Ulica Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu

Ulica Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu – fragment traktu rokadowego poza obrębem dawnych fortyfikacji miejskich, przecinającego w przybliżeniu równoleżnikowo Przedmieście Świdnickie na południe od miasta, odcinek trasy łączącej Przedmieście Oławskie na wschodzie z Przedmieściem Mikołajskim na zachodzie.

Ten artykuł dotyczy ulicy we Wrocławiu. Zobacz też: inne ulice o nazwie „Tadeusza Kościuszki”.

ulica Tadeusza Kościuszki

Przedmieście Świdnickie, Przedmieście Oławskie
Bloki mieszkalne przy ul. Tadeusza Kościuszki (2011)
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Długość	2,6 km
Przebieg
pl. Muzealny ul. Łąkowa ul. Michała Bałuckiego pl. Tadeusza Kościuszki ul. Czysta ul. Stawowa ul. Hugona Kołłątaja ul. Gwarna ul. Dworcowa ul. gen. Jana Henryka Dąbrowskiego ul. gen. Kazimierza Pułaskiego ul. gen. Ignacego Prądzyńskiego ul. Stacha Świstackiego ul. Komuny Paryskiej ul. Zgodna ul. Stanisława Więckowskiego ul. Stanisława Chudoby ul. Na Niskich Łąkach ul. gen. Romualda Traugutta
Położenie na mapie Wrocławia ulica Tadeusza Kościuszki
Położenie na mapie Polski ulica Tadeusza Kościuszki
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego ulica Tadeusza Kościuszki
51,101068°N 17,040715°E

Ul. Tadeusza Kościuszki wytyczona została po likwidacji w roku 1807 murów miejskich; pierwotnie nosiła nazwę Tauentzien Straße^[1] i była znacznie krótsza niż obecnie: na zachodzie kończyła się przy koszarach kirasjerów (obecny pl. Muzealny); na wschodzie – przy ul. Dworcowej (dziś przy skrzyżowaniu z tą ulicą stoi charakterystyczny budynek – Trzonolinowiec). W 1823 dołączono na wschodzie odcinek od ul. Dworcowej do ul. gen. Kazimierza Pułaskiego (dawniejszy Kleine Anger, tj. w wolnym tłumaczeniu Mały Wygon, Małe Błonia albo Małe Pastwiska), potem w 1863 kolejny, do zbiegu z przedłużeniem ul. Oławskiej, Klosterstraße (ulicą Klasztorną, obecnie gen. Romualda Traugutta)^[2]. W tym miejscu znajdowała się w połowie XIX wieku miejska rogatka, Ohlauer Barriere (Rogatka Oławska). Trójkąt u zbiegu ul. gen. Romualda Traugutta i Tadeusza Kościuszki bywa współcześnie nazywany „Trójkątem Bermudzkim”. W 1945 roku wojska niemieckie, chcąc odsłonić sobie pole ostrzału, wysadziły w powietrze zabudowania po południowej stronie ulicy, co doprowadziło do nieodwracalnej utraty wielu zabytków.

Obecnie po stronie zachodniej ulica zaczyna się na skrzyżowaniu z ul. marsz. Józefa Piłsudskiego przy pl. Legionów i ma blisko 2,4 km długości. Po drodze przecina ul. Świdnicką (w tym miejscu znajduje się obszerny kwadratowy pl. Tadeusza Kościuszki – dawniej Tauentzien Platz – ze skwerem Solidarności Walczącej pośrodku^[3], oraz tzw. „Kościuszkowa Dzielnica Mieszkaniowa”, KDM^[4]). Imię Tadeusza Kościuszki ulica otrzymała 27 kwietnia 1945 roku^[5]. Przy ulicy do roku 2011 znajdowała się charakterystyczna Kamienica pod Pelikanem.

• 
  Widok z pl. Tadeusza Kościuszki na zachód
• 
  Pomnik Tauentziena przed II wojną
• 
  Fasada kamienicy nr 51
• 
  Trzonolinowiec - ul. Tadeusza Kościuszki 72 (róg ul. Dworcowej)
• 
  Skąpane w słońcu balkony ulicy Kościuszki
• 
  Starostwo Powiatowe

Zobacz też

Plac Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu

Przypisy

1. Na cześć osiemnastowiecznego generała pruskiego Friedricha von Tauentziena.
2. Odcinek ten nosił do początku XX wieku osobną nazwę Neue Tauentzien Straße i miał osobną numerację.
3. Do roku 1945 pośrodku skweru stał pomnik i grób gen. von Tauentziena; po wojnie pomnik został usunięty jesienią 1945 wraz ze szczątkami generała, a na jego miejscu położony został głaz (Kamień pamiątkowy ku czci Bojowników o Wyzwolenie Narodowe i Społeczne), na którym znalazł się uroczyście odsłonięty 24 marca 1946 napis poświęcony pamięci „Bojowników o Wolność i Demokrację”; na głazie tym po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce systematycznie malowany był symbol Solidarności Walczącej, systematycznie był także przez władze usuwany; po roku 1989 głaz wraz z całym skwerem poświęcono Solidarności Walczącej.
4. KDM nazwana została w ten sposób w nawiązaniu do warszawskiej MDM i tak jak tamta powstała na miejscu całkowicie zrujnowanej w wyniku działań wojennych zabudowy XIX-wiecznej.
5. Zygmunt Antkowiak, Wrocław od A do Z, wyd. Ossolineum, 1991.

Linki zewnętrzne

• o ul. Tadeusza Kościuszki na starych i współczesnych fotografiach