Wojskowy Instytut Geograficzny

Wojskowy Instytut Geograficzny (WIG) – polska wojskowa instytucja geograficzna działająca w latach 1919–1949.

Wojskowy Instytut Geograficzny

Siedziba Wojskowego Instytutu Geograficznego przy Al. Jerozolimskich 97 w Warszawie
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Data utworzenia	1919
Data likwidacji	1949
Adres
Al. Jerozolimskie 97
Położenie na mapie Warszawy Wojskowy Instytut Geograficzny
Położenie na mapie Polski Wojskowy Instytut Geograficzny
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Wojskowy Instytut Geograficzny
52°13′35,328″N 20°59′53,333″E

Mapa Mierzęcic i okolic sporządzona w 1933 przez WIG na podstawie rosyjskiego zdjęcia topograficznego z 1881

Redakcyjna wersja mapy Kielce − przydział Władysław Deszczka, 10 grudnia 1934

Przykładowa mapa topograficzna w skali 1:100.000 wydawana przez WIG

Dzieje Instytutu

Odzyskanie niepodległości przez Polskę postawiło wyzwanie przygotowania aktualnych map dla nowego państwa. Po zaborcach pozostało bowiem 9 układów triangulacyjnych z 8 różnymi punktami odniesienia. Pierwszymi instytucjami topograficznymi był Oddział Geograficzny w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego oraz sekcja topograficzna w Departamencie Technicznym Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Ujednoliceniem działań miał się zająć powołany w 1919 Wojskowy Instytut Geograficzny (początkowo pod nazwą Instytut Wojskowo-Geograficzny) z siedzibą w Warszawie. Rozpoczął on swoją działalność od standaryzacji i aktualizacji map zaborczych (pruskich, rosyjskich i austro-węgierskich). Mapy te, wydawane w różnych skalach, służyły za podstawę map w skali 1:100 000^[1]. Do 1926 wydano w ten sposób mapy pokrywające 40% kraju.

Od 1927 WIG przystąpił do sporządzania jednolitej sieci triangulacyjnej i wykonywania własnych oryginalnych arkuszy w skali 1:100 000, znanych jako typ drugi. Wydawane one były w manierze dwubarwnej (elementy topograficzne czarne, warstwice brązowe), w niektórych przypadkach poprzez nadruk dodawano dwa inne kolory. Od 1929 zaczął zaś ukazywać się tzw. typ trzeci - mapy wydawane były w wersji dwu- i czterobarwnej. W 1931 przystąpiono do publikacji mapy taktycznej w wersji czterobarwnej, znanej jako typ normalny. Do 1939 udało się wydać wszystkie arkusze (było ich łącznie 482), choć duża część Kresów Wschodnich nie doczekała się najnowszej wersji mapy. Polskie mapy topograficzne wydawane przez WIG były bardzo cenione w całej Europie i w podstawowych skalach kopiowane, zarówno przez Niemców, jak i aliantów. Obecnie są one bardzo wartościowym dokumentem dla historyków.

Instytut wydawał wspólnie z sekcją Geograficzną Towarzystwa Wiedzy Wojskowej kwartalnik „Wiadomości Służby Geograficznej”, który ukazywał się w latach 1927−1939.

W latach 1933−1934 przy Alejach Jerozolimskich 97 wzniesiono siedzibę WIG zaprojektowaną przez Antoniego Dygata^[2].

Po wybuchu kampanii wrześniowej Instytut ewakuował się poprzez Lwów do Francji, gdzie został reaktywowany, a po jej upadku do Wielkiej Brytanii. Początkowo mieścił się w Londynie, a następnie przeniesiony został do Edynburga, w Szkocji, gdzie istniał do 1946. Oficerowie WIG-u sporządzali mapy dla wojska polskiego walczącego na Zachodzie oraz dla wywiadu brytyjskiego (mapy miast polskich). Część z nich, wzięta do niewoli po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, została zamordowana w Katyniu, a część trafiła do ludowego Wojska Polskiego.

