Scott Lilienfeld
amerykański psycholog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
amerykański psycholog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Scott O. Lilienfeld (ur. 23 grudnia 1960 w Nowym Jorku, zm. 29 września 2020[2]) – profesor psychologii na Uniwersytecie Emory w Atlancie i propagator medycyny opartej na dowodach[3]. Jest znany z książek 50 Great Myths of Popular Psychology (50 wielkich mitów popularnej psychologii), Brainwashed i innych, które badają i czasami obalają psychologiczne twierdzenia pojawiające się w popularnej prasie. Jego artykuły pojawiają się w ważnych amerykańskich czasopismach i dziennikach, takich jak New York Times, the New Yorker, Scientific American. Poza tym Lilienfeld występował w amerykańskich programach telewizyjnych 20/20, CNN i CBS Evening News. We wrześniu 2017 będzie prelegentem na odbywającym się we Wrocławiu 17 Europejskim Kongresie Sceptyków[4].
 Scott O. Lilienfeld na konferencji CSICon 2012 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
Lilienfeld urodził się 23 grudnia 1960 roku w Nowym Jorku. Gdy dorastał zainteresował się paleontologią i astronomią, ale postanowił studiować psychologię. Powiedział „Mimo że moja miłość do nauk przyrodniczych nigdy nie wygasła, w końcu zakochałem się w tajemnicach świata wewnętrznego — w ludzkim umyśle — nawet bardziej, niż w tajemnicach świata zewnętrznego”[5].
Lilienfeld studiował psychologię na Cornell University w Ithaca, który ukończył w 1982 roku[6]. Jako student był pod wpływem prac Davida T. Lykkena na temat osobowości psychopatycznej. Z czasem zaczął interesować się zaburzeniami osobowości, zaburzeniami dysocjacyjnymi, ocenami osobowości, zaburzeniami lękowymi, klasyfikacją psychiatryczną, pseudonauką w psychologii i opartymi na nauce praktykami w dziedzinie psychologii klinicznej. Lilienfeld woli zajmować się szeroką dziedziną wiedzy twierdząc, że to „czyni z niego lepszego badacza i myśliciela” mającego szeroką perspektywę na polu psychologii.
W 1986 roku rozpoczął staż kliniczny na Zachodnim instytucie psychiatrycznym i klinice w Pittsburghu, w stanie Pensylwania, który ukończył w 1987 roku. Uzyskał stopień doktora w dziedzinie psychologii klinicznej na Uniwersytecie Minnesota w 1990 roku[7].
Od 1990 do 1994 roku Lilienfeld był asystentem na Uniwersytecie stanu Nowy Jork w Albany. Stamtąd przeniósł się na Uniwersytet Emory, gdzie był profesorem nadzwyczajnym do roku 2000, kiedy to został profesorem zwyczajnym.
W 2002 roku Lilienfeld założył Scientific Review of Mental Health Practice (Naukowy Przegląd Praktyk Psychiatrycznych)[8]. Jest również konsultantem w Skeptical Inquirer i Skeptic Magazine, bierze udział w pracach kolegiów redakcyjnych magazynów Scientific Review of Alternative Medicine, Journal of Abnormal Psychology, Psychological Assessment, Perspectives on Psychological Science i Clinical Psychology Review, a także pisze artykuły do Scientific American Mind i Psychology Today.
Lilienfeld jest obecnie profesorem psychologii na Uniwersytecie Emory w Atlancie, stanie Georgia.
Lilienfeld, wraz z Sally Satel, poświęcił większą część swojej kariery psychologicznej obalaniu pseudonauki w „popularnej neuronauce, która pojawia się w nagłówkach gazet”[9]. Zajmują się takimi praktykami jak używanie funkcjonalnego rezonansu magnetyczny (lub neuroobrazowania)[10], aby „odkryć” moralne i duchowe ośrodki mózgu[11][12], które nazwali „uproszczonym neurononsensem”. Ich książka Brainwashed: The Seductive Appeal of Mindless Neuroscience (Wyprani z mózgu: Uwodzicielski urok bezmyślnej neuronauki) była w finale konkursu Los Angeles Times Book Prize w dziedzinie nauki za 2013 rok[13].
Lilienfeld pisał krytycznie o terapii odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR)[14] , wykorzystywania testów Rorschacha w diagnostyce psychologicznej[15] , terapii odzyskiwania pamięci[16] i nieporozumieniach w badaniach nad autyzmem, takimi jak rzekomy związek między autyzmem a szczepionką MMR zauważając, że „wiele kontrolowanych badań przeprowadzonych na wielką, międzynarodową skalę, zaprzeczyły by istniał jakikolwiek statystyczny związek między szczepionką MMR i autyzmem”. Pisał także krytycznie o modnych terapiach autyzmu, takich jak np. metoda ułatwionej komunikacji[17].
Podczas panelu James Randi Educational Foundation w 2014 roku, Lilienfeld został zapytany, czy myśli, że można nauczyć kogoś racjonalizmu. Odpowiedział, że racjonalizm i krytyczne myślenie nie są w naturze człowieka i do pewnego stopnia mogą być wyuczone, ale dodał, że są to pojęcia bardzo zależne od specyficznej dziedziny i mogą nie uogólniać się w innych obszarach; osoba może być zupełnie racjonalna w jednej dziedzinie, a bardzo irracjonalna w innej. Stwierdził: „Pojmuję naukę w wielu przypadkach jako zabezpieczenie przed efektem potwierdzenia”[18].
Lilienfeld pisze i mówi o potrzebie lepszej komunikacji pomiędzy grupami sceptyków naukowych, a społeczeństwem. Zauważa, że aby obalić mit, ludzie muszą posiadać jakąś inną informację, która ten mit zastąpi, czego sceptycy często nie rozumieją. Sugeruje, że „sceptycy powinni mówić bardziej otwarcie” kiedy w mediach mity przedstawia się jako naukę. Lilienfeld popiera ideę, by ludzie wypowiadali się odważnie w swojej dziedzinie. „Gdyby każdy wypowiedział się w swojej dziedzinie wiedzy w gazetach i telewizjii, w końcu byłby efekt”. Lilienfeld ostrzega, że społeczność sceptyków powinna nalegać na dowody, ale też zawsze mieć otwarty umysł na nowe stwierdzenia.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
