Stuchowo

Stuchowo (nazwa oboczna: Stuchów^[2], niem. Stuchow) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Świerzno, przy dawnym trakcie Kamień Pomorski – Gryfice (dzisiaj droga wojewódzka nr 105)^[3].

Stuchowo

Stuchów

osada
Pałac w Stuchowie von Plötzów, obecnie szkoła podstawowa
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	kamieński
Gmina	Świerzno
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	72-405[1]
Tablice rejestracyjne	ZKA
SIMC	0784310
Położenie na mapie gminy Świerzno Stuchowo
Położenie na mapie Polski Stuchowo
53°56′57″N 15°00′39″E[2]

We wsi znajduje się szkoła podstawowa im. Marii Konopnickiej, ochotnicza straż pożarna, klub piłkarski Korona Stuchowo oraz orlik. Ma tu swoją siedzibę rzymskokatolicka parafia św. Siostry Faustyny Kowalskiej a we wsi jest stosunkowo nowy kościół św. Siostry Faustyny Kowalskiej.

Historia

Osada istniała już w czasach rzymskich, na przełomie III i IV wieku. Pierwsza historyczna wzmianka pochodzi z 1313 roku, kiedy była lennem Hanninga von Stuchowa^[3][4]. Od 1318 roku miejscowość stała się lennem Henninga von Behr^[4]. Od końca średniowiecza historia Stuchowa jest ściśle związana z historią rodziny pomorskiej von Plötzów^[4]. W 1490 roku Stuchowo przeszło w ręce rodziny von Plötz^[4] i majątek Stuchowo należał do nich w latach 1490–1945^[3]. W źródłach z 1490 i 1491 roku wspomniano o Eggercie von Plötzie i Clausie von Plötzie. W 1780 roku majątek we wsi składał się z 2 folwarków, 2 owczarni, 13 zagród chłopskich, 6 gospodarstw zagrodniczych, młyna wodnego i wiatraka. W tym czasie rodzina von Plötzów mieszkała na nieistniejącym dziś zamku. Po wojnie trzydziestoletniej Christoph von Plötz wzniósł nową siedzibę.

W 1804 roku majątek został powiększony o część dóbr ziemskich w Starzy. W 1839 roku właścicielem całości majątku (Stuchowo i Starza) był Karl Heinrich von Plötz. W kolejnych latach majątek powiększył się o ziemie w Wiejkowie i Rokicie. W latach osiemdziesiątych XIX wieku właścicielem majątku był Leo Karl Friedrich Wilhelm von Plötz, szambelan dworu króla pruskiego. W tym czasie majątek powiększył się o młyn i tartak. W 1902 roku, na zlecenie Henninga von Plötza, Karl Wennig zbudował w Stuchowie gorzelnię, w której z jęczmienia i ziemniaków produkowano spirytus, między innymi także jako dodatek do benzyny lotniczej dla lotnictwa morskiego w Dziwnowie^[3][4]. W 1915 roku po jego śmierci, ostatnim właścicielem majątku liczącego 778 hektarów gruntów i zespołu pałacowo-parkowego został syn Henning von Plötz. W 1920 roku administratorem majątku był Emil Hoffman, w 1929 roku Ernst Wilhelm, w latach 1939–1944 Paul Pöhlmann. W 1942 roku majątek został przejęty przez skarb państwa, prawdopodobnie z powodu zobowiązań finansowych^[3][4].

Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez miejscowy PGR.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Pałac von Plötzów

W latach 1880–1888 roku szambelan króla pruskiego, poseł prowincji pomorskiej Leo von Plötz, wzniósł wzorując się na rezydencji królewskiej w Poczdamie neorenesansowy pałac z elementami form neobaroku^[3][4][5]. Główna część budynku została zbudowana w końcu lat 80. XIX wieku. Południowe skrzydło pałacu to pozostałość po znacznie starszym, poprzednim pałacu^[3][4]. Nad wejściem do budynku znajduje się herb i inicjały von Plötzów. We wnętrzu cenne są zachowane zdobienia klatki schodowej^[6].

Po 1945 roku pałac był wykorzystywany na siedzibę dyrekcji i mieszkania dla pracowników PGR. W latach pięćdziesiątych XX wieku obiekt był wykorzystywany jako ośrodek kolonijny. Od 1963 roku funkcjonuje w nim gminna Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej^[3]. Pałac został odrestaurowany w latach 2004–2005^[3]. W 2011 roku przystąpiono do rewaloryzacji najstarszego, południowego skrzydła pałacu, będącego pierwszą siedzibą właścicieli Stuchowa^[3].

Wokół pałacu rozciąga się 41-hektarowy park w stylu angielskim, ze względu na unikatowe rośliny zaliczany do jednego z najcenniejszych na Pomorzu Zachodnim. Do szczególnie cennych okazów można zaliczyć: świerk sitkajski o ponad 180 cm obwodzie pnia, topola biała (568 cm w obwodzie). W 2006 roku pałac został kompleksowo wyremontowany^[4].

Galeria

• 
  Pałac przed remontem
• 
  Pałac po remoncie