świat

Podobna pisownia: swiat

świat (język polski)

świat (1.1)

wymowa:

​^?/i, IPA: [ɕfʲjat], AS: [śfʹi ̯at], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• i → j 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	świat
dopełniacz	świata
celownik	światu
biernik	świat
narzędnik	światem
miejscownik	świecie
wołacz	świecie

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	świat	światy
dopełniacz	świata	światów
celownik	światu	światom
biernik	świat	światy
narzędnik	światem	światami
miejscownik	świecie	światach
wołacz	świecie	światy

(1.1) cała Ziemia

(1.2) przen. planeta

(1.3) przestrzeń, w której się żyje

odmiana:

(1.1) blm,

 

(1.2-3)

 

przykłady:

(1.1) Większość krajów świata należy do ONZ.

(1.1) Wikisłownik stawia sobie za cel opisanie wszystkich języków świata, istniejących i martwych^[1].

(1.2) Niektórzy wierzą, że inne światy są zamieszkane.

(1.3) Świat dżungli amazońskiej zamieszkuje wiele ciekawych gatunków zwierząt.

składnia:

kolokacje:

(1.1) cały świat • podróż dookoła świata • strona świata • siedem cudów świata

synonimy:

(1.1) reg. śl. świot

(1.3) otoczenie, okolica, przestrzeń życiowa

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1) przym. światowy

(1.2-1.3) rzecz. zdrobn. światek m

związki frazeologiczne:

być jedną nogą na tamtym świecie • cud świata • dach świata • koniec świata • mieć świat u stóp • mieć trzy światy • najstarszy zawód świata • okno na świat • patrzeć na świat • przeklinać na czym świat stoi • przychodzić na świat • stary jak świat • Nowy Świat • ósmy cud świata • Stary Świat • świat się nie zawali • Trzeci Świat • tamten świat • wielki świat • wydać na świat • za nic na świecie • za żadne skarby świata • żyć w swoim własnym świecie

etymologia:

(1.1-3) prasł. *světъ → światło^[2]

uwagi:

zob. też świat w Wikicytatach

zob. też świat w Wikipedii

tłumaczenia:

