Rolls-Royce Phantom (1925)

Rolls-Royce Phantom – samochód osobowy klasy ultraluksusowej produkowany pod brytyjską marką Rolls-Royce w latach 1925–1990.

Ten artykuł dotyczy samochodu z lat 1925–1990. Zobacz też: Rolls-Royce Phantom (2003) oraz Phantom Majestic (1995) i Phantom Royale (1995–1997).

Pierwsza generacja

Rolls-Royce Phantom I

Rolls-Royce Phantom I
Producent	Rolls-Royce
Zaprezentowany	Marzec 1925
Okres produkcji	1925 – 1931
Miejsce produkcji	Goodwood
Poprzednik	Rolls-Royce Silver Ghost
Następca	Rolls-Royce Phantom II
Dane techniczne
Segment	F+
Typy nadwozia	4-drzwiowy landaulet 4-drzwiowy kabriolet
Silniki	R6 7,7 l
Skrzynia biegów	3-biegowa manualna 4-biegowa manualna
Napęd	tylny
Długość	5563 mm
Szerokość	1829 mm
Rozstaw osi	3658 mm
Dane dodatkowe
Konkurencja	CWS T-1

Rolls-Royce Phantom I – tył

Rolls-Royce Phantom I Cabrio

Rolls-Royce Phantom I został zaprezentowany po raz pierwszy w 1925 roku^[1]. Dostępny jako 4-drzwiowa limuzyna.

Następca modelu Silver Ghost. Był to pierwszy model z rodziny Phantom. Do napędu użyto sześciocylindrowego silnika rzędowego o pojemności 7,7 litra. Moc przenoszona była na koła tylne poprzez 3-biegową, a w późniejszych modelach 4-biegową manualną skrzynię biegów.

Silnik

• R6 7,7 l (7668 cm³), 2 zawory na cylinder^[1]
• Średnica × skok tłoka: 108,00 mm × 140,00 mm
• Moc maksymalna: 108 KM (80,5 kW) przy 2750 obr./min^[1]

Osiągi

• Prędkość maksymalna: 145 km/h^[1]

Druga generacja

Rolls-Royce Phantom II

Rolls-Royce Phantom II
Producent	Rolls-Royce
Zaprezentowany	Listopad 1929
Okres produkcji	1929 – 1936
Miejsce produkcji	Goodwood
Poprzednik	Rolls-Royce Phantom I
Następca	Rolls-Royce Phantom III
Dane techniczne
Segment	F+
Typy nadwozia	4-drzwiowy landaulet 4-drzwiowy kabriolet
Silniki	R6 7,7 l
Skrzynia biegów	4-biegowa manualna
Napęd	tylny
Długość	5588 mm
Szerokość	1524 mm
Rozstaw osi	3658 mm

Rolls-Royce Phantom II – tył

Rolls-Royce Phantom II Cabrio

Rolls-Royce Phantom II został zaprezentowany po raz pierwszy w 1929 roku^[2].

Do napędu samochodu użyto sześciocylindrowego silnika rzędowego o pojemności 7,7 litra. Moc przenoszona była na koła tylne poprzez 4-biegową manualną skrzynię biegów.

Silnik

• R6 7,7 l (7668 cm³), 2 zawory na cylinder^[2]
• Średnica × skok tłoka: 108,00 mm × 140,00 mm
• Stopień sprężania: 5,28:1
• Moc maksymalna: 122 KM (89,5 kW) przy 3000 obr./min^[2]

Osiągi

• Przyspieszenie 0-80 km/h: 14,5 s^[2]
• Prędkość maksymalna: 149 km/h^[2]

