Remove ads
Rusznica (staropol. ruśnica z czes. ručnice) – jeden z pierwszych typów prymitywnej ręcznej broni palnej nieposiadającej zamka, znanej w Europie już od XIV w.[a]
Odpalenie ładunku miotającego odbywało się poprzez ręczne przyłożenie lontu lub tlącej się hubki do podsypanej prochem panewki. Lufy średniowiecznych rusznic wytwarzano poprzez okuwanie rozżarzonej sztaby wokół okrągłego stalowego pręta. W rezultacie uzyskiwano lufy lekkie, a jednocześnie mocniejsze od odlewanych. Z rusznicy strzelano trzymając drewniane łoże pod pachą niekiedy dodatkowo podpierając broń na forkiecie (dokładne celowanie nie było możliwe). Lżejszą wersją rusznicy był petrynał z którego strzelano opierając kolbę o napierśnik zbroi, natomiast cięższą wersją używaną do strzelania z umocnień (np. murów miejskich) była hakownica. W XVI w. rusznice zaczęły wychodzić z użycia, zastępowane nowocześniejszymi muszkietami (wyposażonymi w zamki lontowe).
Pierwsze rusznice pojawiły się w wojsku I Rzeczypospolitej za czasów panowania Zygmunta Starego[2], stanowiąc często spotykaną broń wśród wojsk obrony potocznej.[potrzebny przypis]
Remove ads
- W szerszym znaczeniu, mianem rusznic określa się niekiedy również nowocześniejsze (produkowane od XVI do XVII w.) muszkiety (z zamkami lontowymi) oraz arkebuzy (z zamkami kołowymi)[1]. Potocznie nazwa ta bywa stosowana również w odniesieniu do karabinów przeciwpancernych z XX w.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads