Loading AI tools
członkini niemieckiej pacyfistycznej organizacji Biała Róża, ścięta 22 lutego 1943 Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sophie Scholl, właśc. Sophia Magdalena Scholl (ur. 9 maja 1921 w Forchtenberg, zm. 22 lutego 1943 w Monachium) – niemiecka działaczka antynazistowskiego ruchu oporu Biała Róża w czasach III Rzeszy.
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
9 maja 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 lutego 1943 |
| Przyczyna śmierci |
ścięcie na gilotynie |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
studentka, członkini ruchu oporu |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Wyznanie | |
Sophie Scholl dorastała razem ze swoim rodzeństwem – Ingą, Hansem, Elizabeth i Wernerem – w mieście Ulm, gdzie ich ojciec Robert Scholl, liberalny burmistrz pochodzenia chłopskiego[1], i matka Magdalena pielęgniarka wychowali ich w poszanowaniu chrześcijańskich i humanistycznych wartości. Propagowany przez nazistów ideał wspólnoty wydał się jej i starszemu o dwa i pół roku bratu Hansowi atrakcyjny na tyle, aby wejść w szeregi organizacji nazistowskich. W roku 1933 przystąpiła do Bund Deutscher Mädel (BDM), żeńskiej sekcji Hitlerjugend. Naśladując swoich braci, przystępowała do prób odwagi i prób wytrzymałościowych, by poznać swoje ograniczenia. Przez pewien czas Scholl była ostrzyżona na wzór chłopców, czyli nosiła z tyłu krótkie, a z przodu dłuższe włosy. Po zjeździe NSDAP w 1936 roku wraz z bratem Hansem przyłączyła się do niezależnej organizacji młodzieżowej Deutsche Jungenschaft (nazwa skrótowa: „dj 1.11.”). Jesienią 1937 aresztowano ją wraz z rodzeństwem, poszukiwano bowiem jej brata Hansa za udział w ruchu Bündische Jugend. Zostali uwolnieni dzięki amnestii z roku 1938[2].
W 1940 Sophie Scholl zaczęła zdobywać wykształcenie z pedagogiki wczesnoszkolnej w przedszkolu, by uniknąć pracy w Reichsarbeitsdienst, co jej się zresztą nie udało. Pół roku musiała służyć zarówno w Reichsarbeitsdienst, jak i w służbach niosących pomoc wojenną. Jej przeżycia i wrażenia z tego okresu utwierdziły ją w nienawiści wobec reżimu nazistowskiego. W 1942 podjęła na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium studia z zakresu biologii i filozofii. W trakcie ferii międzysemestralnych została zmuszona do pracy w jednym z zakładów zbrojeniowych w Ulm.
Za pośrednictwem swojego brata, studiującego na monachijskim uniwersytecie medycynę, poznała wiele osób, które jeszcze bardziej utwierdzały ją w poglądach antynazistowskich. Mimo że jej brat Hans próbował trzymać ją z dala od kręgu osób należących do opozycji antynazistowskiej, udało jej się przyłączyć do tego grona. Zdecydowana na podjęcie nielegalnej i publicznie wyrażanej krytyki, wzięła udział w produkcji i rozprowadzaniu ulotek studenckiej grupy ruchu oporu Biała Róża[2][3].
Członkowie Białej Róży wysyłali swoje apele pocztą, rozkładali ulotki w budkach telefonicznych i zaparkowanych samochodach oraz przekazywali je studentom z innych miast w celu dalszego kolportażu. W styczniu 1943 roku Scholl była po raz pierwszy zaangażowana w produkcję ulotek. Kolportowane w Kolonii, Stuttgarcie, Berlinie i Wiedniu ulotki spowodowały poruszenie wśród miejscowej ludności oraz władz i stały się bezpośrednią przyczyną intensywnego poszukiwania sprawców. Już w lutym Gestapo przypuszczało, że autorzy ulotek należą do monachijskiego kręgu studentów.
W połowie lutego została przygotowana szósta wersja ulotki z apelem o przewrót reżimu nazistowskiego i utworzenie „nowej duchowej Europy”. Jesienią 1942 dodrukowano ulotki w Anglii i rozrzucono je nad Niemcami z brytyjskich samolotów. Ponadto odczytywano je w brytyjskiej radiostacji BBC[2].
18 lutego 1943 woźny Jakob Schmid, członek SA, przyłapał Sophie Scholl wraz z bratem Hansem w trakcie rozprowadzania ulotek na uniwersytecie w Monachium i przekazał rodzeństwo do rektoratu. Po kilkugodzinnym przesłuchaniu przez syndyka uniwersyteckiego dr. Ernsta Haeffnera i rektora uniwersytetu prof. Walthera Wüsta – kierownika zakładu „Kultury i językoznawstwa aryjskiego” i SS-Standartenführera oboje zostali wraz z Christophem Probstem, innym członkiem Białej Róży zadenuncjowani Gestapo i aresztowani. Cztery dni później, 22 lutego, Scholl za czynny udział w organizacji Biała Róża została skazana przed Trybunałem Ludowym w Monachium na karę śmierci przez ścięcie na gilotynie. Obradom tego sądu przewodniczył przybyły z Berlina sędzia Roland Freisler. Jeszcze tego samego dnia, około godz. 17, dokonano egzekucji na całej trójce przez zgilotynowanie w zakładzie karnym München-Stadelheim, w obecności byłego kierownika oddziału egzekucyjnego monachijskiego sądu okręgowego, dr. Waltera Roemera[2].
Sophie Scholl prowadziła dziennik, który przetrwał wojnę, i dzięki któremu znane są jej poglądy i postawy[4].
Grób Sophie Scholl znajduje się na cmentarzu Friedhof am Perlacher Forst w Monachium (grób Nr 73-1-18/19)[5]. Jest pochowana wraz z bratem Hansem, zaś obok spoczywa Christoph Probst. Na cmentarzu tym pochowany jest także Walter Klingenbeck.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
