maść

maść (język polski)

tubka z maścią (1.1)

koń srokatej maści (1.1)

wymowa:

IPA: [maɕt͡ɕ], AS: [maść] ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) med. substancja o półstałej, miękkiej konsystencji i o właściwościach leczniczych przeznaczona do smarowania skóry; zob. też maść (medycyna) w Wikipedii

(1.2) zootechn. jeźdz. barwa sierści u zwierząt, szczególnie u koni i bydła

(1.3) książk. przen. iron. lub lekcew. rodzaj, gatunek

(1.4) gw. (Bukowina) smalec^[1]

(1.5) st.pol. kosmet. krem, olejek kosmetyczny^[2]

czasownik, forma fleksyjna

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	maść	maści / maście[3]
dopełniacz	maści	maści
celownik	maści	maściom
biernik	maść	maści
narzędnik	maścią	maściami
miejscownik	maści	maściach
wołacz	maści	maści / maście

(2.1) 2. os. lp rozk. od: maścić

odmiana:

(1.1-3)

 

przykłady:

(1.2) Typ maści konia wyróżnia się na podstawie barwy sierści pokrywającej ciało^[4].

składnia:

kolokacje:

(1.1) maść żmijowa / końska / cynkowa / kamforowa / tranowa / ichtiolowa • maść na odmrożenie / na ból stawów • smarować / nacierać się maścią • wcierać maść

(1.2) koń gniadej / srokatej / kasztanowej maści

(1.3) cwaniacy wszelkiej maści • każdy bibelot innej maści

(1.5) maść alabastrowa^[2] • maść barwierska^[2]

synonimy:

(1.1) dryjakiew

(1.2) umaszczenie

(1.3) rodzaj

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. maścić ndk.

rzecz. umaszczenie n, maszczenie n

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *maztь < prasł. *mazati^[2] lub prasł. *madtь, prasł. *mōdtis^[2]

por. czes. mast^[2], chorw. mast^[2], słc. mast^[2], scs. mastь^[2]

uwagi:

(1.1) por. balsam • smarowidło

tłumaczenia:

(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: smalec

(1.5) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: krem, olejek

• angielski: (1.1) ointment, liniment, rub; (1.2) colour; (1.3) description, persuasion
• arabski: (1.1) مرهم
• baskijski: (1.1) pomada, ukendu
• czeski: (1.1) mast ż
• esperanto: (1.1) ungvento, pomado; (1.2) felkoloro
• francuski: (1.1) onguent m
• hiszpański: (1.1) bálsamo m
• interlingua: (1.1) unguento
• islandzki: (1.1) áburður m
• jidysz: (1.1) זאַלב ż (zalb)
• kaszubski: (1.1) smara ż
• rosyjski: (1.1) мазь, ż; (1.2) ма́сть ż; (1.3) ма́сть ż
• ukraiński: (1.1) мазь, ż; (1.2) ма́сть ż; (1.3) ма́сть ż
• wilamowski: (1.1) zołw ż, zołf ż
• włoski: (1.1) pomata ż, unguento m

źródła:

1. Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 136; dostęp: 26 listopada 2018.
2. Zuzanna Krótki, Leksemy oznaczające perfumy i kremy do pielęgnacji ciała w dobie staro- i średniopolskiej, w: Prace Językoznawcze, XIX/3, 2017, s. 124.
3. Forma kwestionowana  Hasło „maść” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
4. Konie: zobacz, rozpoznaj i naucz się nazywać…, Warszawa: Arkady, 1997. ISBN 83-213-3939-5.