Trzecia generacja

Rolls-Royce Phantom III

Rolls-Royce Phantom III
Producent	Rolls-Royce
Zaprezentowany	Kwiecień 1936
Okres produkcji	1936 – 1939
Miejsce produkcji	Goodwood
Poprzednik	Rolls-Royce Phantom II
Następca	Rolls-Royce Phantom IV
Dane techniczne
Segment	F
Typy nadwozia	4-drzwiowy sedan 4-drzwiowy fastback
Silniki	V12 7,3 l
Skrzynia biegów	4-biegowa manualna
Napęd	tylny
Długość	5410 mm
Szerokość	1905 mm
Rozstaw osi	3607 mm
Masa własna	2642 kg
Zbiornik paliwa	150 litrów

Rolls-Royce Phantom III – tył

Rolls-Royce Phantom IV Cabrio

Rolls-Royce Phantom III został zaprezentowany po raz pierwszy w 1936 roku.

Do napędu samochodu użyto silnika V12 o pojemności 7,3 litra. Moc przenoszona była na koła tylne poprzez 4-biegową manualną skrzynię biegów.

Silnik

• V12 7,3 l (7340 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV
• Średnica × skok tłoka: 82,50 mm × 114,30 mm
• Moc maksymalna: 167 KM (123 kW) przy 3000 obr./min

Osiągi

• Przyspieszenie 0-100 km/h: 16,8 s^[3]
• Prędkość maksymalna: 137 km/h
• Średnie zużycie paliwa: 28 l/100 km^[3]

Czwarta generacja

Rolls-Royce Phantom IV

Rolls-Royce Phantom IV
Producent	Rolls-Royce
Zaprezentowany	Styczeń 1950
Okres produkcji	1950 – 1956
Miejsce produkcji	Goodwood
Poprzednik	Rolls-Royce Phantom III
Następca	Rolls-Royce Phantom V
Dane techniczne
Segment	F+
Typy nadwozia	4 i 6-drzwiowy sedan 2-drzwiowy kabriolet
Silniki	R8 5,7 l
Skrzynia biegów	4-biegowa
Napęd	tylny
Długość	5766 mm
Szerokość	1956 mm
Rozstaw osi	3683 mm
Dane dodatkowe
Pokrewne	Rolls-Royce Silver Wraith

Rolls-Royce Phantom IV – tył

Rolls-Royce Phantom IV Cabrio

Rolls-Royce Phantom IV został zaprezentowany po raz pierwszy w 1950 roku.

Do napędu samochodu użyto ośmiocylindrowego rzędowego silnika o pojemności 5,7 litra. Moc przenoszona była na koła tylne poprzez 4-biegową skrzynię biegów. Najrzadszy z produkowanych kiedykolwiek Rolls-Royce’ów, powstało tylko 18 egzemplarzy^[4]. Wyprodukowane modele trafiały do znanych osobistości oraz ważnych dygnitarzy, między innymi do: królowej Elżbiety II^[5] i generała Francisco Franco, który był posiadaczem aż trzech Phantomów IV (tyle samo egzemplarzy posiadał tylko emir Kuwejtu Abdullah III Al-Salim Al-Sabah).

Podwozie samochodu oparto na modelu Silver Wraith. Zostało ono wzmocnione oraz wydłużone, skrócono także rozstaw osi. Phantom IV był jedynym modelem Rolls-Royce’a wyposażonym w ośmiocylindrowy silnik rzędowy.

Silnik

• R8 5,7 l (5675 cm³), 2 zawory na cylinder
• Średnica × skok tłoka: 88,89 mm × 114,30 mm
• Stopień sprężania: 6,4:1
• Moc maksymalna: 166 KM (122 kW)

