Wiesław Myśliwski

Wiesław Myśliwski (ur. 25 marca 1932 w Dwikozach) – polski pisarz, dwukrotny laureat Nagrody Literackiej „Nike” (1997, 2007). Opisywany jako „twórca, który czerpiąc ze źródeł chłopskiego doświadczenia i chłopskiej mowy żywej, wpisuje swoje kreacje w krąg uniwersalnych praw i prawd o świecie i ludzkiej egzystencji”^[1][2][3].

Wiesław Myśliwski

Wiesław Myśliwski (2006)
Data i miejsce urodzenia	25 marca 1932 Dwikozy
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Ważne dzieła
Kamień na kamieniu Widnokrąg Traktat o łuskaniu fasoli
Odznaczenia

Dom rodzinny Myśliwskiego w Dwikozach (2011)

Życiorys

Jego ojciec, Julian, wywodził się z rodziny mieszczańskiej z Ćmielowa; był oficerem, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku, a po demobilizacji został urzędnikiem. Natomiast matka Myśliwskiego, Marianna, była wychowanką Uniwersytetu Ludowego Zofii i Ignacego Solarzów w Szycach; w młodości działała w ZMW „Wici”.

Po wojnie Wiesław Myśliwski uczęszczał do gimnazjum i liceum ogólnokształcącego w Sandomierzu, maturę zdał w 1951 roku. Studiował filologię polską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, którą ukończył w 1956 roku.

Debiutował w 1955 roku recenzją powieści E. de Greff „Noc jest moim światłem”. Pracował w latach 1955–1976 w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej w Warszawie jako asystent redaktora, redaktor, kierownik redakcji literatury współczesnej, zastępca redaktora naczelnego.

W latach 1975–1999 był redaktorem naczelnym kwartalnika „Regiony”, w latach 1993–1999 także dwutygodnika kulturalnego „Sycyna”. Od 1997 roku jest przewodniczącym jury konkursu – Ogólnopolskiej Nagrody im. Aleksandra Patkowskiego w Sandomierzu. W latach 1971–1983 był członkiem Związku Literatów Polskich.

Ekranizacji i realizacji teatralnych jego utworów podejmowali się tacy twórcy jak: Ryszard Ber, Wojciech Marczewski, Stefan Szlachtycz, Tadeusz Junak, Kazimierz Dejmek, Izabella Cywińska, Bogdan Tosza. Książki Myśliwskiego przetłumaczono na języki: angielski (w Anglii i USA), niemiecki, francuski, holenderski, hiszpański, hebrajski, arabski, włoski, rosyjski, węgierski, czeski, słowacki, serbski, chorwacki, słoweński, rumuński, bułgarski, łotewski, litewski, estoński, ukraiński, gruziński i turecki.

Uhonorowany został tytułami doktora honoris causa Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego 17 maja 2007, Uniwersytetu Opolskiego 10 marca 2009^[4], Uniwersytetu Rzeszowskiego 14 maja 2012^[5] i Uniwersytetu Jagiellońskiego 12 maja 2022 roku^[6].

Obecnie mieszka w Warszawie. Od 1956 roku żonaty z Wacławą, redaktor w Państwowym Instytucie Wydawniczym^[7].

Twórczość

Powieści

• Nagi sad, Warszawa : PIW, 1967
• Pałac, Warszawa : PIW, 1970
• Kamień na kamieniu, Warszawa : PIW, 1984
• Widnokrąg, Warszawa : Muza, 1996
• Traktat o łuskaniu fasoli, Kraków : Znak, 2006
• Ostatnie rozdanie, Kraków : Znak, 2013^[8]
• Ucho Igielne, Kraków : Znak, 2018^[9]

