Stefan Olszowski

Stefan Olszowski
Data i miejsce urodzenia	28 sierpnia 1931 ; Toruń
Data śmierci	19 grudnia 2023
	Minister spraw zagranicznych
Okres	od 22 grudnia 1971; do 2 grudnia 1976
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Stefan Jędrychowski
Następca	Emil Wojtaszek
	Minister spraw zagranicznych
Okres	od 21 lipca 1982; do 12 listopada 1985
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Józef Czyrek
Następca	Marian Orzechowski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Stefan Michał Olszowski (ur. 28 sierpnia 1931 w Toruniu, zm. 19 grudnia 2023) – polski polityk, działacz komunistyczny, w latach 1970–1980 oraz 1981–1985 członek Biura Politycznego KC PZPR, w latach 1971–1976 i ponownie w latach 1982–1985 minister spraw zagranicznych. Poseł na Sejm PRL V, VI i VII kadencji.

Szybkie fakty Data i miejsce urodzenia, Data śmierci ...

Zamknij

Syn Leokadii i Stefana. Pochodził z rodziny nauczycielskiej. Studiował filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim. W 1952 został członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1953–1956 był działaczem Związku Młodzieży Polskiej, należał również do Zrzeszenia Studentów Polskich. W 1956 reprezentował Zrzeszenie Studentów Polskich w Międzynarodowym Związku Studentów w Pradze, natomiast w latach 1956–1960 był przewodniczącym Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich. W marcu 1960 został sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Poznaniu. Trzy lata później przeszedł na stanowisko kierownika Biura Prasy Komitetu Centralnego, w ramach tej posady współpracował m.in. z Mieczysławem Moczarem. Od czerwca 1964 był członkiem, a od listopada 1968 sekretarzem Komitetu Centralnego (do grudnia 1971). W grudniu 1970 wszedł w skład Biura Politycznego Komitetu Centralnego. Od grudnia 1970 do grudnia 1971 jako członek kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej odpowiadał między innymi za oświatę^[1].

Dwukrotnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych – w latach 1971–1976 i 1982–1985. W grudniu 1976 powrócił na stanowisko sekretarza Komitetu Centralnego. W lutym 1980 utracił funkcje we władzach partyjnych za krytykę polityki Edwarda Gierka i został wysłany na placówkę dyplomatyczną do Niemiec Wschodnich (jako ambasador). W sierpniu 1980 ponownie wszedł w skład Biura Politycznego Komitetu Centralnego i został jego sekretarzem. Od lipca 1982 do listopada 1985 minister spraw zagranicznych. Opowiadał się za twardym kursem wobec Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.

W latach 1981–1983 zasiadał w prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Członkiem Biura Politycznego Komitetu Centralnego był do listopada 1985, członkiem Komitetu Centralnego do lipca 1986. W 1983 wybrany w skład prezydium Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Koniec kariery politycznej Olszowskiego wiąże się z końcem wpływów byłego szefa wywiadu i szefa MSW Mirosława Milewskiego, który w 1985 nagle został pozbawiony wszystkich stanowisk^[2].

W 1986 wyjechał na stałe do Stanów Zjednoczonych w okresie prezydentury Ronalda Reagana, wkrótce uzyskał zieloną kartę i przez wiele lat rząd Stanów Zjednoczonych zapewniał mu ochronę^[2]. Zamieszkał w Nowym Jorku. W 2007 razem z żoną Zofią i synem Mikołajem przeprowadził się do Eastport na Long Island. W 2008 została wydana książka autorstwa Andrzeja Mrozińskiego i Bogdana Rupińskiego pt. How are you doing Mr Olszowski, w której po raz pierwszy opowiedział o swoim życiu, pracy i wyjeździe do Stanów Zjednoczonych^[3].

Był ostatnim żyjącym ministrem spraw zagranicznych PRL. Zmarł 19 grudnia 2023 w wieku 92 lat^[4]^[2]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach^[5].

