Türkiye'deki millî parklar listesi

Türkiye'deki millî parklar listesi, Türkiye'de bulunan millî parkların derlendiği listedir. Türkiye'de millî park kavramı ilk kez Selahattin İnal tarafından gündeme getirilmiş, "doğa koruma alanlarının millî park statüsü taşıması gerektiği ve doğal güzellik ile turistik potansiyel kıstaslarına göre belirlenmesi gerektiği" savunulmuştur.^[1] Kavram, 31 Ağustos 1956 tarihinde kabul edilen Orman Kanununun 25. maddesinde yer bularak ilk kez yasal düzlemde yer almıştır.^[1] Kanunla millî parkların sorumluluğu kendisine verilen Orman Genel Müdürlüğü, gerekli gördüğü ormanlık bölgelerin fauna ve florasının korunması şartıyla bilimsel ve halka açık spor ile mesire alanı olarak kullanılması amaçlarıyla herhangi bir bölgeyi millî park ilan etmekle yetkili kılınmış, iki yıl sonra kurulan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile görev bu kuruma devredilmiştir.^[2] 1983 yılına kadar yalnızca orman örtüsüne sahip olan yerler millî park dâhilinde değerlendirilirken 9 Ağustos 1983 tarihinde kabul edilen Millî Parklar Kanunu ile ormanlık olmasa bile tarihî, turistik ya da kültürel değeri haiz alanların da millî park ilan edilmesi sağlanarak tabiat parkı, tabiat koruma alanı, tabiat anıtı gibi yeni koruma statüleri tesis edilmiştir.^[3] Kanunun güncel hâline göre Tarım ve Orman Bakanlığı tasarrufunda olan millî park alanlarının belirlenmesi bu bakanlığın yanı sıra imar konularında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve tarihî ile turistik konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşleri alınarak sağlanmakta olup cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yayımlanmasıyla resmiyete kavuşmaktadır.^[3][4]

Türkiye'deki korumalı bölgeler

Tür	Bölge	Alan (ha)
Millî parklar	49	802.209
Tabiat parkları	269	108.036
Tabiat koruma alanları	32	46.453
Yaban hayatı geliştirme sahaları	85	1.165.448
Tabiat anıtları	111	8.356
Sulak alanlar	131	1.161.205
Toplam	677	3.418.397

Millî park arazileri kamuya ait olmakla birlikte kişilere ait alanların millî park şartlarını taşıdığı durumlarda Kamulaştırma Kanununa dayanılarak Tarım ve Orman Bakanlığınca kamulaştırma, devir, tahsis ya da bağış gibi formüllerle ilgili alan devletleştirilmekte ve millî park ilan edilmektedir.^[1] Tarım ve Orman Bakanlığı millî parkların düzenleme, yönetme, işletme veya işlettirme haklarına sahiptir.^[1] Bahsi geçen işlettirme hakkı yalnızca devlet ormanı kapsamında olmayan millî parklar için geçerli olup devlet ormanlarının işletme hakkı anayasanın 169. maddesi gereğince devredilememektedir.^[5] Tarım ve Orman Bakanlığının tasarrufunda bulunan millî parkların idaresi daha özelde bakanlığa bağlı Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğü altında teşkilatlandırılan Millî Parklar Dairesi Başkanlığınca yürütülmektedir.^[6][7]

İç Anadolu'daki antik çağlardan kalma kalıntı ormanlarından biri olması nedeniyle 5 Şubat 1958 tarihinde millî park ilan edilen Yozgat Çamlığı Millî Parkı Türkiye'nin ilk millî parkıdır.^[8][9] Sınırları içerisinde beş farklı millî parkı bulunduran Antalya bu bakımdan en zengin il olup yüzölçümü 88.015 hektar (880,15 km²) olan Ağrı Dağı Millî Parkı Türkiye'nin en geniş, yüksekliği 3.400 metre (11.200 ft) olan Hakkâri Cilo ve Sat Dağları Millî Parkı ise en yüksek millî parkıdır. Sonuncusu 2 Kasım 2024'te millî park ilan edilen Divriği Millî Parkı ile birlikte Türkiye'de 49 millî park bulunmakta olup bunlar toplam 802.209 hektar (8.022,09 km²) alan kaplamaktadır.^[10]

