From Wikipedia, the free encyclopedia
مالکی (عربی: مالكي) اہل سنت وچ فقہ دے چار مذاہب وچوں اک اے۔[1] اٹھويں صدی عیسوی وچ مالک بن انس نے اس دی بنیاد رکھی۔ قرآن تے احادیث مالکی مذہب دے بنیادی مآخذ نيں۔ دوسرے اسلامی فقہاں دی طرح مالکی مذہب وی مدینہ دے لوکاں دی رائے نوں شریعت دا مستند ذریعہ خیال کردا اے۔[2]
| مقالہ بہ سلسلۂ مضامین |
| ائمہ فقہ |
| فقہ اربعہ |
| تقسیم بلحاظ تقلید |
|
احناف · شوافع |
| اقسام جائز و ناجائز |
|
فرض <=> حرام |
مالکی مذہب اہل سنت دے وڈے گروہاں وچوں اک نيں، شافعی مذہب تے مالکی مذہب دے پیروکار برابر تعداد وچ نيں، لیکن حنفی مذہب توں تعداد وچ کم نيں۔[3][4] مالکی عقیدے اُتے مبنی شریعت اُتے عمل زیادہ تر شمالی امریکا، مغربی افریقا، چاڈ، سوڈان، کویت، بحرین،[5] امارت دبئی (یو اے ای) تے سعودی عرب دے شمال مشرقی حصےآں وچ کیہ جاندا اے۔[3] ہر اوہ ملک جتھے مسلمان رہندے نيں، اوتھے اُتے کم یا زیادہ چاراں اماماں دے پیروکار موجود نيں۔
قرون وسطی دے عہد وچ مالکی مذہب اسلامی یورپ بالخصوص الاندلس تے امارت صقلیہ وچ وی موجود سی ۔[6] تونس وچ مسجد عقبہ انیہويں صدی توں گیارہواں صدی عیسوی تک مالکی تعلیمات دی اہم تاریخی مرکز رہی۔[7][8]
امام مالک دے فقہی منہج دا مبدا اہل حجاز دا اوہ منہج اے جس دا آغاز سعید بن مسیب نے کیتا سی ۔ ہور اپنی کتاباں وچ وی اسنوں اجاگر کیتا اے۔ قاضی عیاض نے انہاں فقہی اصولاں دی تفصیل دتی اے جنہاں اُتے امام مالک اعتماد کردے سن ۔ انہاں دے نزدیک اوہ اجتہاد جس اُتے عمل ہوئے سکے تے جو شریعت دے مزاج دے مطابق ہوئے دی شرائط، اس دا ماخذ تے اس دے مراتب وغیرہ درج ذیل نيں:[9]
اجتہاد کردے وقت اللہ دی کتاب نوں اس طرح مقدم رکھنا اے کہ نصوص توں ہی اس دے مستفید ہونا اے۔ تے فیر اس دے ظاہر معانی نوں لیا جائے فیر اس دے مفہوم نوں۔ فیر ايسے طرح سنت وچ متواتر تے مشہور دی ترتیب توں مستفید ہويا جائے۔ فیر مراتب نصوص دا لحاظ رکھیا جائے جنہاں وچ انہاں دے ظواہر تے انہاں دے مفہوم، جو کتاب اللہ دے مطابق ہاں نوں مقدم رکھیا جائے۔ فیر اجماع اُتے انحصار کیتا جائے بشرطیکہ اوہ مسئلہ کتاب اللہ و سنت متواترہ وچ نہ ہوئے۔ انہاں تِناں دی عدم موجودگی وچ اس مسئلہ اُتے قیاس وی کیتا جاسکدا اے تے قیاس توں استنباط بھی۔ کیونجے کتاب اللہ تاں قطعی الثبوت اے تے متواترسنت وی (جس دا تعلق سند یا احوال رواۃ توں نہ ہو)، ايسے طرح نص وی قطعی ہُندی اے تاں انہاں دوناں نوں بہر حال مقدم رکھنا واجب ہوئے گا۔ فیر انہاں نصوص دے ظواہر تے مفہوم نيں کیونجے انہاں دے معنی دا وی انہاں دونے وچ شامل ہونے دا احتمال اے۔ انہاں دے بعد اخبار آحاد مقدم ہاں گی جنہاں اُتے عمل کرنا واجب اے ایہ اس صورت وچ جدوں مسئلہ کتاب و سنت متواترہ وچ نہ ہوئے۔ خبر متواتر قیاس اُتے مقدم ہوئے گی۔[10]
یہ اوہ کتاباں نيں جنہاں اُتے مالکی مسلک قائم اے۔
مالکی مسلک وچ نماز دے واجبات درج ذیل نيں:[11][12]
بہر حال مالکی مذہب وچ نماز دی سنتاں، تاں ایہ نيں:[11][13]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
