pensja

pensja (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈpɛ̃w̃sʲja], AS: [pẽũ̯sʹi ̯a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• samogł.+n/m+szczelin. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pensja	pensje
dopełniacz	pensji	pensji / przest. pensyj[1]
celownik	pensji	pensjom
biernik	pensję	pensje
narzędnik	pensją	pensjami
miejscownik	pensji	pensjach
wołacz	pensjo	pensje

(1.1) płaca za wykonaną pracę wypłacana w równych odstępach czasu, dotycząca jakiegoś okresu

(1.2) hist. prywatna szkoła żeńska, najczęściej z internatem; zob. też pensja (szkoła) w Wikipedii

(1.3) hist. ogół uczennic pensji (1.2)

odmiana:

(1.1-2)

 

przykłady:

(1.1) Dzisiaj wreszcie przyszła moja pensja.

(1.2) Madzia pamiętała dzień, w którym Linka i Stasia opuściły pensję; zdawało jej się jednak, że pani Latter nawet nie spostrzegła tego wypadku.^[2]

(1.3) A kto wie, czy pani Latter nie gniewa się i za to, że ona całowała Zosię Piasecką i mogła zarazić całą pensję jakąś niezdecydowaną chorobą.^[3]

składnia:

kolokacje:

(1.1) miesięczna / roczna pensja • wypłacać / pobierać / podjąć / wziąć / zająć pensję • trzynasta pensja

synonimy:

(1.1) uposażenie, pobory, płaca

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pensjonara ż, pensjonariusz mos, pensjonariuszka ż, pensjonarka ż, pensjonarz mos, pensjonareczka ż

zdrobn. pensyjka ż

czas. pensjonować ndk.

przym. pensjonarski

związki frazeologiczne:

wejść na pensję

etymologia:

franc. pension^[4]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) salary
• arabski: (1.1) معاش, راتب
• baskijski: (1.1) soldata
• duński: (1.1) løn w, lønning w
• esperanto: (1.1) salajro
• hiszpański: (1.1) salario m
• kataloński: (1.1) sou m
• niemiecki: (1.1) Gehalt n
• nowogrecki: (1.1) μισθός m
• rosyjski: (1.1) зарплата ż
• ukraiński: (1.1) зарплатня ż, зарплата ż; (1.2) пансіон m
• wilamowski: (1.1) pensjon ż, pensyj ż

źródła:

1.  Hasło „pensja” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
2. Bolesław Prus, Emancypantki
3. Bolesław Prus, Emancypantki
4.  Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.