Kanisa Katoliki la Kimelkiti

Kanisa Katoliki la Kimelkiti (kwa Kiarabu: كنيسة الروم الملكيين الكاثوليك, Kanīsat ar-Rūm al-Malakiyyīn al-Kāṯūlīk) ni mojawapo kati ya madhehebu ya Kanisa Katoliki yanayoongozwa na Patriarki wake akisaidiwa na sinodi yake na akiwa na ushirika kamili na Papa wa Roma tangu mwaka 1729.

Kanisa kuu la Kipatriarki la Damasko, Siria.

Hii ni sehemu ya mfululizo kuhusu Kanisa Katoliki
Imani
Umoja wa Mungu Utatu (Baba, Mwana, Roho Mtakatifu) Umwilisho Maisha ya Yesu Msalaba Ufufuko Kupaa Historia ya Wokovu Ufunuo Biblia Mapokeo Ualimu Dogma Neema Dhambi Wokovu Sakramenti Watakatifu Bikira Maria
Muundo
Papa: Fransisko Urika wa maaskofu Mitaguso mikuu Kundi la Makardinali Kanisa la Kilatini Makanisa Katoliki ya Mashariki
Historia
Historia Ukristo Ukatoliki Mlolongo wa Kitume Sifa nne za Kanisa Utetezi Ekumeni Maisha ya kiroho Amri Kumi Utawa Sala Falsafa Teolojia Muziki Sanaa Sayansi
Ibada
Liturujia Mwaka wa Kanisa Ekaristi Liturujia ya Vipindi
Mapokeo ya liturujia
Liturujia ya Kilatini (Roma Liturujia ya Trento Milano Toledo Braga Lyon Canterbury) Liturujia ya Armenia Liturujia ya Misri Liturujia ya Ugiriki Liturujia ya Antiokia Liturujia ya Mesopotamia

Makao makuu yako Damasko, Siria, lakini Patriarki anatumia jina la Antiokia na mashariki yote, Aleksandria na Yerusalemu.

Kwa sasa (tangu tarehe 21 Juni 2017) Patriarki ni Youssef Absi, S.M.S.P., anayetokea Damasko.

Kwa asili waamini wake wengi (milioni 1.6) wanazungumza Kiarabu, lugha rasmi ya Kanisa hilo, ingawa hasa siku hizi wana mchanganyiko mkubwa wa damu.

Asili ya jina

Melkiti ni neno linalotokana na malkā, yaani mfalme kwa Kiaramu, na awali lilimaanisha Wakristo wa Mashariki ya Kati waliokubali maamuzi ya Mtaguso wa Kalsedonia (451) uliokuwa unaungwa mkono na kaisari wa Konstantinopoli.^[1] Jina hilo linaendelea kutumiwa na Wakatoliki tu.

Pamoja na kwamba kwa asili Wakristo hao walikuwa wanafuata mapokeo ya Antiokia, au pengine wa Aleksandria au wa Yerusalemu, walikuja kupokea liturujia ya Ugiriki kama Waorthodoksi wengine, wakati waliokataa mtaguso huo waliendelea na liturujia zao.^[2]

Uenezi

Katika nchi za Kiarabu, Kanisa hilo lina majimbo kama ifuatavyo:

• Misri na Sudan
  • Jimbo la Kipatriarki la Aleksandria, likisimamiwa na protosyncellus.
• Israel
  • Jimbo la Kimelkiti la Akka
• Jordan
  • Jimbo kuu la Petra, Philadelphia (Amman) na Transjordan yote
• Lebanon
  • Jimbo kuu la Baalbek
  • Jimbo kuu la Baniyas na Marjeyoun
  • Jimbo kuu la Kimelkiti la Beirut na Byblos
  • Jimbo kuu la Saida na Deir el-Kamar
  • Jimbo kuu la Tripoli
  • Jimbo kuu la Tyre
  • Jimbo kuu la Forzol, na Zahlé na Bekaa yote
• Palestina:
  • Jimbo kuu la Kimelkiti la Yerusalemu
• Syria
  • Jimbo la Kipatriarki la Antiokia, likiwa na makao Damasko
  • Jimbo kuu la Aleppo
  • Jimbo kuu la Bosra na Hauran (Jimbo kuu la Khabab)
  • Jimbo kuu la Homs, Hama na Yabroud
  • Jimbo kuu la Latakia na Bonde la WAkristo