Anahtar

  Dünya Mirasları listesine alındı

  Ramsar alanları listesine alındı

Millî parklar

Millî park	Bulunduğu il(ler)	İlan tarihi	Yüzölçümü	Kaynak	Görsel
Abant Gölü Millî Parkı	Bolu	10 Haziran 2022	1.262 hektar (12,62 km2)	[11]
Ağrı Dağı Millî Parkı	Ağrı, Iğdır	17 Kasım 2004	88.015 hektar (880,15 km2)	[12][13]
Akdağ Millî Parkı	Afyonkarahisar, Denizli	18 Ocak 2024	14.692 hektar (146,92 km2)	[14]
Aladağlar Millî Parkı	Adana, Kayseri, Niğde	21 Nisan 1995	55.064 hektar (550,64 km2)	[15][16]
Altınbeşik Mağarası Millî Parkı	Antalya	31 Ağustos 1994	1.147 hektar (11,47 km2)	[17][18]
Altındere Vadisi Millî Parkı	Trabzon	9 Eylül 1987	4.468 hektar (44,68 km2)	[19][20]
Başkomutan Tarihî Millî Parkı	Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak	8 Kasım 1981	34.834 hektar (348,34 km2)	[21][22]
Beydağları Sahil Millî Parkı	Antalya	16 Mart 1972	31.166 hektar (311,66 km2)	[23][24]
Beyşehir Gölü Millî Parkı	Konya	11 Ocak 1993	86.855 hektar (868,55 km2)	[25][26]
Boğazköy-Alacahöyük Millî Parkı	Çorum	21 Eylül 1988	2.600 hektar (26 km2)	[27][28]
Botan Vadisi Millî Parkı	Siirt	15 Ağustos 2019	11.384 hektar (113,84 km2)	[29][30]
Derebucak Çamlık Mağaraları Millî Parkı	Konya	7 Haziran 2022	1.147 hektar (11,47 km2)	[31]	Yok
Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı	Aydın	19 Mayıs 1966	27.598 hektar (275,98 km2)	[32][33]
Divriği Millî Parkı	Sivas	2 Kasım 2024	5.049 hektar (50,49 km2)	[34]
Gala Gölü Millî Parkı	Edirne	5 Mart 2005	6.087 hektar (60,87 km2)	[35][36]
Güllük Dağı Millî Parkı	Antalya	3 Kasım 1970	6.700 hektar (67 km2)	[37][38]
Hakkâri Cilo ve Sat Dağları Millî Parkı	Hakkâri	26 Eylül 2020	27.500 hektar (275 km2)	[39]	Yok
Hatila Vadisi Millî Parkı	Artvin	31 Ağustos 1994	16.944 hektar (169,44 km2)	[18][40]
Honaz Dağı Millî Parkı	Denizli	21 Nisan 1995	9.429 hektar (94,29 km2)	[16][41]
Ilgaz Dağı Millî Parkı	Çankırı, Kastamonu	2 Haziran 1976	1.118 hektar (11,18 km2)	[42][43]
İğneada Longoz Ormanları Millî Parkı	Kırklareli	13 Kasım 2007	3.155 hektar (31,55 km2)	[44][45]
İstiklâl Yolu Tarihî Millî Parkı	Ankara, Çankırı, Kastamonu	2 Kasım 2018	235 hektar (2,35 km2)	[46][47]	Yok
Kaçkar Dağları Millî Parkı	Artvin, Erzurum, Rize	31 Ağustos 1994	52.970 hektar (529,7 km2)	[48][49]