• abazyński: (1.1) дунай, дуней
• abchaski: (1.1) адунеи, адгьыл
• adygejski: (1.1) дунай
• afrykanerski: (1.1) wêreld
• ajmara: (1.1) pacha
• alabama: (1.1) ihaani onáami
• albański: (1.1) botë ż
• alemański: (1.1) Wält ż
• amharski: (1.1) ዓለም m (ʿaläm), ምድር (mədər)
• angielski: (1.1) world
• arabski: (1.1) عالم m (ʿālam), دنيا ż (dunyā)
• aragoński: (1.1) mundo m
• aramejski: (1.1) ܥܠܡܐ m (ˁālmā)
• arumuński: (1.1) lume ż
• asamski: (1.1) জগত (jôgôt)
• asturyjski: (1.1) mundu m
• awarski: (1.1) дунял
• azerski: (1.1) dünya, dialekt południowy دونیا
• baskijski: (1.1) mundu
• baszkirski: (1.1) донъя (donʺya), ғаләм, йыһан
• bawarski: (1.1) Wöd ż
• bengalski: (1.1) বিশ্ব (biśb), দুনিয়া (duniẏā), জগত (jôgôt)
• białoruski: (1.1) свет m (svjet)
• białoruski (taraszkiewica): (1.1) сьвет m (sʹvjet)
• birmański: (1.1) ကမ္ဘာ (kambha)
• bislama: (1.1) wol
• boloński: (1.1) månnd m
• bośniacki: (1.1) svijet m
• bretoński: (1.1) bed m
• brithenig: (1.1) mun m
• bułgarski: (1.1) свят m (swjat)
• buriacki: (1.1) дэлхэй
• cebuano: (1.1) kalibotan
• chakaski: (1.1) чир, чир чарых
• chiński standardowy: (1.1) 世界 (shìjiè)
• chorwacki: (1.1) svijet m
• czamorro: (1.1) tåno’
• czarnogórski: (1.1) svijet m
• czeczeński: (1.1) дуьне (düne), ӏалам
• czeski: (1.1) svět m
• cziczewa: (1.1) dziko
• czirokeski: (1.1) ᎡᎶᎯ (elohi)
• czuwaski: (1.1) тӗнче
• dargijski: (1.1) дунья, гӏялам
• dari: (1.1) دنیا (duniya), جهان (jahān)
• dolnołużycki: (1.1) swět m
• dolnoniemiecki: (1.1) Weld ż
• dungański: (1.1) шицзе (šicze)
• duński: (1.1) verden w
• dżuhuri: (1.1) דוניאָה (dynjoh)
• esperanto: (1.1) mondo; (1.2) mondo; (1.3) mondo
• estoński: (1.1) maailm
• estremadurski: (1.1) mundu m
• ewenkijski: (1.1) буга, мир
• eweński: (1.1) буг, тур
• farerski: (1.1) heimur m, verøld ż, verð ż
• fidżyjski: (1.1) vuravura
• fiński: (1.1) maailma
• francuski: (1.1) monde m
• friulski: (1.1) mond m
• fryzyjski: (1.1) wrâld w
• fryzyjski saterlandzki: (1.1) Waareld ż
• gagauski: (1.1) dünnää
• galicyjski: (1.1) mundo m
• gocki: (1.1) 𐍆𐌰𐌹𐍂𐍈𐌿𐍃 m (fairƕus)
• górnołużycki: (1.1) swět m
• grenlandzki: (1.1) silarsuaq
• gruziński: (1.1) მსოფლიო (msop’lio), ქვეყანა (ḳveqana)
• guarani: (1.1) arapy
• gudźarati: (1.1) વિશ્વ m (viśva), જગત n (jagata)
• haitański: (1.1) lemonn
• hakka: (1.1) 世界 (sṳ-kie)
• hausa: (1.1) dűníyȁ ż
• hawajski: (1.1) honua; (1.3) honua
• hebrajski: (1.1) עולם m (olám)
• hindi: (1.1) दुनिया ż (duniyā), संसार m (sansār)
• hiszpański: (1.1) mundo m; (1.2) Tierra ż, mundo m; (1.3) universo m, mundo m
• ido: (1.1) mondo
• igbo: (1.1) ụwa
• ilokano: (1.1) lúbong
• indonezyjski: (1.1) dunia
• inguski: (1.1) дуне
• interlingua: (1.1) mundo
• inuktitut: (1.1) ᓯᓚ (sila)
• irlandzki: (1.1) domhan m, saol m
• islandzki: (1.1) heimur m, veröld ż
• istriocki: (1.1) mondo m
• jakucki: (1.1) аан дойду, сир-халлаан
• japoński: (1.1) 世界 (せかい, sekai), 界 (かい, kai)
• jidysz: (1.1) וועלט ż (welt)
• joruba: (1.1) àgbáyé, aiyé, ayé, ayéaráyé
