Widuchowa (województwo zachodniopomorskie)

Widuchowa (niem. Fiddichow^[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, siedziba gminy Widuchowa. Dawniej samodzielne miasto. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.

Ten artykuł dotyczy miejscowości w województwie zachodniopomorskim. Zobacz też: inne znaczenia tego hasła.

Widuchowa

wieś
Widuchowa
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryfiński
Gmina	Widuchowa
Liczba ludności (2008)	1354
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	74-120[1]
Tablice rejestracyjne	ZGR
SIMC	0785538
Położenie na mapie gminy Widuchowa Widuchowa
Położenie na mapie Polski Widuchowa
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Widuchowa
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego Widuchowa
53°07′42″N 14°23′12″E[2]

31 grudnia 2008 roku w miejscowości mieszkało 1354 osób^[4].

Nazwa

Pierwszą, nieoficjalną, nazwą po II wojnie światowej było Widuchowo^[5][6].

12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Widuchowa^[3].

Położenie

Miejscowość leży nad rzeką Odrą, na granicy z Niemcami. Na wysokości Widuchowej Odra rozdziela się na dwie odnogi: Odrę Zachodnią, po której przeprowadzona jest linia graniczna oraz Odrę Wschodnią. Pomiędzy tymi dwiema odnogami rozciąga się obszar zwany Międzyodrzem, na którym ustanowiono Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry.

Historia

Pomnik Pamięci

W X wieku był to gród słowiański przy przeprawie przez Odrę, mieściła się w nim komora celna. W 1283 utracił prawa targowe na rzecz Gryfina, w 1347 miejscowość otrzymała prawa miejskie^[7]. W XV wieku przez miasto przebiegała granica Pomorza i Brandenburgii. Od 1653 do 1679 Widuchowa należała do Szwecji, a następnie do Brandenburgii. W latach 1733–1788 było to prywatne miasto margrabiów ze Schwedt, w XVIII wieku było znane z jarmarków, czemu towarzyszył rozwój rzemiosła. Przed II wojną światową było znane z przetwórstwa tytoniu^[8]. W 1945 Widuchowa została zniszczona w 80% i utraciła prawa miejskie, obecnie trwają starania o przywrócenie praw miejskich^[9].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.

Zabytki Widuchowej

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

Budynki mieszkalne przy ul. Grunwaldzkiej 23, 25, 27

Willa przy ul. Grunwaldzkiej 4

Willa przy ul. Grunwaldzkiej 8 (Urząd Gminy Widuchowa)

Budynek poczty przy ul. Grunwaldzkiej 9

Mur cmentarza żydowskiego

Zabytki

Do rejestru zabytków na terenie Widuchowej wpisane zostały^[10]:

• kościół romański z XIII wieku, pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
• budynki mieszkalne przy ul. Grunwaldzkiej 23, 25, 27
• wille przy ul. Grunwaldzkiej 4, 8
• budynek poczty przy ul. Grunwaldzkiej 9
• magazyn przy ul. Grunwaldzkiej 29
• cmentarz żydowski
• teren Starego Miasta

Platforma widokowa

Platforma widokowa

27 czerwca 2021 na szczycie Słowiańskiej Góry (morenowego wzniesienia o wysokości 72,6 m n.p.m., położonego ok. 500 m od centrum wsi) otwarto platformę widokową (zwaną też tarasem widokowym). Taras, o wysokości ok. 10 m. ma formę pierścienia, którego najwyższa część podtrzymywana jest przez V-kształtne stalowe podpory^[11].

Zleceniodawcą tarasu widokowego był Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego. Platformę zaprojektowała szczecińska firma "AB Studio Projektowe Marek Antoszczyszyn Andrzej Buko", a wykonało Przedsiębiorstwo Budowlane MHM PAECH z Międzychodzia^[11].

Komunikacja

Przez Widuchową przebiega droga krajowa nr 31, łącząca Szczecin ze Słubicami. Miejscowość jest także portem na międzynarodowej drodze wodnej: Świnoujście – Szczecin – Gryfino – Widuchowa – Hohensaaten – Eberswalde – Berlin.

W 1877 r. miejscowość uzyskała połączenie kolejowe (zelektryfikowane w 1983 roku) po wybudowaniu ostatniego odcinka Nadodrzańskiej Magistrali Kolejowej Wrocław – Szczecin z Chojny do nieistniejącego już szczecińskiego Dworca Wrocławskiego. Przystanek kolejowy Widuchowa znajduje się ok. 3,7 km na wschód od centrum miejscowości.

Planowana jest organizacja szlaku wodnego Berlin – Szczecin – Bałtyk.

Do 21 grudnia 2007 r. funkcjonowało tu rzeczne przejście graniczne Widuchowa – Gartz, które na mocy układu z Schengen zostało zlikwidowane.

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Widuchowej