Galiyye
Ehli-beytten bazı kişilere ilahlık atfeden dinî grup Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Ghulat-i Şîʿa ya da Galiyye, Şii teolojide Ehli beytten bazı kişilere ilahlık atfeden veya ana akım Şiiler tarafından "aşırı" olarak tanımlanan ekstremist grupları (fırka) tanımlamakta kullanılan bir tâbirdir. Müellihe de denir.[1] Daha sonraki dönemlerde 12 imamcılar, Zeydiler veya bazen de mutedil İsmaililer tarafından kabul edilmeyen Şii gruplar için kullanılmıştır.[2] İmâmet i'tikadı konusunda aşırı görüşler besleyerek Şîʿa'ya bağlanan gruplar ve Müslüman görünüp Ali ve onun soyundan gelen imâmlara ilâhlık veya peygamberlik isnâdında bulunanlar için kullanılmıştır.[3]
Kelimenin kökeni
"Galiyye" itidal çizgisini aşanlara verilen isimdir. Haddi aşmak mânasına elen "güluv" kökünden çoğul anlamında bir nisbet ismi olup "İtidal çizgisini aşanlar" anlamına gelmektedir.[4] Bu kökten üretilen "Ghulât, eh’ûl-gulüv, ashâb’ûl-gulüv" terkipleri de aynı anlama gelmektedir.[5]
İnançları
İmamiye ekstremizm için üç özellik belirlemiştir: Hulul, tenasüh ve ibaha.[6]
Galiyye fırkaları
Kurulan ilk Ghulat mezhep, "ʿAbd Allâh İbn-i Sebe" isimli Yemenli bir Yahudi tarafından inşâ edilen Sebe’îyye'dir.[7]
Ghulat Şîʿî fırkalar
- Ghulat-i Şîʿa
- Sebeiyye (ʿAbd Allâh İbn-i Sebe)
- Hattâbiyye (Ebû’l-Hattâb el-Esedî)
- Bezîgiyye
- Hattâbîyyet-ûl Mutlâka
- Keysâniyye
- Muhtâriyye/Keysâniyyetû'l-Hullas
- Harbiyye
- Muâviyye/Cennâhiyye
- Hârisiyye
- Beyâniyye
- Râvendiyye
- Rizâmiyye
- Bû' Müslimiyye
- Sinbâdiyye
- Berkûkiyye
- Havâliyye
- Muhammira
- Mukannaiyye
- Hûrremdîniyye
- Kûliyye
- İshâk et-Türkiyye
- Bû' Müslimiyye
- Riyâhiyye
- Rizâmiyye
- Kebriyye
- Muhtâriyye/Keysâniyyetû'l-Hullas
- Ghulat İmamiyye
- Mûgıriyye
- Mansûriyye
- Azâfire
- Albâiyeyye (Ulyâniyye)
- Zemmiyye
- Ayniyye
- Mimiyye
- Sîniyye
- Muhammise
- Şûrayiyye
- Gurâbiyye
- Zübâbiyye
- Nusayriyye
- Ghulat Zeydîyye
- Cârûdiyye
- Nâimiyye
- Ya'kûbiyye
- Ghulat Bâtıniyye (Bâtınîler)
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.