• kabardyjski: (1.1) дуней
• kabylski: (1.1) ⴰⵎⴰⴹⴰⵍ m (amadal)
• kałmucki: (1.1) делкә (delkä), орчлң
• kannada: (1.1) ವಿಶ್ವ (viśva), ಪ್ರಪಂಚ (prapaṃča)
• kantoński: (1.1) 世界 (sai3 gaai3)
• karaczajsko-bałkarski: (1.1) дуния
• karakałpacki: (1.1) duʻnya, jer juʻzi, jaʻhaʻn
• karelski: (1.1) miero
• karpatorusiński: (1.1) швет
• kaszubski: (1.1) swiat m
• kataloński: (1.1) món m
• kazachski: (1.1) әлем (älem), дүние (dünïe)
• keczua: (1.1) pachamuyu
• khmerski: (1.1) លោក (look), បិផបលោក
• kildin: (1.1) э̄ллманнт, мырр
• kirgiski: (1.1) аалам (aalam), дүйнө (düynö)
• klallam: (1.1) skʷáči
• komi-permiacki: (1.1) му, мир
• konkani: (1.1) जग (jaga)
• koreański: (1.1) 세계 (segye); (1.3) 세상 (sesang)
• kornijski: (1.1) bes m, średniokornijski bys m
• korsykański: (1.1) mondu m
• kri: (1.1) ᐅᑳᐐᒫᐗᐢᑭᐩ
• krymskotatarski: (1.1) dünya, cian
• kumycki: (1.1) дюнья
• kurmandżi: (1.1) dinya ż, cîhan ż
• ladino: (1.1) מונדו / mundo m
• ladyński: (1.1) monn m
• lakijski: (1.1) дуниял
• lakota: (1.1) makȟá
• laotański: (1.1) ໂລກ (lōk)
• lazyjski: (1.1) ქიანა (kiana)
• lezgiński: (1.1) дуьнья, алам
• limburski: (1.1) waereld ż
• Lingua Franca Nova: (1.1) mundo / мундо
• litewski: (1.1) pasaulis m
• lombardzki: (1.1) mond m
• luksemburski: (1.1) Welt ż
• łaciński: (1.1) mundus m, orbis m
• łatgalski: (1.1) pasauļs m
• łotewski: (1.1) pasaule m
• macedoński: (1.1) свет m (swet)
• malajalam: (1.1) ലോകം (lēākaṁ)
• malajski: (1.1) dunia
• malediwski: (1.1) ދުނިޔެ‏ (duniye)
• malgaski: (1.1) izao tontolo izao, ny tontolo iainana, tany, eran-tany
• maltański: (1.1) dinja ż
• manx: (1.1) dowan m, seihll m
• maoryski: (1.1) ao, aotūroa, taiao
• marathi: (1.1) जग n (jag), संसार m (saṃsār)
• maryjski: (1.1) тӱня, сандалык
• maya: (1.1) yóok’ol kaab
• meglenorumuński: (1.1) lumi ż
• mindong: (1.1) 世界 (sié-gái)
• minnan: (1.1) 世界 (sè-kài)
• mirandyjski: (1.1) mundo m
• moksza: (1.1) шяхярь
• mongolski: (1.1) дэлхий (delhij)
• mongolski klasyczny: (1.1) ᠳᠡᠯᠡᠬᠡᠢ (delekei)
• nahuatl: (1.1) cemanahuac
• nanajski: (1.1) яло, боа ялони
• neapolitański: (1.1) munno m
• neo: (1.1) mond
• nepalski: (1.1) संसार (sansār)
• niderlandzki: (1.1) wereld m ż
• niemiecki: (1.1) Welt ż
• nieniecki: (1.1) я тир’
• norweski (bokmål): (1.1) verden m, verd ż
• norweski (nynorsk): (1.1) verd ż
• norweski (riksmål): (1.1) verden w
• novial: (1.1) monde
• nowogrecki: (1.1) κόσμος m (kósmos), ντουνιάς m; (1.2) κόσμος m (kósmos), ντουνιάς m; (1.3) κόσμος m (kósmos), ντουνιάς m
• occidental: (1.1) munde
• orija: (1.1) ମର୍ତ୍ତ୍ୟ
• ormiański: (1.1) աշխարհ (ashkharh), reg. ալամ
• osetyjski: (1.1) дуне
• osmański: (1.1) دنیا (dünyā)
• pali: (1.1) jagati ż
• paszto: (1.1) دنيا ż (dunyā), نړۍ ż (naṛəy)
• pendżabski: (1.1) ਦੁਨੀਆ ż (dunīā)
• perski: (1.1) جهان‏ (jahân), دنیا‏ (donyâ), عالم‏ ('âlam)
• piemoncki: (1.1) mond m
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• połabski: (1.1) sjot m
• południowoałtajski: (1.1) јер-телекей, ар-бӱткен
• portugalski: (1.1) mundo m