Karagöl-Sahara Millî Parkı	Artvin	31 Ağustos 1994	3.251 hektar (32,51 km2)	[18][50]
Karatepe-Aslantaş Millî Parkı	Osmaniye	29 Mayıs 1958	4.143 hektar (41,43 km2)	[51][52]
Kazdağı Millî Parkı	Balıkesir	17 Nisan 1994	20.935 hektar (209,35 km2)	[53][54]
Kızıldağ Millî Parkı	Isparta	9 Mayıs 1969	55.106 hektar (551,06 km2)	[55][56]
Kop Dağı Müdafaası Tarihî Millî Parkı	Bayburt, Erzurum	15 Kasım 2016	6.335 hektar (63,35 km2)	[57][58]
Kovada Gölü Millî Parkı	Isparta	3 Kasım 1970	6.551 hektar (65,51 km2)	[56][59]
Köprülü Kanyon Millî Parkı	Antalya	12 Aralık 1973	35.719 hektar (357,19 km2)	[60][61]
Kuşcenneti Millî Parkı	Balıkesir	27 Temmuz 1959	17.058 hektar (170,58 km2)	[62][63][64]
Küre Dağları Millî Parkı	Bartın, Kastamonu	7 Temmuz 2000	37.753 hektar (377,53 km2)	[65][66]
Malazgirt Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı	Muş	5 Şubat 2018	238 hektar (2,38 km2)	[67][68]
Marmaris Millî Parkı	Muğla	8 Mart 1996	29.206 hektar (292,06 km2)	[69][70]
Munzur Vadisi Millî Parkı	Tunceli	21 Aralık 1971	42.674 hektar (426,74 km2)	[71][72]
Nemrut Dağı Millî Parkı	Adıyaman, Malatya	7 Aralık 1988	13.827 hektar (138,27 km2)	[73][74][75]
Nene Hatun Tarihî Millî Parkı	Erzurum	6 Haziran 2009	387 hektar (3,87 km2)	[76][77]
Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı	Ankara	8 Şubat 2015	13.850 hektar (138,5 km2)	[78][79]
Saklıkent Millî Parkı	Antalya, Muğla	6 Haziran 1996	1.643 hektar (16,43 km2)	[80][81]
Sarıçalı Dağı Millî Parkı	Ankara	28 Ekim 2021	1.024 hektar (10,24 km2)	[82][83]	Yok
Sarıkamış-Allahuekber Dağları Millî Parkı	Erzurum, Kars	19 Ekim 2004	22.520 hektar (225,2 km2)	[84][85]
Soğuksu Millî Parkı	Ankara	19 Şubat 1959	1.186 hektar (11,86 km2)	[86][87]
Spil Dağı Millî Parkı	İzmir, Manisa	22 Nisan 1968	6.801 hektar (68,01 km2)	[88][89]
Sultansazlığı Millî Parkı	Kayseri	17 Mart 2006	24.358 hektar (243,58 km2)	[90][91][92]
Tek Tek Dağları Millî Parkı	Şanlıurfa	29 Mayıs 2007	19.335 hektar (193,35 km2)	[93][94]
Troya Tarihî Millî Parkı	Çanakkale	7 Kasım 1996	13.517 hektar (135,17 km2)	[95][96][97]
Uludağ Millî Parkı	Bursa	20 Eylül 1961	13.024 hektar (130,24 km2)	[98][99]
Yedigöller Millî Parkı	Bolu	29 Nisan 1965	1.623 hektar (16,23 km2)	[100][101]
Yozgat Çamlığı Millî Parkı	Yozgat	5 Şubat 1958	517 hektar (5,17 km2)	[102][103]

