மொரோக்கோ
வட ஆப்பிரிக்காவிலுள்ள ஒரு நாடு / From Wikipedia, the free encyclopedia
மொரோக்கோ (Morocco), அதிகாரபூர்வமாக மொரோக்கோ இராச்சியம் (Kingdom of Morocco) என்பது வடக்கு ஆப்பிரிக்காவில் மக்ரிபு பகுதியில் அமைந்துள்ள ஒரு நாடாகும். இது வடக்கே நடுநிலக் கடல், மேற்கே அத்திலாந்திக்குப் பெருங்கடல் ஆகியவற்றையும், கிழக்கே அல்சீரியா, தெற்கே மேற்கு சகாராவின் சர்ச்சைக்குரிய பிரதேசத்தையும் நில எல்லைகளாகவும் கொண்டுள்ளது. மொரோக்கோ எசுப்பானியாவின் செயுத்தா, மெலில்லா, மேலும் அதன் கடற்கரையில் உள்ள பல சிறிய எசுப்பானியக் கட்டுப்பாட்டில் உள்ள தீவுகளையும் உரிமை கோருகிறது.[17] மொரோக்கோவின் மக்கள்தொகை கிட்டத்தட்ட 37 மில்லியன். இசுலாம் இதன் அதிகாரபூர்வ சமயம். அரபு மொழியும் பெர்பர் மொழிகளும் இதன் அதிகாரபூர்வ மொழிகள் ஆகும்.பிரான்சியமும், மொரோக்கியப் பேச்சுவழக்கிலான அரபு மொழியும் பரவலாகப் பேசப்படுகின்றது. இங்குள்ள மக்களின் பண்பாடு பொதுவாக அரபு, பர்பர், ஆப்பிரிக்க, ஐரோப்பியப் பண்பாடுகளின் ஒரு கலப்பு ஆகும். இதன் தலைநகரம் ரபாத், மிகப்பெரிய நகரம் காசாபிளாங்கா.[18]
இக்கட்டுரை கூகுள் மொழிபெயர்ப்புக் கருவி மூலம் உருவாக்கப்பட்டது. இதனை உரை திருத்த உதவுங்கள். இக்கருவி மூலம்
கட்டுரை உருவாக்கும் திட்டம் தற்போது நிறுத்தப்பட்டுவிட்டது. இதனைப் பயன்படுத்தி இனி உருவாக்கப்படும் புதுக்கட்டுரைகளும் உள்ளடக்கங்களும் உடனடியாக நீக்கப்படும் |
மொரோக்கோ இராச்சியம் Kingdom of Morocco | |
---|---|
குறிக்கோள்: "அல்லா, அல்-வாட்டான், அல்-மாலிக்"[1] "கடவுள், நாடு, மன்னன்"[2] | |
நாட்டுப்பண்: "ஆன்-நசீத் அல்-வாட்டானி" | |
தலைநகரம் | ரபாத் 34°02′N 6°51′W |
பெரிய நகர் | காசாபிளாங்கா 33°32′N 7°35′W |
ஆட்சி மொழி(கள்) |
|
பேச்சு மொழிகள் |
|
பிறநாட்டு மொழிகள் | |
இனக் குழுகள் (2012)[6] | |
சமயம் | |
மக்கள் | மொரோக்கர் |
அரசாங்கம் | ஒருமுக நாடாளுமன்ற அரை அரசியலமைப்பு முடியாட்சி[8] |
• மன்னர் | ஆறாம் முகம்மது |
• பிரதமர் | அசீசு அக்கனூச்சு |
சட்டமன்றம் | நாடாளுமன்றம் |
• மேலவை | ஆலோசகர்கள் சபை |
• கீழவை | பிரதிநிதிகள் சபை |
அமைப்பு | |
• இத்ரிசிது மரபு | 788 |
• அலாவி மரபு (தற்போதையது) | 1631 |
• பாதுகாப்பகம் நிறுவப்பட்டது | 30 மார்ச் 1912 |
• விடுதலை | 7 ஏப்ரல் 1956 |
பரப்பு | |
• மொத்தம் | 446,550 km2 (172,410 sq mi)[lower-alpha 2] (57-ஆவது) |
• நீர் (%) | 0.056 (250 கிமீ2) |
மக்கள் தொகை | |