• północnolapoński: (1.1) máilbmi
• prowansalski: (1.1) mond m
• rapanui: (1.1) henua
• romániço: (1.1) mundo
• romansz: (1.1) Rumantsch Grischun, Sursilvan, Sutsilvan mund m, Surmiran mond m, Puter, Vallader muond m
• romski: (1.1) del
• rosyjski: (1.1) свет m, мир m, земля ż
• rumuński: (1.1) lume ż
• samoański: (1.1) lalolagi
• sanskryt: जगत् n (jagat), शब्द m (śabda)
• sardyński: (1.1) mundu m, mundhu m
• serbski: (1.1) свет m (svet)
• shona: (1.1) pasirose klasa 16
• sindhi: (1.1) جھَانُ (jahānu), دُنِيا (duniyā), زَميِنَ (zamīna)
• slovio: (1.1) vset / всет
• słowacki: (1.1) svet m
• słoweński: (1.1) svet m; (1.2) svet m; (1.3) svet m
• somalijski: (1.1) adduun
• sorani: (1.1) دنیا‏ (dinya)
• staroangielski: (1.1) weorold ż, worold ż, middangeard m
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) ⱄⰲⱑⱅⱏ / свѣтъ m (světŭ)
• starofrancuski: (1.1) mund m
• starofryzyjski: (1.1) warld ż
• starogrecki: (1.1) κόσμος m (kósmos)
• staroirlandzki: (1.1) domun m, saegul m
• staronordyjski: (1.1) verǫld ż
• staropruski: (1.1) svētā ż
• staroruski: (1.1) свѣтъ m (světŭ)
• starosaksoński: (1.1) werold ż
• staro-wysoko-niemiecki: (1.1) weralt ż
• suahili: (1.1) dunia
• sundajski: (1.1) dunya
• sycylijski: (1.1) munnu m
• syngaleski: (1.1) ලෝකය (lōkaya)
• szerpa: (1.1) जाम्बुलिङ (žāmbuliṅ)
• szkocki: (1.1) warld
• szkocki gaelicki: (1.1) domhan m, saoghal m
• szwedzki: (1.1) värld w; (1.2) värld w; (1.3) värld w
• średnioangielski: (1.1) world
• średnio-wysoko-niemiecki: (1.1) werlt ż
• tabasarański: (1.1) дюн’я, аьлам
• tacki: (1.1) дуьнйогь
• tadżycki: (1.1) ҷаҳон (çahon), ьаҳон (ʹahon)
• tagalski: (1.1) daigdig, mundo, sansinukob
• tahitański: (1.1) ao
• tajski: (1.1) โลก (lôok)
• tamazight: (1.1) ⴰⵎⴰⴹⴰⵍ m (amaḍal)
• tamilski: (1.1) உலகம் (ulakam)
• tatarski: (1.1) dönya / дөнья, cir yöze / җир йөзе, cihan / җиһан
• telugu: (1.1) భూగోళము (bhūgōḷamu), భూమి (bʰūmi)
• tetum: (1.1) mundu
• tok pisin: (1.1) wol
• turecki: (1.1) dünya
• turkmeński: (1.1) dünýä
• tuvalu: (1.1) atupaipai
• tuwiński: (1.1) делегей, өртемчей, октаргай
• twi: (1.1) wiase
• tybetański: (1.1) འཛམ་གླིང ('dzam.gliṅ)
• udmurcki: (1.1) мир, дунне
• ujgurski: (1.1) ئالەم‏ (alem), دۇنيا‏ (dunya), جاھان‏ (jahan), زامان‏ (zaman)
• ukraiński: (1.1) світ m (swit)
• urdu: (1.1) دنیا‏ ż (duniyā)
• uzbecki: (1.1) dunyo, jahon, olam
• volapük: (1.1) vol
• võro: (1.1) maailm
• walijski: (1.1) byd m
• waloński: (1.1) monde m
• wenecki: (1.1) móndo m
• wenedyk: (1.1) mąd m
• wepski: (1.1) mir
• węgierski: (1.1) világ, földkerekség
• wietnamski: (1.1) thế giới
• wilamowski: (1.1) wełt ż
• włoski: (1.1) mondo m; (1.2) mondo m; (1.3) mondo m
• wolof: (1.1) àdduna
• wu: (1.1) 世界 (sr jia)
• xhosa: (1.1) ihlabathi
• zazaki: (1.1) cihan ż
• zhuang: (1.1) lajmbwn
• zulu: (1.1) umhlaba klasa 3/4
• żmudzki: (1.1) sviets m

źródła:

1. Wikisłownik:Czym jest Wikisłownik?
2.  Hasło „świat” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.