Do tej pory nie została wyjaśniona rola kilku pracowników Instytutu, którzy po klęsce wrześniowej powrócili do okupowanej przez Niemców Polski i podjęli pracę dla okupanta. Prawdopodobne jest, że kilka osób podjęło współpracę z Niemcami, faktem jednak jest, że wśród polskich pracowników, mimo ścisłego dozoru, istniała komórka ruchu oporu, uczestnicy której wprowadzali celowe błędy do opracowywanych bieżąco map, oraz przemycali mapy na zewnątrz.

Rozkazem Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 141/0rg. oddział topograficzny Sztabu Głównego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego został rozformowany. W jego miejsce utworzono Wojskowy Instytut Geograficzny (WIG) – (etat nr 29/1) o składzie osobowym 332 ludzi. Podlegał szefowi Sztabu Głównego.

W takim składzie funkcjonował do 1949, kiedy na fali czystek stalinowskich aresztowano większość przedwojennych oficerów i Instytut rozformowano. Na jego miejsce utworzono Oddział IX - Topograficzny Sztabu Generalnego Wojska Polskiego oraz Wojskowe Zakłady Kartograficzne.

Struktura w 1919 r.

• I Sekcja Geodezyjna
• II Sekcja Topograficzna
• III Sekcja Kartograficzna
• IV Sekcja Techniczna
• V Sekcja Administracyjna

Korpus oficerów geografów

Oficerowie pełniący służbę w instytucie stanowili korpus oficerów geografów.

Szefowie instytutu

• gen. ppor. Wojciech Falewicz
• płk geogr. Jan Morawski
• płk SG Henryk Zemanek (do 23 I 1920)
• płk^[3] Bolesław Jaźwiński (23 I 1920-1926)
• płk geogr. Józef Kreutzinger (1926-1932)
• płk dypl. piech. Tadeusz Zieleniewski (1932-25 VIII 1939 → dowódca 33 DP rez.)
• ppłk geogr. Jerzy Lewakowski (od 25 VIII 1939)
• ppłk geogr. inż. Wiktor Plesner p.o. (IX 1939)^[4][5][6]

Zastępcy szefa instytutu

• płk geogr. inż. Piotr Aleksander Rybarski (1923 – 1926)^[7]
• ppłk art. inż. Władysław Surmacki (od X 1926)
• ppłk geogr. Jerzy Lewakowski (1932 – VIII 1939)

Oficerowie geografowie

• kpt. geogr. Feliks Gąsiewicz
• kpt. geogr. Franciszek Mroziński
• kpt. geogr. Romuald Salnicki
• ppłk geogr. Józef Szajewski
• ppłk geogr. Leon Winiarski

