Kileskus

Kileskus (Hakasça'da anlamı: kertenkele), Krasnoyarsk Krayı'nın (Rusya) Sharypovsky yerleşiminde yer alan Orta Jura yaşlı Itat Oluşumu'nda bulunan parçalı kalıntılardan bilinen tyrannosauroid dinozor cinsidir. Çıkarılan fosil örneği, maksilla (üst çene kemiği), premaksilla, suprangular ile el ve ayaktan birkaç kemiği içerir.^[1] Bu türe atfedilen ek kalıntılar arasında kuyruk omurları, boyun omurları ve baldır kemiği bulunur.^[2] Kafatası kemikleri Proceratosaurus'un kafatası kemiklerine benzemektedir. Tip türü K. aristotocus'tur. Kileskus, 2010 yılında Averianov vd. tarafından adlandırılmıştır; yazarlar Kileskus'un 5.2 m uzunluğunda ve 700 kg ağırlığında olduğunu tahmin etmiştir.^[3]

Kileskus Yaşadığı dönem aralığı: 166-165 myö Kalloviyen-Üst jura  PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓
İskelet rekonstrüksiyonu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Klad: Dinosauria Klad: Saurischia Klad: Theropoda Familya: †Proceratosauridae Cins: †Kileskus Tür: †K. aristotocus
İkili adlandırma
†Kileskus aristotocus Averianov vd., 2010

Sınıflandırma

Kileskus iki filogenetik çözümlemede yer almıştır ve ikisinde de ilkin bir proceratosaurid olarak bulunmuştur.^[1] Kileskus'un nazal bir çıkıntı taşıyıp taşımadığı bilinmemesine rağmen, diğer bazı özelliklerinden ötürü proceratosauridlere atanabilir. Bu özellikler; uzamış burun delikleri, premaksillanın kısa bir ventral kenarı ve antorbital pencerenin hemen altındaki antorbital fossa alanının, hemen altındaki maksilladan daha derin olmasını kapsar. Kileskus, Proceratosaurus ile kafatasına posterodorsal olarak 40 derece açı yapan burun deliklerini paylaşır. Kileskus diğer proceratosauridlerden maksillasının ön kenarının yükselen maksiller çıkıntıyla birleşmesinden ve posterodorsal olarak hafifçe eğimli olmasından ayrılır.^[1]

Brusatte ve Thomas Carr'ın 2016'da oluşturdukları kladogram aşağıdadır.^[4]

Tyrannosauroidea	Proceratosauridae     Kileskus     Proceratosaurus     Guanlong     Yutyrannus     Sinotyrannus           Dilong         Stokesosaurus     Juratyrant     Eotyrannus         Xiongguanlong       Dryptosaurus       Raptorex       Appalachiosaurus       Bistahieversor   Tyrannosauridae   Albertosaurinae     Tyrannosaurinae

Kaynakça

1. Averianov, Alexander; Krasnolutskii, Sergei A.; Ivantsov, S..V. "A new basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Middle Jurassic of Siberia". www.researchgate.com. Researchgate. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2022.
2. O. Averianov, Alexander; Osochnikova, Anastasia; Skutschas, Pavel; Krasnolutskii, Sergei; Schellhorn, Rico; A. Schultz, Julia; Martin, Thomas (16 Eylül 2019). "New data on the tyrannosauroid dinosaur Kileskus from the Middle Jurassic of Siberia, Russia". Historical Biology (İngilizce). 33 (7): 897-903. doi:10.1080/08912963.2019.1666839. ISSN 0891-2963.
3. Perez, Ruben Molina; Larramendi, Asier. "Récords y curiosidades de los dinosaurios terópodos y otros dinosauromorfos". www.researchgate.com. Researchgate. 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2022.
4. Brusatte, Stephen L.; Carr, Thomas D. "The phylogeny and evolutionary history of tyrannosauroid dinosaurs". www.nature.com. Nature. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2022.