Loading AI tools
Türk futbolcu (1925–2012) Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Lefter Küçükandonyadis (Yunanca: Λευτέρης Αντωνιάδης, romanize: Lefteris Antoniadis;[2] 22 Aralık 1924, İstanbul - 13 Ocak 2012, İstanbul), forvet mevkiinde forma giymiş Rum asıllı Türk eski millî futbolcu ve teknik direktör. Doğum adı Rumcada özgür anlamına gelen Elefterios olan futbolcu, kısaca Lefter olarak anılmaktadır.[3] Aynı zamanda ordinaryüs lakabıyla da tanınmaktadır. Bu lakabı kendisine Manol Taylan vermiştir. İngilizler'in ünlü ''World Soccer'' dergisi kendisini 20. yüzyılın en büyük 200 futbolcusundan biri olarak anmıştır.
 | |||
| Kişisel bilgileri | |||
|---|---|---|---|
| Doğum tarihi | 22 Aralık 1924 | ||
| Doğum yeri | Büyükada, İstanbul, Türkiye | ||
| Ölüm tarihi | 13 Ocak 2012 (87 yaşında) | ||
| Ölüm yeri | İstanbul, Türkiye | ||
| Boyu | 1,69 m (5 ft 6+1⁄2 in) | ||
| Mevkii | Forvet | ||
| Altyapı kariyeri | |||
| 1941-1943 | Taksim | ||
| Profesyonel kariyeri* | |||
| Yıllar | Takım | Maç | (Gol) |
| 1941-1943 | Taksim | 29 | (9) |
| 1947-1951 | Fenerbahçe | 55 | (41) |
| 1951-1952 | Fiorentina | 30 | (4) |
| 1952-1953 | Nice | 18 | (4) |
| 1953-1964 | Fenerbahçe | 245 | (140) |
| 1964-1965 | AEK | 5 | (2) |
| 1967-1968 | Boluspor | 12 | (2) |
| Toplam | 394 | (202) | |
| Millî takım kariyeri | |||
| 1948-1963 |
 Türkiye | 50 | (22) |
| Teknik direktörlük kariyeri | |||
| 1964 | Egaleo | ||
| 1965-1966 | Çukurova Mersin İdman Yurdu (antrenör - futbolcu) | ||
| 1966-1967 | Feriköy (ilk devre) | ||
| 1966-1967 | Mersin İdman Yurdu (ikinci devre) | ||
| 1967-1968 | Boluspor (oyuncu-teknik direktör)[1] | ||
| 1968-1969 | Antalyaspor | ||
| 1969-1970 | Samsunspor | ||
| 1970-1971 | Sivasspor | ||
| 1971 | Galata | ||
| 1971-1972 | Samsunspor | ||
| 1972-1973 | Orduspor | ||
| 1973-1974 | Konyaspor | ||
| 1975-1978 | Maltepespor | ||
| 1982 | Türkiye genç millî takımı | ||
|
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. | |||
Türk futbolunun ve Fenerbahçe'nin en popüler futbolcularından biri olarak yıllarca alkışlanan Lefter, Fenerbahçe Marşı'nda da adı geçen sembol oyunculardandır. Fenerbahçe ile İstanbul Futbol Ligleri'nde toplam 3, Millî Küme'de 1 ve Süper Lig'de 3 kez olmak üzere Türkiye Şampiyonaları'nda toplam 4 kez şampiyonluk yaşadı. 13 Ocak 2012 tarihinde, tedavi gördüğü Amerikan Hastanesi'nde 87 yaşında ağır zatürreye bağlı kalp yetmezliğinden ölmüştür.[4]
22 Aralık 1924 tarihinde, Büyükada'daki Hamam Sokak'ta dünyaya geldi.[3] Babası balıkçılık yapan Hristo, annesi ise Argiro idi.[3] Doğum adı Eleftherios olan ve Panani'nin ardından ailenin ikinci erkek çocuğu olan Küçükandonyadis'in ailesi, 20. yüzyıl başında Arnavutluk'tan Büyükada'ya göçen Rum kökenli bir aileydi.[3]
Futbola Büyükada'da başladı. Taksim Spor Kulübü'nde yetişti. Taksim Kulübü yöneticileri kendisine lisans çıkartabilmek için 1941'de mahkeme kararıyla yaşını büyüttüler. Ancak bu sayede takımda oynayabildi. 2 yıl Taksim takımında yer aldı.[5] 1943'te askere gitti, Diyarbakır'da 4 yıl süren askerlikten sonra 1947'de İstanbul'a döndü ve Fenerbahçe kulübüne girdi. Buradaki futboluyla dikkat çeken Lefter, 3 Ekim 1951'de 17.500 liralık transfer ücretiyle İtalya'nın Fiorentina takımına transfer oldu.[6] 1 yıl da Fransa'nın OGC Nice takımında oynayan Lefter, 1953-1954 sezonundan itibaren yeniden Fenerbahçe'de top koşturmaya başladı. Aynı sezon, İstanbul Ligi'nde gol kralı olan Lefter, 1964'e kadar toplamda 17 yıl giydiği Fenerbahçe forması altında 400'ün üzerinde gol kaydederek erişilmesi güç bir rekora imza attı.[kaynak belirtilmeli] Bu süre zarfında, Türk futbolunun efsaneleşen isimlerinden biri olarak tanındı. Golcülüğünden ötürü Ver Lefter'e, yaz deftere! sloganı onun için yaygın olarak kullanıldı. Futboldaki ustalığından, çalımlarından ve gollerinden ötürü Ordinaryüs sıfatıyla anıldı.
