zimno

zimno (język polski)

zimno (1.1)

zimno (1.2)

wymowa:

IPA: [ˈʑĩmnɔ], AS: [źĩmno], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal. ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) odczuwalna subiektywnie niska temperatura

(1.2) pot. przen. opryszczka na wardze

przysłówek sposobu

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	zimno
dopełniacz	zimna
celownik	zimnu
biernik	zimno
narzędnik	zimnem
miejscownik	zimnie
wołacz	zimno

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	zimno	zimna
dopełniacz	zimna	zimn
celownik	zimnu	zimnom
biernik	zimno	zimna
narzędnik	zimnem	zimnami
miejscownik	zimnie	zimnach
wołacz	zimno	zimna

(2.1) z uczuciem utraty ciepła

(2.2) przen. w sposób chłodny, obojętny, niechętny

odmiana:

(1.1)

 

(1.2)

 

(2.1-2) st. wyższy zimniej; st. najwyższy najzimniej

przykłady:

(1.1) Słyszałem, że duże zimno odbiera wartość odżywczą jedzeniu.

(1.1) Na dworze panowało potworne zimno, dlatego musiał nałożyć grubą kurtkę.

(2.1) Na dworze było tak zimno, że musiał nałożyć grubą kurtkę.

(2.2) Na pytanie o możliwość poprawy pisanego chwilę wcześniej sprawdzianu, nauczyciel zimno się skrzywił i pokręcił głową.

składnia:

kolokacje:

(1.1) przejmujące zimno

(2.1) na zimno

synonimy:

(1.1) chłód, mróz, ziąb, pot. zimnica

(1.2) skwarka, febra, opryszczka

(2.1) chłodno

(2.2) chłodno

antonimy:

(1.1) ciepło, upał

(2.1) ciepło

(2.2) ciepło, serdecznie, życzliwie

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. zimowisko n, zima ż, zimnisko n, zimnica ż, przezimowanie n, zimowanie n, zimne n

przym. zimny, zimowy

przysł. zimą, zimowo

czas. zimować

związki frazeologiczne:

na zimno • zimno jak w psiarni • zimno się robi na myśl przysłowia: gdy styczeń z zimnem nie chodzi, marzec, kwiecień wychłodzi • kiedy w styczniu lato, w lecie zimno za to • styczeń rok stary z nowym styka, czasem zimnem do kości przenika, czasem w błocie utyka

etymologia:

uwagi:

(1.2) zazwyczaj w lp

tłumaczenia:

(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: opryszczka

• angielski: (1.1) cold, coldness, frigidity; (2.1) coldly, cold; (2.2) coldly, cold
• arabski: (1.1) قر m
• baskijski: (1.1) hotz; (2.1) hotz
• białoruski: (1.1) холад m (holad); (2.1) холадна
• bułgarski: (2.1) студено (studeno)
• chakaski: (2.1) соох
• chiński standardowy: (2.1) 冷 (lěng)
• czeski: (1.1) zima
• dolnołużycki: (1.1) zyma ż
• duński: (1.1) kulde w; (2.1) koldt; (2.2) koldt
• esperanto: (1.1) malvarmo; (2.1) fride, malvarme
• fiński: (1.1) kylmä
• francuski: (1.1) froideur ż; (2.1) froidement
• gruziński: (1.1) სიცივე (sic’ive)
• hindi: (1.1) ठंडक ż (ṭhaṇḍak)
• hiszpański: (1.1) frío
• interlingua: (1.1) frigido, frigor
• jaćwieski: (2.1) kałdi
• jidysz: (1.1) קעלט ż (kelt); (2.1) קאַלט (kalt)
• kaszubski: (1.1) zyb m
• kataloński: (1.1) fred
• kazachski: (1.1) суық; (2.1) суық
• kornijski: (1.1) yeynder m
• łaciński: (1.1) algor m, frigiditas ż
• niemiecki: (1.1) Kälte ż; (2.1) kalt
• nowogrecki: (1.1) κρύο n
• portugalski: (1.1) frio m
• rosyjski: (1.1) холод m; (2.1) холодно
• sanskryt: (1.1) शीतता ż (śītatā), जड m (jaḍa)
• slovio: (1.1) zim (зим)
• słowacki: (1.1) zima ż, chlad m; (2.1) chladno
• suahili: (1.1) baridi
• szwedzki: (1.1) köld w; (2.1) kallt
• tajski: (1.1) ความเย็น (kwaam.yen)
• udmurcki: (1.1) кезьыт
• ukraiński: (1.1) холод m; (2.1) холодно, зимно
• węgierski: (2.1) hidegen
• wilamowski: (1.1) kełd ż, kāłt ż, kaołt; (2.1) kełd, kāłt, kaołt
• włoski: (1.1) freddo m, freddezza ż; (2.1) freddamente, gelidamente

źródła: