Rozum – zdolność myślenia, analizowania, wyciągania wniosków, uczenia się; w potocznej mowie także mózg.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Mózg

B

  • Bieda temu, kto zadowolony jest z siebie: taki człowiek nigdy nie nabędzie rozumu.
  • Bóg, dając niektórym rozum, powinien do niego dołączyć instrukcję obsługi.
  • By rozum był przy młodości.

C

  • Co głowa to rozum, co rozum to głowa,
    I woda sodowa, i woda sodowa.
  • Co jest rozumne, jest rzeczywiste; a co jest rzeczywiste, jest rozumne.
  • Czyż nie wiesz, mój synu, jako mało trzeba rozumu do rządzenia światem?

D

  • Dwie przesady: wykluczyć rozum, przyjmować tylko rozum.

E

  • Emocje wyzwalają nowe emocje i wtedy trudniej trafić po rozum do głowy.

G

  • Gdy rozum śpi, budzą się potwory.
    • El sueño de la razón produce monstruos. (hiszp.)
    • Autor: Francisco Goya, podpis pod ryciną z cyklu Kaprysy, 1796–1798
  • Gdy serce raz zostało zdobyte, rozum wyrzucono za drzwi.

I

  • Im bardziej w postępowaniu naszym kierujemy się rozumem, tym bardziej jesteśmy wolni – i zniewoleni, im bardziej ulegamy namiętnościom.

J

  • Jakkolwiek ograniczony byłby ludzki rozum, człowiek zawsze będzie zdolniejszy od istot irracjonalnych.
  • Jedna kropla miłości jest więcej warta niż ocean dobrych chęci i rozumu.

K

  • Kogo bogowie mają zniszczyć, temu najpierw odbierają rozum.
  • Kogo Bóg chce zgubić, temu wpierw rozum odbiera.
  • Kto rozprawia, powołując się na autorytet, nie posługuje się rozumem, lecz raczej pamięcią.

L

M

  • Motywem każdej doktryny potępiającej rozum jest zawładnięcie rozumem.

N

  • Niech wam będzie na szczęście, ludzie kamienni, co nie miłujecie pieśni, śmiejecie się z poezji, wyszydzacie uczucie i wierzycie w rozum tylko; nikt z tych, co cierpią sercem, na waszą prozę się nie pomienia. A jeśli świat ma się przerobić wedle waszej formy i programu, błogo nam będzie umierać, abyśmy go nie widzieli.
  • Nieszczęście człowieka polega na tym, że otrzymuje rozum tylko po to, aby utracić niewinność swej duszy.

O

  • O kołach, o sprężynach rozum nas naucza;
    Lecz nie widzicie ręki i klucza.
  • Odwaga staniała, rozum podrożał.
    • Autor: Artur Sandauer, fragment wystąpienia na otwartym zebraniu organizacji partyjnej przy Związku Literatów Polskich w kwietniu 1957
  • Ogień od ognia się roznieca, rozum – od rozumu.
    • Opis: przysłowie karaimskie
    • Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967, oprac. części karaimskiej: Edward Tryjarski, s. 80.
    • Zobacz też: ogień

P

  • Partia – rozum, honor i sumienie naszej epoki.
    • Партия – ум, честь и совесть нашей эпохи (ros.)
    • Autor: Włodzimierz Lenin, Polityczny szantaż w: Proletarij, 1917
    • Opis: o partii bolszewickiej.
  • Przeciw prawdzie rozumu nie.
  • Prawdziwa wartość człowieka nie polega na rozumie, lecz na silnej woli. Komu jej brak, tego wielkie zdolności umysłowe czynią jeszcze słabszym i nie ma na świecie nieszczęśliwszego a nawet nieraz nędzniejszego stworzenia, jak wielki rozum, któremu nie odpowiada dzielny charakter.

R

  • Rozum na koniu.
  • Rozumem lub siłą.
    • Por la razón o la fuerza (hiszp.)
    • Źródło: oficjalna dewiza państwowa Chile
    • Zobacz też: siła, Chile
  • Rozumowi więc ludzkiemu nie trzeba dodawać skrzydeł, lecz raczej ołowiu i ciężarów, ażeby hamowały wszelkie wyskoki.

S

T

  • Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga;
    Łam czego rozum nie złamie:
    Młodości! – Orla twych lotów potęga,
    Jako piorun twoje ramię.

W

  • W ciszy twoje serce znajdzie odpowiedzi, których rozum znaleźć nie potrafi.
  • Więcej znaczy rozum niż siła.
    • Plus ratio quam vis. (łac.)
    • Opis: dewiza Uniwersytetu Jagiellońskiego wprowadzona ok. 1964 przez Karola Estreichera.

Z

  • Zdrowy rozum jest to rzecz ze wszystkich na świecie najlepiej podzielona, każdy bowiem sądzi, iż jest w nią tak dobrze zaopatrzony, iż nawet ci, których we wszystkim innym najtrudniej jest zadowolić, nie zwykli pragnąć go więcej niźli posiadają.

Zobacz też

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.