.jpg)
Futbol yaşamında toplam 50 kez millî formayı giydi (46 kez A, 1 kez B, 3 kez 21 yaş altı). 1954 FIFA Dünya Kupası'nda forma giyen Lefter turnuvada 2 de gol attı. Güney Kore maçında attığı golle Dünya Kupası tarihinin 400. golünü atmıştır. Türk futbolunda 50. Millî Maç altın madalyasını alan ilk futbolcu oldu.[7] millî takım formasıyla attığı 21 golle en çok gol atan millî oyuncu unvanını 33 yıl boyunca elinde tuttu, 9 kez de millî takım kaptanlığını yaptı.[6][8]
1964'te futbolu bıraktıktan sonra Yunanistan'ın Egaleo, Güney Afrika'nın SuperSport United, Türkiye'nin Samsunspor, Orduspor, Mersin İdman Yurdu ve Boluspor takımlarında teknik direktörlük yaptı.[9]
1966-67 sezonunda 2. Lig'de mücadele eden Mersin İdman Yurdu takımının başındaydı. Mersin İdman Yurdu o sezon Osman Arpacıoğlu'nun attığı 23 golle şampiyon olarak ilk kez 1. Lig'e yükselmiştir. O sezon 17 takımlı ligde oynadığı 32 maçta 63 gol atan kırmızı-lacivertliler rekor puanla ilk kez 1. Lig'e yükseldiler.[kaynak belirtilmeli]
Kasım 1970'te, Naci Özkaya'nın görevinden ayrılması sonrasında Sivasspor teknik direktörlüğüne geldi.[10] 1971 Haziran'ında ise görevinden ayrıldı.[11] 1971-72 sezonu başında Galata'nın teknik direktörlüğünü yapmaya başladı.[12]
Antrenörlük kariyerinden sonra da bir süre spor yazarlığı yaptı. 3 çocuğu vardır. 3 Mayıs 2009'da Kadıköy'de Kuşdili Parkı'na heykeli dikilmiştir.[13][14]
13 Ocak 2012 tarihinde, kalp yetmezliğinden öldü.[15] Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nda binlerce kişi ve üst düzey yetkilinin katıldığı bir törenle ebediyete uğurlandı.[16] KKTC başkanı Rauf Denktaş ile aynı gün ölmüştür.
Lefter 17 yaşındayken Varlık Vergisi yasası çıkarıldı. Vergiyi ödeyemeyenler toplama kamplarına gönderildi. Lefter'in babası yoksul olduğu için sürgüne gitmekten kurtuldu, ama bütün akrabaları Türkiye'yi terk etmek zorunda kaldı.[17]
6-7 Eylül Olayları’nda ise Büyükada’daki evini basan çapulcular taşlayıp “Vurun şu gâvura” diye bağırdılar, Lefter sabaha dek elde silah kapıda bekledi. Lefter'in evinin basıldığını duyan Fenerbahçeliler Kartal'dan motorlara binip Ada'ya koştular, Lefter'in evinin önüne barikat kurdular. "Sana bunu kim yaptıysa söyle, haddini bildirelim" diyerek saldırganların isimlerini öğrenmek istediler. Lefter saldıranların hepsini tanıdığı halde kimseyi ihbar etmedi, şikâyetçi de olmadı.[17]
| Maç | Tarih | Karşılaşma | Skor | Seviye | Dakika | Golleri |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Özel maç | 16.05.1962 | Türkiye - İsrail | 1-0 | A Millî | 55.dk. | 1 |
| Özel maç | 08.06.1960 | Türkiye - İskoçya | 4-2 | A Millî | 32.dk., 35.dk. | 2 |
| Avrupa Şampiyonası 1960 Grup Eleme | 26.04.1959 | Türkiye - Romanya | 2-0 | A Millî | 13.dk., 54.dk. | 2 |
| Akdeniz Kupası | 05.04.1957 | Mısır - Türkiye | 0-4 | A Millî | 2.dk, 21.dk (P), 36.dk | 3 |
| Özel maç | 19.02.1956 | Türkiye - Macaristan | 3-1 | A Millî | 6.dk, 38.dk (P) | 2 |
| Özel maç | 18.12.1955 | Türkiye - Portekiz | 3-1 | A Millî | 51.dk. | 1 |
| Akdeniz Kupası | 26.06.1955 | İtalya - Türkiye | 1-1 | A Millî | 78.dk. | 1 |
| Dünya Şampiyonası 1954 Finalleri | 20.06.1954 | Güney Kore - Türkiye | 0-7 | A Millî | 24.dk. | 1 |
| Dünya Şampiyonası 1954 Finalleri | 23.06.1954 | Almanya - Türkiye | 7-2 | A Millî | 82.dk. | 1 |
| Özel maç | 10.06.1951 | İsveç - Türkiye | 3-1 | A Millî | 50.dk.(P) | 1 |
| Özel maç | 03.12.1950 | Türkiye - İsrail | 3-2 | A Millî | 87.dk. | 1 |
| Akdeniz Kupası | 28.10.1950 | Türkiye - Mısır | 3-1 | U-21 Millî | 19.dk. | 1 |
| Özel maç | 28.05.1950 | Türkiye - İran | 6-1 | A Millî | 48.dk.,87.dk. | 2 |
| Dünya Şampiyonası 1950 Grup Eleme | 20.11.1949 | Türkiye - Suriye | 7-0 | A Millî | 66.dk. | 1 |
| Özel maç | 23.04.1948 | Yunanistan - Türkiye | 1-3 | A Millî | 20.dk. | 1 |
| Olimpiyat Maçları | 02.08.1948 | Çin - Türkiye | 0-4 | A Millî | 87.dk. | 1 |
| Toplam | 22 | |||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
