grup etnik me origjinë nga Suedia From Wikipedia, the free encyclopedia
Suedezët (suedisht: svenskar) janë një grup etnik gjermano-verior me origjinë nga rajoni nordik, kryesisht shteti i tyre kombëtar i Suedisë, të cilët ndajnë një prejardhje, kulturë, histori dhe gjuhë të përbashkët. Ata banojnë kryesisht në Suedi dhe në vendet e tjera nordike, në veçanti në Finlandë, me një mërgatë të konsiderueshme në vende të tjera, veçanërisht në Shtetet e Bashkuara. Suedezët janë një pakicë e njohur zyrtarisht në Finlandë dhe Estoni.
Popullsia e përgjithshme | |
---|---|
rr. 13 million[a] | |
Rajone me popullsi të konsiderueshme | |
Suedia rr. 8 milion[b][1]
| |
Finlanda | rr. 290.000 (2008)[d][2][3] |
Estonia | 300 (2000)[4] |
Shtetasit suedezë jashtë vendit | rr. 546,000[c][3] |
Mërgata suedeze | rr. 4.5–5 milion |
Shtetet e Bashkuara | 3,912,522 (2013; ancestry)[5] 29,000 (shtetas suedez)[5] |
Kanada | 341,845 (2011; ancestry[6] 26,000 (sole ancestry)[6] |
Mbretëria e Bashkuar | 100,000[7] |
Norvegjia | 36,887[8]–90,000[9] |
Australia | 30,375 (2006; ancestry)[10] |
Franca | 30,000[11] |
Gjermania | 30,000 [12] |
Brazili | 23,000 (ancestry)[13] |
Spanja | 20,385[14] |
Danimarka | 16,620[15] |
Tajlanda | 15,000[16] |
7,400[17] | |
Zvicra | 6,800[17] |
Belgjika | 4,600[17] |
Holanda | 4,000[17] |
Italia | 3,233[18] |
Portugalia | 3,150[19] |
Polonia | 2,560[20] |
Turqia | 2,500[17] |
Greqia | 2,300[17] |
Austria | 2,000[17] |
Irlanda | 1,800[17] |
Luksemburgu | 1,600[17] |
Zelanda e Re | 1,911 (2018; ancestry)[21] |
Gjuhët | |
Suedisht | |
Fetë | |
Fillimisht Krishterimi Luteran (Kisha Suedeze)[22] | |
Grupe etnike të lidhura | |
Popuj të tjerë gjermanikë, veçanërisht popuj gjermanë veriorë | |
^a Shifra totale është thjesht një vlerësim; shuma e të gjitha popullsive të referuara që pretendojnë prejardhjen suedeze në mbarë botën dhe si e tillë mund të jetë mashtruese ose e ekzagjeruar. ^b Meqenëse nuk ka statistika zyrtare në lidhje me përkatësinë etnike në Suedi, numri nuk përfshin suedezët etnikë që kanë lindur jashtë vendit, por tani janë riatdhesuar në Suedi, as nuk përfshin finlandezët që flasin suedisht në Suedi; vlerësohet për vitin 2015. ^c Kjo shifër përputhet me ato të listuara në diasporë pasi shumica e qytetarëve suedezë kanë emigruar në ato vende të renditura më poshtë në kutinë e informacionit. ^d Finlandezët që flasin suedisht ose finlando-suedezët formojnë një grup pakicë në Finlandë. Karakteristika e këtij minoriteti është e debatuar: ndërsa disa e shohin atë si një grup etnik më vete disa e shohin atë thjesht si një pakicë gjuhësore. Grupi përfshin rreth 265,000 njerëz, që përbëjnë 5,10% të popullsisë së Finlandës kontinentale, ose 5,50% nëse përfshihen 26,000 banorët e Åland (ka edhe rreth 60,000 finlandezë suedisht-folës që banojnë aktualisht në Suedi). Është paraqitur se grupi etnik mund të perceptohet gjithashtu si një kombësi e veçantë suedisht-folëse në Finlandë. Në Finlandë jetojnë gjithashtu 9000 shtetas suedezë. |
Gjuha amtare e pothuajse të gjithë suedezëve është suedishtja (svenska) një gjuhë gjermanike veriore, e folur nga afërsisht 10 milionë njerëz, kryesisht në Suedi dhe pjesë të Finlandës, veçanërisht përgjatë bregdetit të saj dhe në ishujt Åland. Është, në një masë të konsiderueshme, reciprokisht e kuptueshme me norvegjishten dhe në një masë më të vogël me danishten e folur. Së bashku me gjuhët e tjera gjermanike veriore, suedishtja është pasardhëse e nordishtes së vjetër, gjuha e përbashkët e popujve gjermanikë që jetonin në Skandinavi gjatë epokës së vikingëve. Është më e madhja nga gjuhët gjermanike veriore për nga numri i folësve.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.