Sławniowice

Sławniowice (niem. Groß Kunzendorf^[5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy^[6]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej. Położona jest na terenie Przedgórza Paczkowskiego, będącego częścią Przedgórza Sudeckiego. Przepływa przez nią rzeka Mora.

Sławniowice

wieś
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	nyski
Gmina	Głuchołazy
Wysokość	280–310[1] m n.p.m.
Liczba ludności (2006)	548[2]
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	48-340[3]
Tablice rejestracyjne	ONY
SIMC	0494841
Położenie na mapie gminy Głuchołazy Sławniowice
Położenie na mapie Polski Sławniowice
Położenie na mapie województwa opolskiego Sławniowice
Położenie na mapie powiatu nyskiego Sławniowice
50°20′08″N 17°15′46″E[4]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 548 osób^[2].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 1 km od granicy z Czechami, we wschodniej części Przedgórza Paczkowskiego. Należy do Euroregionu Pradziad^[7]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Mora.

Środowisko naturalne

W Sławniowicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,7 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Sławniowic wynoszą 611 mm. Dominują wiatry zachodnie^[8].

Nazwa

Miejscowość wzmiankowana w 1284 r. jako villa Cunati, w 1291 r. (niepewna lokalizacja) jako Slawnewiz, a w 1300 r. jako Cunczendorf^[9]. Niemiecką nazwą wsi było Groß Kunzendorf, w odróżnieniu od pobliskiego Konradowa (Dürr Kunzendorf) i Trzebini (Kunzendorf) koło Prudnika. Obecna nazwa zatwierdzona administracyjnie w 1946^[10].

Historia

W 1201 miejscowość została przeniesiona na nowe prawo. Co najmniej od XIV wieku wydobywany jest w Sławniowicach marmur – w Kępnicy zachował się nagrobek proboszcza Flermana z 1314 roku^[1].

W 1603 miejscowi chłopi (jednym z przywódców był Jerzy Grötzner) podnieśli bunt antyfeudalny i opanowali wieś, kapitulując dopiero po 13 latach. W XVII wieku nastąpił w miejscowości rozkwit wydobycia marmuru, lecz zamarło ono całkowicie w XVIII wieku. W XIX wieku w celu wywozu wydobywanego kamienia utworzono połączenie kolejowe Nowy Świętów – Sławniowice. Wydobycie wznowiono po 1945 roku^[1][9].

W latach 1945–1950 Sławniowice należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1947 stacjonowała w Sławniowicach strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza, po której pozostały gruzy przy tzw. „drodze czereśniowej”.

W 1977 w miejscowości znajdowało się 16 stanowisk kamieniołomów, częściowo nieczynnych^[1].

W latach 1996–2007 funkcjonowało w Sławniowicach przejście graniczne Sławniowice-Velké Kunětice.

Zabytki

• przydrożna kapliczka z późnobarokową rzeźbą^[9]
• kalwaria na górce za wioską^[9]

Transport

Transport kolejowy

Osobny artykuł: Sławniowice Nyskie.

Przejście graniczne

Osobny artykuł: Przejście graniczne Sławniowice-Velké Kunětice.

Przypisy

1. Wycieczki dalsze. W: Zbygniew Martynowski, Krzysztof R. Mazurski: Głuchołazy i okolice. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i turystyka”, 1977, s. 51. (pol.).
2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych – Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A.. [dostęp online].zły zapis daty dostępu
4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 124451
5. Groß Kunzendorf – GenWiki [online], genwiki.genealogy.net [dostęp 2020-11-25].
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
7. Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-11-25].
8. Klimat: Sławniowice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-25].
9. Głuchołazy – Sołectwo Sławniowice – (280–310 m n.p.m.), niem. Kunzendorf. Urząd Miejski w Głuchołazach. [dostęp 2015-09-29]. (pol.).
10. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).