• 2022 மதிப்பிடு | 37,984,655[10] (38-ஆவது) |
• 2014 கணக்கெடுப்பு | 33,848,242[11] |
• அடர்த்தி | 50.0/km2 (129.5/sq mi) |
மொ.உ.உ. (கொ.ஆ.ச.) | 2023 மதிப்பீடு |
• மொத்தம் | $385.337 பில்லியன்[12] (56-ஆவது) |
• தலைவிகிதம் | $10,408[12] (120-ஆவது) |
மொ.உ.உ. (பெயரளவு) | 2023 மதிப்பீடு |
• மொத்தம் | $147.343 பில்.[12] (61-ஆவது) |
• தலைவிகிதம் | $3,979[12] (124-ஆவது) |
ஜினி (2015) | 40.3[13] மத்திமம் |
மமேசு (2022) | 0.698[14] மத்திமம் · 120-ஆவது |
நாணயம் | மொரோக்க திராம் (MAD) |
நேர வலயம் | ஒ.அ.நே+1[15] ஒ.ச.நே+0 (ரமலான் காலத்தில்)[16] |
வாகனம் செலுத்தல் | வலம் |
அழைப்புக்குறி | +212 |
ஐ.எசு.ஓ 3166 குறியீடு | MA |
இணையக் குறி | .ma |
மொரோக்கோவில் பழைய கற்காலம் முதற்கொண்டு 300,000 ஆண்டுகளுக்கும் மேலாக மக்கள் வாழ்ந்து வருகின்றனர். கிபி 788 இல் முதலாம் இத்ரிசு மன்னர் இத்ரிசிது வம்சத்தை நிறுவினார். பின்னர் அது பிற வம்சங்களால் ஆளப்பட்டு, 11, 12 ஆம் நூற்றாண்டுகளில் அல்மோராவிது, அல்மோகாது வம்சங்களின் கீழ் அதன் உச்சநிலையை அடைந்தது. இக்காலப்பகுதியில் ஐபீரிய மூவலந்தீவின் பெரும் பகுதி, மக்ரெப் ஆகியன இவர்களது கட்டுப்பாட்டில் இருந்தது.[19] 7-ஆம் நூற்றாண்டிலிருந்து மக்ரெப் பகுதிக்கு பல நூற்றாண்டுகளாக நடைபெற்ற அரபுக் குடியேற்றம் இப்பகுதியின் மக்கள்தொகையில் பெரும் மாற்றத்தை ஏற்படுத்தியது. 15, 16-ஆம் நூற்றாண்டுகளில், மொரோக்கோ அதன் இறையாண்மைக்கு வெளிப்புற அச்சுறுத்தல்களை எதிர்கொண்டது, போர்த்துகல் சில பிரதேசங்களைக் கைப்பற்றியது, உதுமானியப் பேரரசு கிழக்கிலிருந்து ஆக்கிரமித்தது. மரினிது, சாடி வம்சங்கள் வெளிநாட்டு ஆதிக்கத்தை எதிர்த்தன, உதுமானியரின் ஆதிக்கத்திலிருந்து தப்பித்த ஒரே வட ஆபிரிக்க நாடு மொராக்கோ மட்டுமே. இன்றுவரை நாட்டை ஆளும் 'அலாவி வம்சம், 1631-இல் ஆட்சியைக் கைப்பற்றியது, அடுத்த இரண்டு நூற்றாண்டுகளில் மேற்கத்திய உலகத்துடன் இராசதந்திர, வணிக உறவுகளை விரிவுபடுத்தியது. நடுநிலக் கடலின் முகப்பில் மொரோக்கோவின் மூலோபாய இடம் ஐரோப்பிய நாடுகளின் ஆர்வத்தை ஈர்த்தது, 1912 இல், பிரான்சும் எசுப்பானியாவும் நாட்டை அந்தந்தக் காப்புப் பகுதிகளாகப் பிரித்து, டான்சியரில் ஒரு பன்னாட்டு மண்டலத்தை ஒதுக்கியது. குடியேற்ற ஆட்சிக்கு எதிரான இடைவிடாத கலவரங்களையும் கிளர்ச்சிகளையும் தொடர்ந்து, 1956-இல், மொரோக்கோ தனது விடுதலையை மீண்டும் பெற்று மீண்டும் ஒன்றிணைந்தது.
