ทะเลอารัล
From Wikipedia, the free encyclopedia
ทะเลอารัล (คาซัค: Арал теңізі / Aral teñızı; อุซเบก: Orol dengizi / Орол денгизи; การากัลปัก: Aral ten'izi / Арал теңизи; รัสเซีย: Ара́льское мо́ре) เป็นทะเลปิดที่อยู่ในเอเชียกลาง อยู่ระหว่างประเทศคาซัคสถานกับสาธารณรัฐการากัลปักสถานในประเทศอุซเบกิสถาน ปัจจุบันปริมาณน้ำในทะเลลดลงมากจนทะเลแยกออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ ทะเลอารัลเหนือ ทะเลอารัลใต้ส่วนตะวันออก และทะเลอารัลใต้ส่วนตะวันตก
ทะเลอารัล | |
---|---|
ทะเลอารัลใน ค.ศ. 1989 (ซ้าย) และ 2014 (ขวา) | |
ที่ตั้ง | คาซัคสถาน - อุซเบกิสถาน, เอเชียกลาง |
พิกัด | 45°N 60°E |
ชนิด | ทะเลปิด, ทะเลสาบธรรมชาติ, อ่างเก็บน้ำ (เหนือ) |
แหล่งน้ำไหลเข้าหลัก | เหนือ: แม่น้ำซีร์ดาร์ยา ใต้: เฉพาะน้ำบาดาล (อดีตคือแม่น้ำอามูดาร์ยา) |
พื้นที่รับน้ำ | 1,549,000 ตารางกิโลเมตร (598,100 ตารางไมล์) |
ประเทศในลุ่มน้ำ | [1] |
พื้นที่พื้นน้ำ | 68,000 ตารางกิโลเมตร (26,300 ตารางไมล์) (1960, ทะเลสาบเดียว) 28,687 ตารางกิโลเมตร (11,076 ตารางไมล์) (1998, สองทะเลสาบ) 17,160 ตารางกิโลเมตร (6,626 ตารางไมล์) (2004, สี่ทะเลสาบ) เหนือ: 3,300 ตารางกิโลเมตร (1,270 ตารางไมล์) (2008) ใต้: 3,500 ตารางกิโลเมตร (1,350 ตารางไมล์) (2005) |
ความลึกโดยเฉลี่ย | เหนือ: 8.7 เมตร (29 ฟุต) (2014)[ต้องการอ้างอิง] ใต้: 14–15 เมตร (46–49 ฟุต) (2005) |
ความลึกสูงสุด | เหนือ: 42 เมตร (138 ฟุต) (2008)[2] 30 เมตร (98 ฟุต) (2003) ใต้: 37–40 เมตร (121–131 ฟุต) (2005) 102 เมตร (335 ฟุต) (1989) |
ปริมาณน้ำ | เหนือ: 27 ลูกบาศก์กิโลเมตร (6 ลูกบาศก์ไมล์) (2007)[ต้องการอ้างอิง] |
ความสูงของพื้นที่ | เหนือ: 42 เมตร (138 ฟุต) (2011) ใต้: 29 m (95 ft) (2007) 53.4 เมตร (175 ฟุต) (1960)[3] |
ครั้งหนึ่งทะเลอารัลเคยมีพื้นที่มากถึง 68,000 ตารางกิโลเมตร แต่เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2503 ทะเลอารัลก็เล็กลงเรื่อย ๆ เพราะแม่น้ำอามูดาร์ยาและแม่น้ำซีร์ดาร์ยาที่ไหลเข้าสู่ทะเลโดนเปลี่ยนเส้นทางโดยโครงการชลประทานของสหภาพโซเวียต ในปี พ.ศ. 2547 พื้นที่ทะเลลดลงเหลือร้อยละ 25 ของขนาดเดิม และมีค่าความเค็มมากกว่าเดิมถึง 5 เท่า ซึ่งทำให้พืชและสัตว์ที่เคยอาศัยอยู่ตายเสียส่วนใหญ่ ในปี พ.ศ. 2550 พื้นที่ลดลงเหลือเพียงร้อยละ 10 ของขนาดเดิม แล้วทะเลอารัลก็แยกออกเป็นสามส่วน ซึ่งสองในสามนั้นเค็มเกินไปที่ปลาจะอาศัยอยู่ได้[4] อุตสาหกรรมการประมงที่เคยเฟื่องฟูได้ถูกทำลายลงไปแล้ว ส่วนเมืองประมงที่อยู่รอบ ๆ ชายฝั่งก็กลายสภาพเป็นสุสานเรือ ส่งผลให้เกิดปัญหาการว่างงานและปัญหาเศรษฐกิจตามมา