Obsada personalna i struktura Instytutu w marcu 1939 roku[8][a]
Stanowisko	Stopień, imię i nazwisko	Uwagi
Komenda
komendant	płk dypl. piech. Tadeusz Zieleniewski	dowódca 33 DP, PSZ na Zachodzie
zastępca komendanta	ppłk geogr. Jerzy Lewakowski	†1940 Katyń[10]
kierownik Samodzielnego Referatu Ogólno-Mobilizacyjnego	ppłk geogr. Tadeusz Antoni Krzanowski	†1940 Charków[11]
referent	kpt. geogr. Piotr Przemysław Zwierzyński
referent	kpt. geogr. Leonard Jan Szymkiewicz
referent	kpt. geogr. Józef Alfons Filip Woydyno
Wydział Administracyjny
szef Wydziału Administracyjnego	mjr int. Tadeusz Sambor
kierownik referatu rachunkowego	kpt. int. Stefan Kazimierz Goszczyński
kierownik referatu materiałowego	kpt. geogr. Olgierd Jakubowski	†1940 Charków[12]
referent administracyjny	kpt. geogr. Feliks Wojciech Buchalczyk
Wydział Triangulacyjny
szef Wydziału Triangulacyjnego	ppłk geogr. inż. Wiktor Plesner
kierownik referatu obliczeniowego	ppłk geogr. inż. Stanisław Lechner
kierownik referatu technicznego	mjr geogr. Józef Borysowski
kierownik grupy triangulacyjnej	ppłk geogr. Władysław Stanisław Leśniak	†1940 Charków[13]
kierownik grupy triangulacyjnej	mjr geogr. Jan Okupski	†1940 Katyń[14]
kierownik grupy triangulacyjnej	mjr geogr. inż. Paweł Duljan
kierownik grupy triangulacyjnej	mjr geogr. Sylweriusz Zagrajski
kierownik grupy triangulacyjnej	mjr geogr. Felicjan Karol Serafin
kierownik grupy triangulacyjnej	kpt. geogr. inż. Bronisław Dzikiewicz	PSZ na Zachodzie
kierownik grupy triangulacyjnej	kpt. geogr. inż. Henryk Kamiński	†1940 Charków[15]
kierownik grupy triangulacyjnej	kpt. geogr. inż. Jan Teofil Janicki	†1940 Katyń[16]
kierownik grupy triangulacyjnej	kpt. geogr. inż. Zenon Michał Michalski
kierownik grupy triangulacyjnej	kpt. geogr. Mieczysław Tomaszczyk	†1940 Charków[17]
triangulator	mjr geogr. Stanisław Edmund Stefan Grzębski
triangulator	mjr geogr. Jan Markowski
triangulator	kpt. geogr. Artur Blank
triangulator	kpt. geogr. inż. Longin Bobrowicz	†1940 Charków[18]
triangulator	kpt. geogr. Tadeusz Bukład
triangulator	kpt. geogr. Bronisław Fischer
triangulator	kpt. geogr. inż. Stefan Edward Gostyński	†1940 Charków[19]
triangulator	kpt. geogr. Henryk Wiktor Kerth	†1940 Charków[20]
triangulator	por. geogr. Klaus Werner Dobek	†1940 Charków[21]
triangulator	por. geogr. Franciszek Żelazowski	†1940 Charków[22]
triangulator	por. geogr. Hieronim Myśliwski	†1940 Katyń[23]
Wydział Opisowy
p.o. szefa Wydziału Opisowego	ppłk geogr. Adam Pieńkowski
kierownik referatu operacyjnego	mjr dypl. piech. Józef Olędzki	†20 V 1941 Mińsk
referent operacyjny	kpt. geogr. Stefan Teodor Sarnowski	†1940 Katyń[24]
kierownik referatu taktycznego	kpt. adm. (art.) Stefan Tadeusz Wypijewski
referent opisowy	kpt. geogr. Józef Antoni Szczęsny Perzyński	†1940 Katyń[25]
oficer przydzielony	por. geogr. Henryk Lach-Łocki
oficer przydzielony	por. geogr. Walerian Wojciech Kupczuk
praktykant	por. geogr. Eugeniusz Stanisław Janiec
Wydział Topograficzny
szef Wydziału Topograficznego	ppłk geogr. Stefan Gąsiewicz
kierownik referatu konstrukcyjnego	mjr geogr. Józef Chełchowski
referent	mjr geogr. Jerzy Kazimierz Skrzywan	†1940 Katyń[26]
kierownik grupy topograficznej	mjr geogr. Stanisław Adamski	†1940 Katyń[27]
kierownik grupy topograficznej	mjr geogr. Stanisław Wojciech Babiński
kierownik grupy topograficznej	mjr geogr. Józef Dybaś
kierownik grupy topograficznej	mjr geogr. Józef Franciszek Rychlewski
kierownik grupy topograficznej	mjr geogr. Czesław Salach
topograf	mjr geogr. Władysław Benoit
topograf	mjr geogr. Sylwiusz Jerzy Berberiusz
topograf	mjr geogr. Władysław Dobrzyński
topograf	mjr geogr. Narcyz Piotr Dymitrow	†1940 Katyń[28]
topograf	kpt. geogr. Jan Tadeusz Andrzejewski	†19 IX 1939[29][30]
topograf	kpt. geogr. Czesław Bobrowicz
topograf	kpt. geogr. Wieńczysław Brzozowski
topograf	kpt. geogr. Jan Chruściel	†IX 1939[30]
topograf	kpt. geogr. Stanisław Czeremski	†1940 Katyń[31]
topograf	kpt. geogr. Józef Darek
topograf	kpt. geogr. Józef Antoni Dmowski
topograf	kpt. geogr. Romuald Drozdowski	†1940 Katyń[32]
topograf	kpt. geogr. Kazimierz Engwert
topograf	kpt. geogr. Stanisław Gajewski
topograf	kpt. geogr. Zygmunt Zenon Gąsiorowski	†1940 Charków[33]
topograf	kpt. geogr. Konstanty Gębalski
topograf	kpt. geogr. Zygmunt Jan Gosiewski	†1940 Katyń[34]
topograf	kpt. geogr. Janusz Henryk Goślinowski
topograf	kpt. geogr. Antoni Józef Gundelach
topograf	kpt. geogr. Zygmunt Florian Herman