1956 இல் விடுதலை பெற்றதிலிருந்து, மொராக்கோ ஒப்பீட்டளவில் நிலையான அரசை ஏற்படுத்தியது. இது ஆப்பிரிக்காவில் ஐந்தாவது பெரிய பொருளாதாரத்தைக் கொண்டுள்ளதுடன், ஆப்பிரிக்க, அரபு நாடுகளில் குறிப்பிடத்தக்க செல்வாக்கையும் கொண்டுள்ளது. மொரோக்கோ உலகளாவிய விவகாரங்களில் ஒரு நடுத்தர சக்தியாகக் கருதப்படுகிறது. அரபு நாடுகள் கூட்டமைப்பு, அரபு மக்ரெப் ஒன்றியம், நடுத்தரைக் ஒன்றியம், ஆப்பிரிக்க ஒன்றியம் ஆகியவற்றில் உறுப்பினராக உள்ளது.[20] மொராக்கோ ஒரு தேர்ந்தெடுக்கப்பட்ட நாடாளுமன்றத்துடன் கூடிய ஒற்றையாட்சி அரை அரசியலமைப்பு முடியாட்சியைக் கொண்டுள்ளது. செயலாட்சியர் குழு மொரோக்கோ மன்னர், பிரதம மந்திரி ஆகியோரால் வழிநடத்தப்படுகிறது, அதே வேளையில் சட்டமன்ற அதிகாரம் நாடாளுமன்றத்தின் பிரதிநிதிகள் சபை, மேலவை என்ற இரண்டு அவைகளில் உள்ளது. நீதித்துறை அதிகாரம் அரசியலமைப்பு நீதிமன்றத்திடம் உள்ளது, இது சட்டங்கள், தேர்தல்கள், வாக்கெடுப்புகளின் செல்லுபடியை மதிப்பாய்வு செய்யும்.[21] மன்னர் பரந்த நிர்வாக, சட்டமியற்றும் அதிகாரங்களைக் கொண்டுள்ளார், குறிப்பாக இராணுவம், வெளியுறவுக் கொள்கை, மத விவகாரங்கள் மன்னரின் கீழ் உள்ளன. மன்னர் சட்ட பலம் கொண்ட தாகிர் எனப்படும் ஆணைகளைப் பிறப்பிக்க முடியும், அத்துடன் பிரதம மந்திரி, அரசியலமைப்பு நீதிமன்றத்தின் தலைவர் ஆகியோருடன் கலந்தாலோசித்த பிறகு நாடாளுமன்றத்தைக் கலைக்க முடியும்.
மொரோக்கோ மேற்கு சகாராவின் சுய-ஆட்சி இல்லாத பிரதேசத்தின் உரிமையைக் கோரி, இவற்றை அதன் தென் மாகாணங்களாக அறிவித்துள்ளது. 1975 ஆம் ஆண்டில், எசுப்பானியா இப்பகுதியில் இருந்து விலகி, மொரோக்கோவிற்கும் மூரித்தானியாவிற்கும் அதன் கட்டுப்பாட்டை விட்டுக் கொடுத்த பிறகு, அங்கு ஒரு கெரில்லா போர் வெடித்தது. 1979 இல், மூரித்தானியா அந்தப் பகுதிக்கான உரிமையைக் கைவிட்டது, ஆனால் போர் தொடர்ந்து தீவிரமாக நடைபெற்று வந்தது. 1991 இல், போர் நிறுத்த ஒப்பந்தம் எட்டப்பட்டது, ஆனால் இறையாண்மைப் பிரச்சினை தீர்க்கப்படாமல் இருந்தது. இன்று, மொராக்கோ மூன்றில் இரண்டு பகுதியை ஆக்கிரமித்துள்ளது.