elementong kimikal, simbolong C at atomikong bilang 6 From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang carbono (Ingles: carbon) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong C at nagtataglay ng atomikong bilang 6.
Carbon | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Allotropes | grapito, diyamante at marami pa (tingnan ang mga alotropo ng karbon) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Appearance |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Standard atomic weight Ar°(C) | |||||||||||||||||||||||||||||||
Carbon sa talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Atomikong bilang (Z) | 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Group | 14 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Period | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Block | p-block | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electron configuration | [He] 2s2 2p2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electrons per shell | 2, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Physical properties | |||||||||||||||||||||||||||||||
Phase at STP | solido | ||||||||||||||||||||||||||||||
Sublimation point | 3915 K (3642 °C, 6588 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Density (near r.t.) | graphite: 2.266 g/cm3[3][4] diamond: 3.515 g/cm3 amorphous: 1.8–2.1 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Triple point | 4600 K, 10,800 kPa[5][6] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Heat of fusion | graphite: 117 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Molar heat capacity | graphite: 8.517 J/(mol·K) diamond: 6.155 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic properties | |||||||||||||||||||||||||||||||
Oxidation states | −4, −3, −2, −1, 0, +1,[7] +2, +3,[8] +4[9] (isang katamtamang asidikong oksido) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electronegativity | Pauling scale: 2.55 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ionization energies |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Covalent radius | sp3: 77 pm sp2: 73 pm sp: 69 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Van der Waals radius | 170 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Mga linyang espektral ng carbon | |||||||||||||||||||||||||||||||
Other properties | |||||||||||||||||||||||||||||||
Natural occurrence | primordiyal | ||||||||||||||||||||||||||||||
Crystal structure | graphite: simple hexagonal (hP4) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Lattice constants | a = 246.14 pm c = 670.94 pm (at 20 °C)[3] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Crystal structure | diamond: face-centered diamond-cubic (cF8) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Lattice constant | a = 356.707 pm (at 20 °C)[3] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Thermal expansion | diamond: 0.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C)[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Thermal conductivity | graphite: 119–165 W/(m⋅K) diamond: 900–2300 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Electrical resistivity | graphite: 7.837 µΩ⋅m[11] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetic ordering | diamagnetic[12] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Molar magnetic susceptibility | diamond: −5.9×10−6 cm3/mol[13] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Young's modulus | diamond: 1050 GPa[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Shear modulus | diamond: 478 GPa[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Bulk modulus | diamond: 442 GPa[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Speed of sound thin rod | diamond: 18,350 m/s (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Poisson ratio | diamond: 0.1[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Mohs hardness | graphite: 1–2 diamond: 10 | ||||||||||||||||||||||||||||||
CAS Number |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
History | |||||||||||||||||||||||||||||||
Discovery | Egyptians and Sumerians[14] (3750 BCE) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Recognized as an element by | Antoine Lavoisier[15] (1789) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Isotopes of carbon | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Matatagpuan ang karbon sa lahat ng organikong buhay at ang batayan ng organikong kimika. May interesadong katangiang kimikal ang hindi metal na elementong ito na maaaring ikawi sa sarili nito at sa malawak na iba't ibang mga elemento, binubuo ang halos 10 milyong mga kompuwesto. Kapag sinama sa oksihena, binubuo ang dioksido karbono (carbon dioxide) na napakahalaga para sa paglago ng isang halaman. Kapag sinama sa idroheno, binubuo ito ng mga iba't ibang mga kompuwesto na tinatawag na mga idrokarburo (hydrocarbons) na mahalaga para sa industriya sa anyo ng mga fossil fuel (panggatong fossil). Kapag pinagsama sa parehong oksihena at idroheno, bumubuo ito ng mga iba't ibang mga kompuwesto kabilang ang mga matatabang asido, na mahalaga sa buhay, at mga ester, na nabigigay lasa sa maraming mga prutas. Karaniwang ginagamit sa radyoaktibong pagtataya ang karbon-14 na isotope.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.