topograf	kpt. geogr. Jan Tadeusz Jóźwicki	†1940 Charków[35]
topograf	kpt. geogr. Józef V Kamiński	†1940 Charków[15]
topograf	kpt. geogr. Włodzimierz Katral	†1940 Charków[36]
topograf	kpt. geogr. Jakub Kuligowski
topograf	kpt. geogr. Kazimierz Leytner	†1940 Katyń[37]
topograf	kpt. geogr. Adam II Lipiński
topograf	kpt. geogr. Józef I Lis	†1940 Charków[38]
topograf	kpt. geogr. Wacław Józef Loga
topograf	kpt. geogr. Wacław Łaski	†1940 Charków[39]
topograf	kpt. geogr. Józef I Majkowski
topograf	kpt. geogr. German Marcinkowski
topograf	kpt. geogr. Henryk Matkowski
topograf	kpt. geogr. Bolesław Mentrak	†1940 Charków[40]
topograf	kpt. geogr. Piotr Mohortyński
topograf	kpt. geogr. Jan Moszkowicz	†1940 Katyń[41]
topograf	kpt. geogr. Wiktor Teofil Nowakowski
topograf	kpt. geogr. Franciszek Stanisław Nowicki
topograf	kpt. geogr. Antoni Piesowicz	PSZ na Zachodzie
topograf	kpt. geogr. inż. Władysław Potera	†1940 Charków[42]
topograf	kpt. geogr. Władysław Józef Rola-Wawrzecki
topograf	kpt. geogr. Józef Zygmunt Scheiner
topograf	kpt. geogr. Bronisław Sikora	†1940 Charków[43]
topograf	kpt. geogr. Bronisław Słupeczański
topograf	kpt. geogr. Tadeusz Jan Anastazy Suchecki
topograf	kpt. geogr. Kazimierz Szkup	†1940 Katyń[44]
topograf	kpt. geogr. Antoni Sztorc	†1940 Charków[45]
topograf	kpt. geogr. Franciszek I Świderski
topograf	kpt. geogr. Aleksander Bronisław Tokarz
topograf	kpt. geogr. Witold Trzaskowski	†1940 Katyń[46]
topograf	kpt. geogr. Bolesław Władysław Tuora	ciążko ranny we IX 1939[30], LWP
topograf	kpt. geogr. Marian Wondraczek
topograf	kpt. geogr. Mieczysław Zarzycki	†1940 Charków[47]
topograf	kpt. geogr. Karol Edmund Zieliński
oficer przydzielony	kpt. geogr. Wacław Ryś	†1940 Charków[48]
oficer przydzielony	por. geogr. Czesław Turek	†1940 Charków[49]
praktykant	por. geogr. Bonawentura Kowalik
praktykant	por. geogr. Ludwik Kapuściński	†1940 Charków[50]
praktykant	por. geogr. Jan Sobieszczuk	†1940 Charków[51]
Samodzielny Referat Fotogrametryczny
kierownik	ppłk geogr. Tadeusz Herfurt
kierownik działu autogrametrii	mjr geogr. Zygmunt Paluch	†1940 Charków[52]
kierownik działu aerofotograficznego	mjr geogr. Adam Lipko
kierownik działu terrofotograficznego	mjr geogr. Antoni Rudolf Zawadzki
kierownik działu ewidencji przygotowań i reambulacji	mjr geogr. Józef Rössler	†1940 Charków[53]
fotogrametra	kpt. geogr. Eugeniusz Eljasiński	†1940 Charków[54]
fotogrametra	kpt. geogr. Stanisław Franciszek Wojciech Dąbrowski	†1940 Charków[55]
fotogrametra	kpt. geogr. Stanisław IV Szulc
fotogrametra	kpt. geogr. Witold Antoni Żarski	†1940 Charków[56]
fotogrametra	kpt. geogr. Romuald Soroko
fotogrametra	kpt. kontr. geogr. Michał Rusjaszwili
oficer przydzielony	por. geogr. Julian Ostapski	†1940 Charków[57]
praktykant	kpt. geogr. Stefan Fus
praktykant	kpt. geogr. Bronisław Max
Wydział Kartograficzny
szef Wydziału Kartograficznego	mjr geogr. Wiktor Brunon Brenneisen
kierownik referatu planowania	mjr geogr. Tadeusz Kornel Dobrzański
kierownik referatu map taktycznych	mjr geogr. Józef Edmund Stankiewicz
kierownik referatu map strategicznych	kpt. geogr. Romuald Miahczyłowicz-Wolski
kierownik referatu przygotowań	mjr geogr. Franciszek Biernacki
referent	mjr geogr. Kazimierz Garstka	†1940 Katyń[58]
referent	mjr geogr. Stanisław Czarnecki
referent	mjr geogr. Władysław Stanisław Sierosławski
referent	kpt. geogr. Kazimierz Stanisław Dwornik	†1940 Katyń[59]
referent	kpt. geogr. Jerzy Henryk Lemene
referent	kpt. geogr. Kazimierz II Liber
referent	kpt. geogr. mgr Wiktor Romanów
referent	kpt. geogr. Tadeusz Aleksander Patek
referent	kpt. geogr. Lucjan Jan Rowiński
referent	kpt. geogr. Tadeusz Ryniewicz
referent	kpt. geogr. Władysław Julian Siemek	†1940 Katyń[60]
referent	kpt. geogr. Stefan Kazimierz Siewierski
referent	kpt. geogr. Józef Słomczyński
referent	kpt. geogr. Władysław Sokal
referent	kpt. geogr. Feliks Wasilewski
referent	kpt. geogr. Jan Marian Werner	†1940 Katyń[61]
oficer przydzielony	por. geogr. Teodor Rajewski	†1940 Katyń[62]
oficer przydzielony	por. geogr. Henryk Sadowski
oficer przydzielony	por. geogr. Ryszard Edmund Żukowski	†1940 Charków[63]
praktykant	por. geogr. Zdzisław Marian Studziński
praktykant	por. piech. Tadeusz Antoni Krzyszkowski
Składnica Map
kierownik	mjr geogr. Kamil Tadeusz Strażyc
referent	mjr geogr. Adam Bronisław Skoczycki	†1940 Katyń[64]
referent	kpt. geogr. Józef Jan Scheffer
Oficerska Szkoła Topograficzna WIG
komendant	ppłk geogr. Mieczysław Szumański

