gönderilmiştir. İktidarda bulunan yönetim dağıtılarak Çok Uluslu Güç kontrolünde yeni bir yönetim oluşturulmuştur. Irak'a demokrasi getirilmiştir. Saddam Hüseyin bu oluşturulan yönetim tarafından yargılanarak idam edilmiştir.

Lübnan ve 2006 İsrail-Lübnan Savaşı

2006 yılında 6 İsrail askerinin Lübnan sınırları içerisinde yerleşmiş olan Hizbullah Militanlarınca kaçırılmasıyla başlayan 2006 İsrail-Lübnan Savaşı sonrası bölgeye Birleşmiş Milletler Geçici Gücü (United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL)) yerleştirilmiştir.

Suudi Arabistan'daki bombalama eylemleri

Suudi Arabistan'ın ABD'ye destek vermesi dolayısıyla yapıldığı söylenen bombalama eylemleri. Bombalamalar güvenlik güçlerini, yabancı işçileri ve turistleri hedef almaktadır.

Gazze Şeridi ve Batı Şeria

Yıllardır süre gelen İsrail-Filistin sorunu. El-Fetih ve Hamas örgütlerinin yaptığı eylemler. İsrail'in bölgeye yaptığı harekâtlar.

Orta Asya ve Güney Asya

Afganistan

New York da meydana gelen 11 Eylül Olayları sonrasında ABD hükûmetince sorumlu tutulan El-kaide ve Taliban'a karşı yapılan harekâtlar ve Afganistan'ın işgali.

Hindistan

Ülkedeki Taliban bağlantılı gruplar. Keşmir Sorunu. Ülkedeki bombalama eylemleri.

Pakistan

Ülkedeki Taliban bağlantılı gruplar. Keşmir Sorunu.

Güneydoğu Asya

Endonezya

Bali ve Cakarta'da düzenlenen bombalama eylemleri

Filipinler

Büyük Okyanustaki ABD Özel Harekâtlar komutanlığı Filipinler'e konuşlanmıştır. Terörizmle savaşta Filipinler'e destek vermektedir.

Kaynakça

1. "Bangladesh". Coalition Contires. United States Central Command. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2014.
2. "Allies Express Support for U.S. War on Terror". 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2014.
3. "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
4. Williams, Dan (8 Eylül 2014). "Israel provides intelligence on Islamic State: Western diplomat". Reuters/Yahoo! News. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
5. "Israel urges global spies to pool resources on IS". AFP/Yahoo! News. 9 Eylül 2014. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
6. Mike Levine; James Gordon Meek; Pierre Thomas; Lee Ferran (23 Eylül 2014). "What Is the Khorasan Group, Targeted By US in Syria?". ABC News. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2014.
7. "Islamic State targets Yemen". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
8. "ISIS Now Has Military Allies in 11 Countries -- NYMag". Daily Intelligencer. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.
9. Paterno Emasquel II (17 Eylül 2014). "Philippines condemns, vows to 'thwart' ISIS". Rappler. 3 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2014.
10. "Kidnapping, Abu Sayyaf, and the war on terror – Blogger News Network". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2014.
11. "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
12. "Nigeria's president vows to defeat Boko Haram – Africa – Al Jazeera English". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
13. "US Offers to Help Find Over 200 Nigerian Schoolgirls Abducted by Boko Haram". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
14. Osley, Richard (7 Mart 2015). "Boko Haram pledges allegiance to Isis in video message". The Independent. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015.
15. "Nigeria's Boko Haram pledges allegiance to Islamic State". BBC News. BBC. 7 Mart 2015. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2015.
16. Schanzer, Jonathan (2 Mayıs 2011). "The Hamas-al Qaeda Alliance". The Weekly Standard. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
17. Bush, George W. (2010). Decision Points. Crown Publishers. ss. 399-400. Palestinian extremists, many affiliated with the terrorist group Hamas, launched a wave of terrorist attacks against innocent civilians in Israel...My views [on Israel and Hamas] came into sharper focus after 9/11.
18. Halevi, Jonathan D. (4 Ağustos 2014). "The Hamas Threat to the West Is No Different from ISIS". Jerusalem Center for Public Affairs. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014.
19. Thiessen, Marc A. (8 Aralık 2011). "Iran responsible for 1998 U.S. embassy bombings". The Washington Post. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2014.
20. "U.S. District Court Rules Iran Behind 9/11 Attacks". PRNewswire. 23 Aralık 2011. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2014.
21. Bush, George W. (2010). Decision Points. Crown Publishers. ss. 413-414. Israel's war against Hezbollah in Lebanon was another defining moment in the ideological struggle.
22. Levitt, Matthew (2013). Hezbollah: The Global Footprint of Lebanon's Party of God. Georgetown University Press. s. 297. Hezbollah created Unit 3800, a unit dedicated to supporting Iraq Shi'a terrorist groups targeting multinational forces in Iraq.
23. Hassan Hassan. "Political reform in Iraq will stem the rise of Islamists". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015.
24. "Pakistan Taliban splinter group vows allegiance to Islamic State". Reuters. 18 Kasım 2014. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
25. "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
26. "Pakistani splinter group rejoins Taliban amid fears of isolation". Reuters. 12 Mart 2015. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
27. "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
28. "Military Skill and Terrorist Technique Fuel Success of ISIS". New York Times. 27 Ağustos 2014. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2014.
29. "Arşivlenmiş kopya". 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.
30. "The War on ISIS". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015.