కాడ్మియం

కాడ్మియం ఒక మూలకం. దీని రసాయన హ్రస్వనామం Cd. దీని పరమాణు సంఖ్య 48. ఇది లేత నీలం రంగులో ఉండే మెత్తటి లోహము. ఇది కాసింత మెత్తగా, లేత పసుపుపచ్చ రంగులో ఉండే లోహం కనుక ఆవర్తన పట్టికలో 12 వ గుంపులోని యశదం (zinc),, పాదరసం (mercury) లను పోలి ఉంటుంది.

కాడ్మియం, ₀₀Cd

కాడ్మియం
Pronunciation	/ˈkædmiəm/ ​(KAD-mee-əm)
Appearance	silvery bluish-gray metallic
Standard atomic weight Ar°(Cd)
	112.414±0.004[1] 112.41±0.01 (abridged)[2]
కాడ్మియం in the periodic table
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium Zn ↑ Cd ↓ Hg వెండి ← కాడ్మియం → ఇండియం
Group	మూస:Infobox element/symbol-to-group/format
Period	period 5
Block	d-block
Electron configuration	[Kr] 4d10 5s2
Electrons per shell	2, 8, 18, 18, 2
Physical properties
Phase at STP	solid
Melting point	594.22 K ​(321.07 °C, ​609.93 °F)
Boiling point	1040 K ​(767 °C, ​1413 °F)
Density (near r.t.)	8.65 g/cm3
when liquid (at m.p.)	7.996 g/cm3
Heat of fusion	6.21 kJ/mol
Heat of vaporization	99.87 kJ/mol
Molar heat capacity	26.020 J/(mol·K)
Vapor pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 530 583 654 745 867 1040
Atomic properties
Oxidation states	−2, +1, +2 (a mildly basic oxide)
Electronegativity	Pauling scale: 1.69
Atomic radius	empirical: 151 pm
Covalent radius	144±9 pm
Van der Waals radius	158 pm
Spectral lines of కాడ్మియం
Other properties
Natural occurrence	primordial
Crystal structure	​hexagonal close-packed (hcp)
Speed of sound thin rod	2310 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion	30.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Thermal conductivity	96.6 W/(m⋅K)
Electrical resistivity	(22 °C) 72.7 n Ω⋅m
Magnetic ordering	diamagnetic[3]
Young's modulus	50 GPa
Shear modulus	19 GPa
Bulk modulus	42 GPa
Poisson ratio	0.30
Mohs hardness	2.0
Brinell hardness	203 MPa
CAS Number	7440-43-9
History
Discovery	Karl Samuel Leberecht Hermann and Friedrich Stromeyer (1817)
First isolation	Karl Samuel Leberecht Hermann and Friedrich Stromeyer (1817)
Named by	Friedrich Stromeyer (1817)
Isotopes of కాడ్మియం v e
Template:infobox కాడ్మియం isotopes does not exist
Category: కాడ్మియం view talk edit | references

జింక్ ఖనిజాలతో పాటు కాడ్మియం ఒక ఉపలబ్ధిగా దొరుకుతుంది. కాడ్మియంని అనేక సందర్భాలలో ఉపయోగిస్తున్నారు. ఉదాహరణకి తుప్పు పట్టని ఉక్కు తయారీలోనూ, ప్లాస్టిక్ సామానుల రంగులు స్థిరీకరించేందుకు, రంగురంగుల గాజు సామాను చెయ్యడంలోనూ కాడ్మియం వాడుక ఎక్కువగా ఉంది. కాని ఇటీవల కాలంలో కొన్ని దుష్ప్రభావాల కారణంగా దీని వాడకం తగ్గుతోంది. ఐరోపాలో దీనిని ప్రమాదకర పదార్థాల జాబితాలో వెయ్యడం కూడా జరిగింది.^[4]) ఇటీవల నికెల్-కేడ్మియం బేటరీల వాడుక తగ్గించి ఆ స్థానంలో నికెల్-మెటల్ హైడ్రైడ్ బేటరీలని కాని, లిథియం-అయాన్ బేటరీలని కాని వాడుతున్నారు.

జింక్ వలె, ఇది దాని కాంపౌండ్స్ అత్యంతలో ఆక్సీకరణ స్టేట్ +2 ఇష్టపడతాడు, పాదరసం వంటి అది మార్పు లోహాలు పోలిస్తే తక్కువ ద్రవీభవన చూపిస్తుంది. కాడ్మియం, దాని కొంజీనిర్స్ ఎప్పుడూ వారు పాక్షికంగా మౌలిక లేదా సాధారణ ఆక్సీకరణ స్టేట్ ల్లో d లేదా f ఎలక్ట్రాన్ పెంకులు నిండి లేదు, మార్పు లోహాలు పరిగణించరు. భూపటలంపై కాడ్మియం యొక్క సగటు ఏకాగ్రత మిలియన్ (ppm) 0.1, 0.5 భాగాల మధ్య ఉంది. ఇది జింక్ కార్బోనేట్ లో స్వచ్ఛరహితమైన దాన్ని వంటిది, జర్మనీలో ఇద్దరు, స్తోమెయర్, హెర్మన్ వెంటవెంటనే 1817లో కనుగొన్నారు.

మూలాలు

1. "Standard Atomic Weights: Cadmium". CIAAW. 2013.
2. Prohaska, Thomas; Irrgeher, Johanna; Benefield, Jacqueline; et al. (2022-05-04). "Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry (in ఇంగ్లీష్). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
3. Lide, D. R., ed. (2000). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (81st ed.). CRC Press. ISBN 978-0-8493-0481-1.
4. Morrow, H. (2010). "Cadmium and Cadmium Alloys". Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. John Wiley & Sons. pp. 1–36. doi:10.1002/0471238961.0301041303011818.a01.pub3. ISBN 978-0-471-23896-6.