Schronisko turystyczne „Biały Krzyż”

Schronisko turystyczne „Biały Krzyż” (niem. Das Weißes Kreuz) – nieistniejące górskie schronisko turystyczne w Beskidzie Śląskim, na Przełęczy Salmopolskiej.

Schronisko turystyczne
„Biały Krzyż”

Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Pasmo	Beskid Śląski, Karpaty
Wysokość	934 m n.p.m.
Data otwarcia	1932
Data zamknięcia	15 lutego 1945
Właściciel	Rudolf Antoni
Położenie na mapie Beskidu Śląskiego Schronisko turystyczne „Biały Krzyż”
Położenie na mapie województwa śląskiego Schronisko turystyczne „Biały Krzyż”
49°39′54″N 18°57′38″E

Historia

W 1932 r. Rudolf Antoni wybudował drewniane, piętrowe schronisko, nazywane „Gospodą Antoniego” (od nazwiska gospodarza) lub po prostu „Białym Krzyżem”, ze względu na bliskość malowanego na biało krzyża, będącego symbolem Przełęczy Salmopolskiej. W listopadzie 1932 r. urządzono w budynku stację turystyczną oddziału bielskiego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.

Właściciel gospody, Rudolf Antoni pełnił w czasie II wojny światowej funkcję Ortsgruppenleitera na obszar Salmopola i gorliwie współpracował z władzami okupacyjnymi^[1]. Wieczorem 15 lutego 1945 r. w schronisku doszło do potyczki partyzantów pod dowództwem majora Wasilija Anisimowa ps. Szczepanowicz, wycofujących się z Brennej, ze stacjonującym w nim (ukrytym na poddaszu) kilkunastoosobowym oddziałem SS. Od rzucanych w trakcie walki granatów schronisko spłonęło^[2]. Budynku później nie odbudowano.

Po II wojnie światowej przez wiele lat w domu Jana Cieślara, położonym pod samą przełęczą, mieściła się popularna stacja turystyczna Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, dziś już nieistniejąca, nazywana również „Białym Krzyżem”. Obecnie mniej więcej w miejscu dawnego schroniska znajduje się zajazd noszący również nazwę „Biały Krzyż”.

Przypisy

1. Barański Mirosław: Beskid Śląski. Pasma Klimczoka i Równicy. Przewodnik turystyczny, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa 1995
2. Mianowski Tomasz: Schroniska górskie w Karpatach Polskich w latach 1939-1945, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa-Kraków 1987, ISBN 83-7005-142-1, s. 165

Bibliografia

• Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Mały i Beskid Śląski. Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 183–187. ISBN 978-83-925599-3-1.