Bulundukları illere göre millî parklar

İl	Sayı	Millî parklar
Antalya	5	Altınbeşik Mağarası Millî Parkı, Beydağları Sahil Millî Parkı, Güllük Dağı Millî Parkı, Köprülü Kanyon Millî Parkı, Saklıkent Millî Parkı
Ankara	4	İstiklâl Yolu Tarihî Millî Parkı, Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı, Sarıçalı Dağı Millî Parkı, Soğuksu Millî Parkı
Erzurum	4	Kaçkar Dağları Millî Parkı, Kop Dağı Müdafaası Tarihî Millî Parkı, Nene Hatun Tarihî Millî Parkı, Sarıkamış-Allahuekber Dağları Millî Parkı
Artvin	3	Hatila Vadisi Millî Parkı, Kaçkar Dağları Millî Parkı, Karagöl-Sahara Millî Parkı
Kastamonu	3	Ilgaz Dağı Millî Parkı, İstiklâl Yolu Tarihî Millî Parkı, Küre Dağları Millî Parkı
Afyonkarahisar	2	Akdağ Millî Parkı, Başkomutan Tarihî Millî Parkı
Balıkesir	2	Kazdağı Millî Parkı, Kuşcenneti Millî Parkı
Bolu	2	Abant Gölü Millî Parkı, Yedigöller Millî Parkı
Çankırı	2	Ilgaz Dağı Millî Parkı, İstiklâl Yolu Tarihî Millî Parkı
Denizli	2	Akdağ Millî Parkı, Honaz Dağı Millî Parkı
Isparta	2	Kızıldağ Millî Parkı, Kovada Gölü Millî Parkı
Kayseri	2	Aladağlar Millî Parkı, Sultansazlığı Millî Parkı
Konya	2	Beyşehir Gölü Millî Parkı, Derebucak Çamlık Mağaraları Millî Parkı
Muğla	2	Marmaris Millî Parkı, Saklıkent Millî Parkı
Adana	1	Aladağlar Millî Parkı
Adıyaman	1	Nemrut Dağı Millî Parkı
Ağrı	1	Ağrı Dağı Millî Parkı
Aydın	1	Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı
Bartın	1	Küre Dağları Millî Parkı
Bayburt	1	Kop Dağı Müdafaası Tarihî Millî Parkı
Bursa	1	Uludağ Millî Parkı
Çanakkale	1	Troya Tarihî Millî Parkı
Çorum	1	Boğazköy-Alacahöyük Millî Parkı
Edirne	1	Gala Gölü Millî Parkı
Hakkâri	1	Hakkâri Cilo ve Sat Dağları Millî Parkı
Iğdır	1	Ağrı Dağı Millî Parkı
İzmir	1	Spil Dağı Millî Parkı
Kars	1	Sarıkamış-Allahuekber Dağları Millî Parkı
Kırklareli	1	İğneada Longoz Ormanları Millî Parkı
Kütahya	1	Başkomutan Tarihî Millî Parkı
Malatya	1	Nemrut Dağı Millî Parkı
Manisa	1	Spil Dağı Millî Parkı
Muş	1	Malazgirt Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı
Niğde	1	Aladağlar Millî Parkı
Osmaniye	1	Karatepe-Aslantaş Millî Parkı
Rize	1	Kaçkar Dağları Millî Parkı
Siirt	1	Botan Vadisi Millî Parkı
Sivas	1	Divriği Millî Parkı
Şanlıurfa	1	Tek Tek Dağları Millî Parkı
Trabzon	1	Altındere Vadisi Millî Parkı
Tunceli	1	Munzur Vadisi Millî Parkı
Uşak	1	Başkomutan Tarihî Millî Parkı
Yozgat	1	Yozgat Çamlığı Millî Parkı

Eski millî parklar

Millî park	Bulunduğu il	İlan tarihi	İptal tarihi	Yüzölçümü	Konum	Kaynak
Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı	Çanakkale	26 Mayıs 1973	28 Haziran 2014	33.439 hektar (334,39 km2)		[104][105][106]
Göreme Tarihî Millî Parkı	Nevşehir	25 Kasım 1986	22 Ekim 2019	9.614 hektar (96,14 km2)		[107][108][109][110]
Yumurtalık Lagünü Millî Parkı	Adana	6 Aralık 2008	27 Nisan 2023	16.980 hektar (169,8 km2)		[111][112][113][114][115]

Harita

Abant Gölü

Akdağ

Aladağlar

Altınbeşik Mağarası

Altındere Vadisi

Ağrı Dağı

Başkomutan

Beydağları Sahil

Beyşehir Gölü

Boğazköy-Alacahöyük

Botan Vadisi

Çamlık Mağaraları

Dilek-Menderes

Divriği

Gala Gölü

Güllük Dağı

Hakkâri Cilo ve Sat Dağları

Hatila Vadisi

Honaz Dağı

Ilgaz Dağı

İğneada Longoz Ormanları

İstiklâl Yolu

Kaçkar Dağları

Karagöl-Sahara

Karatepe-Aslantaş

Kazdağı

Kızıldağ

Kop Dağı Müdafaası

Kovada Gölü

Köprülü Kanyon

Kuşcenneti

Küre Dağları

Malazgirt Meydan Muharebesi

Marmaris

Munzur Vadisi

Nemrut Dağı

Nene Hatun

Sakarya Meydan Muharebesi

Saklıkent

Sarıçalı Dağı

Sarıkamış-Allahuekber Dağları

Soğuksu

Spil Dağı

Sultansazlığı

Tek Tek Dağları

Troya

Uludağ

Yedigöller

Yozgat Çamlığı

Millî parkların Türkiye haritasındaki konumları