Katika nchi nyingine duniani, Kanisa lina majimbo kama ifuatavyo:

• Argentina
  • Esarkia ya Kitume ya Argentina
• Australia na New Zealand
  • Jimbo la Mt. Mikaeli la Sydney
• Brazil
  • Jimbo la Kimelkiti la Nossa Senhora do Paraíso em São Paulo.
• Canada
  • Jimbo la Saint-Sauveur de Montréal.
• Mexiko
  • Jimbo la Nuestra Señora del Paraíso en México.
• Marekani
  • Jimbo la Kimelkiti la Newton
• Venezuela
  • Esarkia ya Kitume ya Venezuela, Caracas.

Tazama pia

• Mariam Baouardy

Marejeo

• Descy, Serge (1993). The Melkite Church. Boston: Sophia Press. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
• Dick, Ignatios (2004). Melkites: Greek Orthodox and Greek Catholics of the Patriarchates of Antioch, Alexandria and Jerusalem. Boston: Sophia Press. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
• Faulk, Edward (2007). 101 Questions and Answers on Eastern Catholic Churches. New York: Paulist Press. ISBN 978-0-8091-4441-9. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
• Parry, Ken (1999). The Blackwell Dictionary of Eastern Christianity. Malden, Massachusetts.: Blackwell Publishing. ISBN 0-631-23203-6. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
• Raya, Joseph (1992). Byzantine Church and Culture. Allentown, New Jersey: Alleluia Press. ISBN 0-911726-54-3. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
• Roccasalvo, Joan L. (1992). The Eastern Catholic Churches: An Introduction To Their Worship and Spirituality. Collegeville, Minnesota.: The Liturgical Press. ISBN 0-8146-2047-7. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
• Tawil, Joseph (2001). The Patriarchate of Antioch Throughout History: An Introduction. Boston: Sophia Press. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
• Zoghby, Elias (1998). Ecumenical Reflections. Fairfax, Virginia.: Eastern Christian Publications. ISBN 1-892278-06-5. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)

Tanbihi

1. Dick (2004), p. 9
2. Faulk (2007), p. 5.

Viungo vya nje

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Kanisa Katoliki la Kimelkiti

• Melkite Greek Catholic Patriarchate of Antioch, Alexandria and Jerusalem Ilihifadhiwa 8 Oktoba 2008 kwenye Wayback Machine.
• L'Église Melkite/The Melkite Church Ilihifadhiwa 13 Oktoba 2008 kwenye Wayback Machine..
• Melkite Catholic Web Ring Ilihifadhiwa 27 Septemba 2008 kwenye Wayback Machine..
• Extensive history of the Melkite Church
• Melkite Ambassadors Young Adult Website Ilihifadhiwa 27 Septemba 2007 kwenye Wayback Machine..
• Article on the Melkite Catholic Church by Ronald Roberson on the CNEWA website. Ilihifadhiwa 12 Julai 2009 kwenye Wayback Machine.
• Eparchy of Newton, the Melkite Church in the US
• Hati Orientalium Ecclesiarum ya Mtaguso wa pili wa Vatikano
• Hati Orientales omnes Ecclesias ya Papa Pius XII
• Ilihifadhiwa 5 Machi 2012 kwenye Wayback Machine. - Hati ya Papa Yohane Paulo II Orientale Lumen kuhusu Makanisa ya Mashariki
• Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium - Mkusanyo wa Sheria za Makanisa ya Mashariki (katika Kilatini pamoja na sehemu sambamba)
• Instruction for Applying the Liturgical Prescriptions of the Code of Canons of the Eastern Churches Ilihifadhiwa 25 Aprili 2009 kwenye Wayback Machine. - Hati ya Idara ya Papa kwa Makanisa ya Mashariki kuhusu liturujia
• Ujuzi wa msingi kuhusu Makanisa hayo Ilihifadhiwa 17 Mei 2011 kwenye Wayback Machine.
• CNEWA Idara ya Papa inayosaidia Makanisa hayo Ilihifadhiwa 9 Machi 2009 kwenye Wayback Machine.
• Sura ya Idara ya Papa kwa Makanisa hayo
• Takwimu za Makanisa hayo Ilihifadhiwa 27 Juni 2007 kwenye Wayback Machine.

Makala hii kuhusu Kanisa Katoliki bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Kanisa Katoliki la Kimelkiti kama historia yake au maelezo zaidi? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.