Order Sztandaru Pracy I klasy
Order Sztandaru Pracy II klasy
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi (1956)^[6]
Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)^[7]
Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1973)^[8]
Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
Order Czerwonego Sztandaru Pracy (Mongolia, 1975)^[9]
Medal 90-lecia urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1972)^[10]
Medal 100. Rocznicy Urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1983)^[11]
Medal 50-lecia Komunistycznej Partii Czechosłowacji (Czechosłowacja, 1971)^[12]
Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” (Związek Radziecki, 1969)^[13]
Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1975)^[14]
Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1985)^[15]

[1]
Zbigniew Osiński, Nauczanie historii w szkołach podstawowych w Polsce w latach 1944–1989: uwarunkowania organizacyjne oraz ideologiczno-polityczne, Lublin 2010, s. 90.
[2]
Zmarł Stefan Olszowski. Ostatni z przywódców PRL. onet.pl, 4 stycznia 2024.
[3]
How are you doing, Mr. Olszowski.
[4]
Nekrolog w „Gazecie Wyborczej”.
[5]
Wyszukiwarka grobów w Warszawie
[6]
M.P. z 1956 r. nr 66, poz. 768.
[7]
Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.
[8]
Medale „Za Zasługi dla Obronności Kraju” dla członków rządu, „Trybuna Robotnicza”, nr 241, 11 października 1973, s. 2.
[9]
„Życie Partii”, 1975, nr 9, s. 9.
[10]
Medale Georgi Dymitrowa dla członków kierownictwa PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 266, 8 listopada 1972, s. 1.
[11]
„Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr 1 (107), styczeń–marzec 1984, s. 116.
[12]
Medale 50-lecia KPCz dla kierowniczych działaczy PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 174, 24–25 lipca 1971, s. 2.
[13]
Euzebiusz Basiński, Polska-ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944–1971, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1973, s. 392.
[14]
Medale radzieckie dla polskich przywódców, „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 9–11 maja 1975, s. 1.
[15]
„Życie Partii”, 22 maja 1985, nr 11, s. 21.

Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Warszawa 1991.
Informacje w BIP IPN.

[1] [1]
Zbigniew Osiński, Nauczanie historii w szkołach podstawowych w Polsce w latach 1944–1989: uwarunkowania organizacyjne oraz ideologiczno-polityczne, Lublin 2010, s. 90.

[onet-2] [2]
Zmarł Stefan Olszowski. Ostatni z przywódców PRL. onet.pl, 4 stycznia 2024.

[3] [3]
How are you doing, Mr. Olszowski.

[4] [4]
Nekrolog w „Gazecie Wyborczej”.

[5] [5]
Wyszukiwarka grobów w Warszawie

[6] [6]
M.P. z 1956 r. nr 66, poz. 768.

[7] [7]
Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.

[8] [8]
Medale „Za Zasługi dla Obronności Kraju” dla członków rządu, „Trybuna Robotnicza”, nr 241, 11 października 1973, s. 2.

[9] [9]
„Życie Partii”, 1975, nr 9, s. 9.

[10] [10]
Medale Georgi Dymitrowa dla członków kierownictwa PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 266, 8 listopada 1972, s. 1.

[11] [11]
„Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr 1 (107), styczeń–marzec 1984, s. 116.

[12] [12]
Medale 50-lecia KPCz dla kierowniczych działaczy PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 174, 24–25 lipca 1971, s. 2.

[13] [13]
Euzebiusz Basiński, Polska-ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944–1971, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1973, s. 392.

[14] [14]
Medale radzieckie dla polskich przywódców, „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 9–11 maja 1975, s. 1.

[15] [15]
„Życie Partii”, 22 maja 1985, nr 11, s. 21.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Wikiwand in your browser!

Stefan Olszowski

Wikiwand in your browser!

Życiorys

Odznaczenia

Przypisy

Bibliografia