Oficerowie stanu spoczynku i rezerwy zmobilizowani w sierpniu i wrześniu 1939 do WIG
Stopień, imię i nazwisko	Uwagi
mjr geogr. st. sp. Lucjusz Woźniak[b]	†1940 Charków[69]
kpt. geogr. st. sp. Marian Hełm-Pirgo	PSZ na Zachodzie
kpt. geogr. rez. Zygmunt Pomarański	ZWZ, †29 IX 1941 KL Auschwitz
kpt. geogr. st. sp. Leopold Reiff	†19 IX 1939[30] ? oficjalnie uznany za zaginionego[29]
ppor. geogr. rez. Kazimierz Dworakowski[70]	†1940 Katyń[71]
ppor. geogr. rez. Walerian Krzanowski	†1940 Katyń[72]
ppor. piech. rez. mgr Tadeusz Trzebiński	†1940 Katyń[46]
ppor. piech. rez. Antoni Józef Wołągiewicz	†1940 Katyń[73]
por. geogr. rez. Tadeusz Chrupek[74]	†1940 Charków[75]
por. geogr. rez. Tadeusz Głuchowski	†1940 Charków[76]
ppor. geogr. rez. Dominik Jakubiszyn	†1940 Charków[77]
ppor. piech. rez. Stanisław Kamiński	†1940 Charków[78]
ppor. piech. rez. Edward Mikołaj Kenner	†1940 Charków[20]
por. geogr. rez. inż. Leon Kwiecień	†1940 Charków[79]
por. geogr. rez. Władysław Lasota	†1940 Charków[80]
ppor. geogr. rez. Stefan Marian Łyżwa	†1940 Charków[81]
por. geogr. Leon Maciejski[c]	†1940 Charków[85]
por. geogr. rez. Władysław Mikucki	†1940 Charków[86]
por. geogr. rez. inż. Franciszek Niedek	†1940 Charków[87]
por. geogr. rez. Ignacy Szewczyk	†1940 Charków[88]
por. geogr. rez. Antoni Walczuk[89]	PSZ na Zachodzie
por. geogr. rez. Bogdan Zaborski
por. geogr. rez. inż. Marian Zagrzejewski	†1940 Charków[90]
ppor. geogr. rez. Feliks Zieliński	†1940 Charków[91]