Dramaty

• Złodziej, Dialog 1973, nr 7, s. 5–34
• Klucznik, Dialog 1978, nr 6, s. 32–60
• Drzewo, Twórczość 1988, nr 7, s. 11–73 i nr 8, s. 7–50 ; Szczecin : Wydawnictwo Glob, 1989
• Requiem dla gospodyni, Dialog 2000, nr 10, s. 5–47 ; Warszawa : Muza, 2000
• Dramaty. Złodziej, Klucznik, Drzewo, Requiem dla gospodyni, Kraków : Znak, 2023 ISBN 978-83-240-6728-2

Eseje, wywiady, rozmowy

• Kres kultury chłopskiej, Bochnia : Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2003
• Myśliwski - Bocheński Rozmowy istotne, Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021
• W środku jesteśmy baśnią : mowy i rozmowy, Kraków : Znak, 2022

Ekranizacje

Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Wiesława Myśliwskiego.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (3 lipca 2012)^[10][11]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1998)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1980)
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (5 września 2005)^[12][13]
• Order Ecce Homo (2004)
• Odznaka Honorowa Województwa Świętokrzyskiego (2014)^[14]
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1979)^[15]
• Honorowa Odznaka ZAiKS-u (2013)^[16]

Nagrody i wyróżnienia

• Nagroda im. Stanisława Piętaka (1968 i 1974)
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki III stopnia (1971)
• Nagroda Państwowa za całokształt twórczości (1979)
• Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia (1979)
• Nagroda „Trybuny Ludu” (1980)
• Nagroda Funduszy Literatury (1984)
• Nagroda Klubu Kultury Chłopskiej (1985)
• Nagroda Państwowa II stopnia (1987)
• Nagroda Prezesa Rady Ministrów II stopnia (1997)
• Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta (1997)^[17]
• Nagroda Literacka „Nike” za „Widnokrąg” (1997)^[18]
• Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (Nowy Jork, 1998)
• Nagroda Literacka „Nike” za „Traktat o łuskaniu fasoli” (2007)^[19]
• Nagroda TV Kultura za „Traktat o łuskaniu fasoli” (2007)
• Nagroda Literacka Gdynia za „Traktat o łuskaniu fasoli” (2007)
• Nagroda miesięcznika „Odra” za „Traktat o łuskaniu fasoli” (2007)
• Honorowy Obywatel Miasta Sandomierza (2007)^[20]
• Doktor honoris causa Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach (2007)
• Doktor honoris causa Uniwersytetu Opolskiego (10 marca 2009)^[21]
• Doktor honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego (14 maja 2012)^[22]
• Grand Prix Litteraire de St. Emillion za „Traktat o łuskaniu fasoli” (2011)
• Nagroda im. Samuela Bogumiła Lindego (Toruń – Getynga, 2011)
• Nagroda Złote Berło Fundacji Kultury Polskiej (2011)
• The Best Translated Book Award (Nowy Jork) za „Kamień na kamieniu” (2012) – razem z tłumaczem Billem Johnstonem
• Nagroda literacka m. st. Warszawy (2014)^[23]
• Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014)
• Książka 25-lecia (plebiscyt słuchaczy Programu 2 Polskiego Radia) – „Traktat o łuskaniu fasoli” (2014)
• Honorowa Nagroda Warszawskich Targów Książki „Ikar” (2014)
• tytuł Wielkiego Ambasadora Polszczyzny (2015)^[24]
• Nagroda Literacka im. Franciszka Karpińskiego (2016)^[25]
• Nagroda Specjalna i członkostwo honorowe Stowarzyszenia Autorów ZAiKS (2016)^[16]
• Nagroda „Człowiek Słowa 2017” Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie (2017)
• Nagroda 100-lecia ZAiKS-u (2018)^[16]
• Poznańska Nagroda Literacka w kategorii Nagroda im. Adama Mickiewicza (2019)
• Nagroda Literacka m.st. Warszawy w kategorii prozatorskiej za powieść „Ucho igielne” (2019)^[26]
• członkostwo czynne w Polskiej Akademii Umiejętności (2020)^[27].
• Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego (2021)^[28]
• Doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego (12 maja 2022)^[6]