Ulica Widok we Wrocławiu
ulica we Wrocławiu na Starym Mieście Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ulica Widok we Wrocławiu – ulica położona we Wrocławiu na Starym Mieście. Łączy ulicę Bożego Ciała oraz plac Teatralny i ulicę Teatralną z ulicami Kazimierza Wielkiego oraz Szewską[1][2][3]. Ma 178 m długości[2].
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Długość |
178 m | ||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Wrocławia  | |||||||||||||||||||
| 51°06′22,549″N 17°02′00,226″E | |||||||||||||||||||
Początkowo ulica obejmowała północny odcinek współczesnej ulicy, stanowiący łącznik pomiędzy obecnymi ulicami: Szewską oraz Menniczą i nieistniejącą dziś Słodową. Odcinek ten przebiegał przez Furtę Menniczą (znaną w 1434 r. jako Monczepforte) oraz przez Kładkę Kapeluszników (Hutmachestteig)[3][4]. Kładka ta była ruchoma[4][5].
W 1935 r. wytyczono drogę do ulicy Teatralnej. Przebiegała ona w miejscu dawnej karczmy i słodowni leżącej ówcześnie przy ul. Menniczej 4. Jej nazwa brzmiała: „Strzeż się” (Siech Dich für)[3]. Od początku lat 60. XX wieku droga ta stała się częścią obecnej ulicy Widok[3]. Podczas budowy Trasy W-Z likwidacji uległy uliczki w części północnej ulicy Widok. Zlikwidowano między innymi ulicę Słodową, której południowa pierzeja została zachowana jako pierzeja szerokiej arterii jaką zbudowano w miejsce ciasnej zabudowy. Ulica ta otrzymała nazwę ulicy Kazimierza Wielkiego[6][7]. W 1963 r. oddano do użytkowania wieloklatkowy, wielorodzinny budynek mieszkalny przy ulicy Widok 12, 14, 16[8].
W swojej historii ulica nosiła następujące nazwy:
- Grosse Groschengasse (Wielka Groszowa), od 1377 r. do 9.08.1937 r.[3][9][10][11]
- Siehdichfür, zaułek[12]
- Widok, od 1945 r.[3][2][9]
Zarówno wcześniejsza nazwa ulicy Widok – Grosse Groschengasse, Wielka Groszowa – jak i ulicy Menniczej – Groschengasse, Groszowa; Kleine Groschengasse, Mała Groszowa – nawiązują do starej mennicy położonej przy dawnej ulicy Stajennej[3][9][10][11]. Z kolei nazwa Siehdichfür wywodziła się albo od dawnej karczmy i słodowni, którą nazywano Siech Dich für – „Strzeż się”[3], albo od domu z dziedzińcem położonego pomiędzy Groschengasse (ulica Mennicza) i Zwingerstrasse (ulica Teatralna), w którym podczas epidemii dżumy w 1525 r. odseparowywano chorych i nosicieli zarazy Seuchenträger[12]. Współczesna nazwa ulicy została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w okólniku nr 97 z 30.11.1945 r.[2]
Do ulicy przypisana jest droga gminna numer 106465D o długości 178 metrów[2] klasy lokalnej[13]. Wzdłuż całej ulicy przebiega dwutorowe torowisko tramwajowe, wytyczone poza jezdnią, które łączy się na południowym krańcu z liniami przebiegającymi ulicą Teatralną i placem Teatralnym, a na północnym krańcu z liniami biegnącymi przez ulice Kazimierza Wielkiego i Szewską[14][15]. Położony przy ulicy Widok przed skrzyżowaniem z ulicą Kazimierza Wielkiego przystanek tramwajowy dla jazdy w kierunku północnym nosi nazwę „Świdnicka”[15].
Ulice i place powiązane z ulicą Widok[a]:
- skrzyżowanie:
- ul. Bożego Ciała[1][2][16]
- pl. Teatralny[1][17], torowisko tramwajowe[15],
- ul. Teatralna[1][18], torowisko tramwajowe[15],
- skrzyżowanie: ul. Mennicza[1][19]
- skrzyżowanie, z sygnalizacją świetlną[20]:
- ul. Kazimierza Wielkiego[1][21], torowisko tramwajowe[15],
- ul. Szewska[1][22], torowisko tramwajowe[15].
Po stronie zachodniej ulicy na odcinku od placu Teatralnego do ulicy Menniczej znajduje się „Mediateka”, mieszcząca się zabytkowym budynku dawnej słodowni[23] (ok. roku 1900 przebudowanej na palarnię kawy Otto Stieblera), oraz teren zielony[24]. Pomiędzy ulicą Menniczą a Kazimierza Wielkiego teren zabudowany jest trzema powojennymi budynkami mieszkalnymi[1][25].
