Ruda (dopływ Odry)

Ruda (niem. Raude^{[potrzebny przypis]}) – rzeka w Polsce, całkowicie na terenie województwa śląskiego. Prawy (wschodni) dopływ Odry^[2] o długości 52,32 km^[3].

Ujście Rudy do Odry

Ten artykuł dotyczy rzeki, prawego dopływu Odry. Zobacz też: inne znaczenia.

Ruda

Ruda we wsi Rudy
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Lokalizacja	Kotlina Raciborska
Rzeka
Długość	52,32 km
Powierzchnia zlewni	504,06 km²
Średni przepływ	0,88 m³/s Gotartowice
Źródło
Miejsce	południowe tereny Żor
Wysokość	ok. 240 m n.p.m.
Współrzędne	50°01′33″N 18°40′53″E
Ujście
Recypient	Odra
Miejsce	na zachód od miejscowości Turze
Wysokość	ok. 175 m n.p.m.[1]
Współrzędne	50°11′47″N 18°15′11″E
Położenie na mapie województwa śląskiego źródło ujście
Położenie na mapie Polski źródło ujście

Przebieg

Źródła rzeki znajdują się w południowej części Żor, na terenie ogródków działkowych w pobliżu drogi prowadzącej do Jastrzębia-Zdroju. Stąd płynie na północny zachód przez miejscowości: Rybnik, Rudy, Ruda Kozielska, Kuźnia Raciborska i Turze, gdzie uchodzi do Odry. Jej dopływami są Nacyna, Sumina i Rudka (która wcześniej oddziela się od Rudy, a potem do niej wpada), oraz cieki: Potok Woszczycki, Przegędza, Bejca (Młynówka), Potok z Kamienia, Rudka (niewielki potok, istnieją dwa dopływy o tej nazwie), Wierzbnik, Rzeczka, niebezpośrednio poprzez Jezioro Rybnickie: Gzel i Grabownia.

Historia

Swoją nazwę Ruda zawdzięcza występującym w jej okolicy rudom darniowym żelaza, wydobywanym od XVII w. przez cystersów z istniejącego w latach 1255–1810 opactwa w Rudach. Rzeka ma duże znaczenie dla historii regionu właśnie za sprawą rudzkich cystersów, którzy wykorzystywali jej wody do napędu kuźnic, młynów itp. i znacząco przyczynili się do rozwoju kulturalno-gospodarczego ziemi rudzkiej. Wody rzeki ze względu na zanieczyszczenia zaliczane są do wód pozaklasowych.^{[potrzebny przypis]}

Poprzez budowę zapory na rzece utworzono Jezioro Rybnickie.