Uwagi

1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[9].
2. Lucjusz Woźniak ur. 11 lutego 1884 w Warszawie był odznaczony Krzyżem Walecznych^[65][66] i Medalem Niepodległości (16 marca 1937)^[67][68].
3. Leon Maciejski ur. 14 stycznia 1907 w Łysej Górze. Z dniem 21 listopada 1933 został przydzielony z 72 pp do WIG na dwuletnią praktykę^[82]. 22 lutego 1934 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1934 stopień porucznika w korpusie oficerów piechoty i 8. lokatą^[83]. Z dniem 21 listopada 1935 został przeniesiony do WIG^[84]. Nie figuruje w pracy R. Rybki i K. Stepana „Rocznik oficerski 1939”.

Przypisy

1. Skale map wydawanych przez WIG. [w:] Zecernia. Składnica tekstów wszelakich [on-line]. [dostęp 2011-11-16].
2. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 971. ISBN 83-01-08836-2.
3. „Dziennik Personalny” (R. I, nr 4), Warszawa: MSWojsk., 7 lutego 1920, s. 52.
4. WIG. pism.co.uk/. s. 206. [dostęp 2018-04-29].
5. Szefowie WIG. zecernia.com. [dostęp 2018-04-29].
6. Wojna obronna 1939 r. III. geoforum.pl. [dostęp 2018-04-29].
7. Rybarski Piotr Aleksander (1879–1959). Internetowy Polski Słownik Biograficzny. [dostęp 2021-01-12]..
8. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 495-498.
9. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
10. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 450.
11. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 268.
12. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 180.
13. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 295.
14. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 554.
15. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 207.
16. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 868.
17. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 562.
18. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 35.
19. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 144.
20. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 221.
21. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 92.
22. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 642.
23. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 529.
24. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 662.
25. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 620.
26. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 684.
27. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 139.
28. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 320.
29. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-01-27].
30. Sobczyński 2021 ↓, s. 4.
31. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 814.
32. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 314.
33. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 129.
34. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 276.
35. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 198.
36. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 218.
37. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 454.
38. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 302.
39. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 309.
40. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 342.
41. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 524.
42. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 431.
43. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 483.
44. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 834.
45. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 540.
46. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 744.
47. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 628.
48. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 464.
49. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 569.
50. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 210.
51. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 498.
52. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 396.
53. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 458.
54. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 106.
55. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 88.
56. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 641.
57. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 389, jako Ostabski.
58. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 257.
59. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 294.
60. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 670.
61. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 214.
62. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 627.
63. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 645.
64. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 683.
65. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-27].
66. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-27].
67. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-27].
68. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-27].
69. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 611.
70. Księgi Cmentarne – wpis 725.
71. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 293.
72. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 443.
73. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 235.
74. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 742.
75. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 64.
76. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 137.
77. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 179.
78. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 208.
79. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 285.
80. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 290.
81. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 316.
82. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 10.
83. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 23 lutego 1934, s. 75.
84. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 98.
85. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 319.
86. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 350.
87. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 368.
88. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 535.
89. Antoni Walczuk. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.1022 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-27].
90. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 622.
91. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 634.

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Eugeniusz Sobczyński. Wojenne losy WiG-u. „Polska Zbrojna”. okazyjny, 2021-04-13. Warszawa.

Linki zewnętrzne

• Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego 1919–1939. [dostęp 2024-01-26].

Kontrola autorytatywna (instytut):

• ISNI: 0000000121626174
• VIAF: 135282805
• LCCN: n92057255
• GND: 1227381-8
• BnF: 15166066n
• SUDOC: 10921255X
• NKC: mzk20191024126
• NLP: a0000001666757
• NUKAT: n2002012638

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3997596