हरियाणाराज्यम्
From Wikipedia, the free encyclopedia
हरियाणाराज्यं (Haryana) भारतस्य किञ्चन राज्यम् अस्ति । क्रिस्ताब्दे १९६६ तमे वर्षे हरियाणा राज्यस्य उदयः अभवत् । हरियाणा राज्यं प्रवासाय उत्तमम् अस्ति । सर्वत्र उत्तममार्गाः निर्मिताः सन्ति । प्रवासिजनानाम् उत्तमभोजनवसत्यादिव्यवस्था प्रमुखस्थलेषु कल्पिता अस्ति । चण्डीगढ हरियाणाराज्यस्य राजधानी अस्ति । काल्का, अम्बाला, सूरजकुण्ड, कुरुक्षेत्रं, रेवारी, मुख्यनिस्थानानि सन्ति । अम्बाला, भिवानी, कुरुक्षेत्रं सूरजकुण्ड प्रेक्षणीयस्थलानि सन्ति । पानीपत्, गुड़गांव, फरीदाबाद औद्योगिकस्थलानि सन्ति। वस्तुतः तु चण्डीगढनगरं पञ्जाबहरियाणाराज्ययोः राजधानी अस्ति । चण्डीगढनगरस्य स्वच्छनगरं तथा उत्तमतया योजितनगरम् इति प्रसिद्धिः अस्ति । पाणिपतनगरेण एतिहासिकमहत्वं प्राप्तम् अस्ति । हिस्सार राजगृहाणि दुर्गं च अतीवाकर्षकाणि सन्ति । पिञ्जोरप्रदेशे सुन्दरवाटिकाः सन्ति।
हरियाणाराज्यम् हरि का आणा | |
---|---|
भारतस्य मानचित्रे हरियाणाराज्यस्य स्थाननिर्देशः | |
हरियाणाराज्यस्य मानचित्रम् | |
देशः | भारतम् |
वलयः | उत्तर |
स्थापनादिनम् | १ नवम्बर १९६६ |
राजधानी | चण्डीगढ |
बृहत्तमं नगरम् | फरीदाबाद् |
मण्डलानि | २१ |
Government | |
• Body | हरियाणा विधान सभा |
• राज्यपालः | कप्तान सिंह सोलङ्की |
• मुख्यमन्त्री | मनोहर लाल खट्टर (भाजपा) |
• विधानमण्डलम् | एकसदनात्मकम् (९० स्थानानि) |
• लोकसभाक्षेत्राणि | १० |
• राज्यसभाक्षेत्राणि | ५ |
Area | |
• राज्यम् | ४४,२१२ km२ |
Area rank | 20 |
• वनक्षेत्रम् | १,६८४ km२ |
• कृषियोग्यक्षेत्रम् | ३,५५० km२ |
Population (२०११) | |
• राज्यम् | २,५३,५३,०८१ |
• Rank | अष्टादशः |
• Density | ५७३/km२ |
• Density rank | 11 |
• Urban | ८८,२१,५८८ |
• Rural | १,६५,३१,४९३ |
भाषाः | |
• अधिकृता | पञ्जाबीभाषा, हिन्दीभाषा |
• प्रादेशिकी | हरियान्वी |
राज्यलाञ्छनानि | |
• पक्षी | ब्ल्याक् फ्र्याङ्क्लिन् |
• प्राणिः | कृष्णमृगः |
• पुष्पम् | कमलम् |
• वृक्षः | अश्वत्थवृक्षः |
Time zone | UTC+05:30 (IST) |
ISO 3166 code | IN-HR |
Vehicle registration | HR-xx |
HDI | 0.644 (medium) |
HDI rank | सप्तदशः (२०११) |
साक्षरतामानम् | 76.64 % |
लिंगानुपात | 877 |
Life expectancy | 66.2 |
GDP | INR 3,093.26 billion (2011-12) |
GDP per capita | INR 109,227 (2011-12) |
वृद्धिदर | 8.1 % |
Website | www.haryana.gov.in |
कुरुक्षेत्रं महाभारतयुद्धस्थलमिति प्रख्यातम् अस्ति । पौराणिक पुण्यस्थलम् चास्ति । अत्र वाहनसञ्चारः सुगमः कल्पितः अस्ति । हरियाणाराज्ये सूरजकुण्ड, कर्नाल्, बडकल् लेक्, पिप्ली, पञ्चकुल इत्यादि प्रेक्षणीयानि स्थानानि सन्ति ।