Po stronie wschodniej znajduje się zabudowa ciągła, pierzejowa. Na odcinku od ulicy Teatralnej do ulicy Menniczej jest to powojenny wieloklatkowy budynek mieszkalny przy ulicy Widok 12, 14, 16[8]. Dalej od ulicy Menniczej do ulicy Kazimierza Wielkiego przejrzeję stanowią fasady budynków z lat 1938–1939[23].
Obszar ulicy i terenów przyległych objęty jest rejonem statystycznym nr 933220. W 2018 r. zameldowanych w nim było 306 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 2938 osób/km²[26]. Tereny te położone są na wysokości bezwzględnej od 119 do 120 m n.p.m.[27] Stanowią obszar zabudowy śródmiejskiej[28].
Obszar, na którym położona jest ulica Teatralna, podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII-XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków pod numerami: 196 z 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967 r.[29][30] Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii[31][32]. Samo miasto Wrocław włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego „Stare Miasto”, który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego, i historycznego charakteru najstarszej części miasta[33]. Tereny te również leżą w strefie ochrony konserwatorskiej[34], w strefie ochrony konserwatorskiej zabytków archeologicznych[35], oraz w granicach obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej[36].
Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki:
| obiekt, położenie | powstanie, nr rej.[b] | foto |
|---|---|---|
| strona wschodnia | ||
| Kamienica ulica Widok 2-4[23][37] |
lata 1938–1939 (na reliktach XVIII-XIX wiek) gez, mpzp[23][37] |
.jpg) |
| Kamienica ulica Widok 6[23][38] |
lata 1938–1939 (na reliktach XVIII-XIX wiek) gez, mpzp[23][37] |
 |
| Kamienica z piekarnią Siegerta, obecnie budynek mieszkalny ulica Widok 8[23][39] |
lata 1938–1939 (na reliktach XVIII-XIX wiek) gez, mpzp[23][39] | |
| Bank (Deutsche Bau- und Bodenbank AG), obecnie "Dom Europa" (Regionalne Przedstawicielstwo Unii Europejskiej, Biuro Parlamentu Europejskiego w Polsce) ulica Widok 10[23][40] |
lata 1938–1939 (na reliktach XVIII-XIX wiek) gez, mpzp[23][40] |
 |
| strona południowa, zamknięcie osi widokowej | ||
| Resursa Kupiecka (Dom Związku Chrześcijańskich Kupców), obecnie Wrocławski Teatr Lalek wraz ze skwerem od frontu i terenem działki (nr 17 AM-33) plac Teatralny 4[23][41][42] |
lata 1892–1894 (proj. E. Blümner), rozbudowa lata 1905–1909 (proj. A. Grau)[23] (lata 1892–1909[42]) A/2474/495/Wm z dnia 05.10.1992 r.[23][41][42] |
.jpg) |
| strona zachodnia | ||
| Słodownia Augusta Weberbauera, następnie dom handlowy z palarnią kawy Otto Stieblera i kawiarnią, obecnie biblioteka „Mediateka” plac Teatralny 5, ulica Widok 7[23][43] |
I połowa XIX wieku, około 1900 r., po 1945 r. gez, mpzp[23][43] |
.jpg) |
Dla tej ulicy ochronie podlegają również osie widokowe. Ochronie podlega oś widokowa z ulicy Widok w kierunku południowym poprzez ulicę Teatralną na budynek Teatru Lalek[44][45]. Ochronie podlega także oś widokowa z ulicy Teatralnej w kierunku zachodnim przez ulicę Widok i dalej przez plac Teatralny z widokiem na dominantę, którą stanowi budynek Opery Dolnośląskiej[44].
_Wroclaw_dwarf_02.JPG)
Przy ulicy i w najbliższym otoczeniu zamontowano następujące figurki wrocławskich krasnali:
- „Krasnale Wodne”, w ramach fontanny na skwerze przed Teatrem Lalek[46][47]:
- „Puszczający Stateczki”
- „Karmiący Ptaki”
- „Ogrodnik”
- „Aktor”
- „Parasolnik”
- „Wierzbownik”
- „Zbierający Wodę”
- „Bibliofil”, przed Mediateką od strony placu Teatralnego[48]
- „Marysia Pięknisia”, Centrum Dermatologii Estetycznej, ul. Widok 8[49].
- Podany tu przebieg ulicy Widok – od ulicy Bożego Ciała do ulicy Kazimierza Wielkiego – zgodny jest z określeniem podanym w zestawianiu dróg udostępnianym przez zarządcę – Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta (ZDiUM)[c]. Numeracja posesji przy ulicy przebiega jednak w kierunku odwrotnym – od ulicy Kazimierza Wielkiego (niższe numery) do ulicy Bożego Ciała (wyższe numery)[d].
- Nr rej.: numer wpisu do rejestru zabytków; mpzp – miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego; gez – gminna ewidencja zabytków.
- ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 5966 (Widok).
- SIP 2019 ↓, Mapa podstawowa.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