Warianty

Podwozie	Właściciel	Typ nadwozia	Numer nadwozia	Oryginalny kolor	Tapicerka	Data dostawy	Inne
4AF2	Elżbieta II	limuzyna 7-osobowa	5034	bordowy i czarny	Przód: niebieska skóra, tył: szara tkanina	6 lipca 1950	Na masce samochodu srebrna figurka świętego Jerzego ze smokiem; zmodyfikowane siedzenie kierowcy, dla księcia Filipa, gdyby chciał osobiście prowadzić; samochód zawiózł królową na otwarcie Parlamentu w 1954[5].
4AF4	Rolls-Royce	pick-up	~	szary	~	1 października 1950	Eksperymentalna ciężarówka używana przez fabrykę do 1963.
4AF6	Mohammad Reza Pahlavi	kabriolet	5077	srebrno-niebieski	biała	3 grudnia 1951	Zezłomowany w 1959[6].
4AF8	Abdullah III Al-Salim Al-Sabah	limuzyna typu sedan	5153	beżowy i królewski granat	herbatnikowa	lipiec 1951	~
4AF10	Henryk Windsor, książę Gloucester	Limuzyna	9663	czarny	płowa	1 września 1951	Wykorzystany w filmie Arabeska z 1966[7].
4AF12	Ernest Hives, 1. baron Hives – dyrektor Rolls-Royce’a; następnie Marina, księżna Kentu	Limuzyna 7-osobowa	9719	niebieski	beżowa	1 lipca 1951	~
4AF14	Francisco Franco	Limuzyna 5-osobowa	5035	czarny	beżowa	13 czerwca 1952	Wyposażony w opancerzony tył nadwozia.
4AF16	Francisco Franco	limuzyna 7-osobowa	5036	czarny	beżowa	4 lipca 1952	Wyposażony w opancerzony tył nadwozia.
4AF18	Francisco Franco	kabriolet	4945	czarny	zielona skóra	28 marca 1952	Pierwszy raz użyty 18 lipca 1952 podczas parady; wyposażony w opancerzony tył nadwozia.
4AF20	Aga Chan III	Limuzyna sedanca de ville	9750	ciemnozielony	czerwona skóra	maj 1952	Po śmierci właściciela, wdowa po nim sprzedała samochód hotelowi Mayfair-Lennox w stanie Missouri, gdzie służył do przewozu gości z lotniska; odsprzedany w 1962.
4AF22	Talal ibn Abd al-Aziz	kabriolet	–	ecru i zielony	zielona skóra	czerwiec 1952
4BP1	Fajsal II	limuzyna	9890	czarny	czerwona skóra	26 marca 1953	Wyprodukowany specjalnie na koronację Faisala.
4BP3	'Abd al-Ilah	turystyczna limuzyna 7-osobowa	9891	czarny	błękitna skóra	26 marca 1953	Wyprodukowany specjalnie na koronację Faisala II, którego al-Ilah był krewnym; w czasie rewolucji republikańskiej w 1958, samochód był serwisowany w Londynie i przetrwał jako jedna z nielicznych pamiątek po wymordowanej irackiej rodzinie królewskiej.
4BP5	Elżbieta II	landaulet	9941	czarny i kasztanowy	Przód: niebieska skóra, tył: szara tkanina	1 maja 1954	Rolls-Royce trzymał samochód na specjalne królewskie okazje, ale w 1959 królowa wykupiła auto i rodzina królewska korzystała z niego aż do późnych lat 80. XX wieku.
4BP7	Małgorzata Windsor	limuzyna 7-osobowa	5686	czarny	beżowa tkanina	16 lipca 1954	Zakupiony przez księżną Małgorzatę, otrzymał na masce – wybranego osobiście przez księżną – pegaza (analogicznie do św. Jerzego i smoka na pierwszym samochodzie królowej Elżbiety II); podobnie jak w pierwszym samochodzie królowej, samochód Małgorzaty posiadał zmodyfikowane siedzenie kierowcy, dostosowane do Małgorzaty.
4CS2	Abdullah III Al-Salim Al-Sabah	limuzyna typu sedan	5724	dwa odcienie zielonego	oliwkowo-zielona skóra	1 lutego 1955	~
4CS4	Abdullah III Al-Salim Al-Sabah	limuzyna	5725	złoto-miedziowy i srebrny	beżowa	sierpień 1955	~
4CS6	Mohammad Reza Pahlavi	limuzyna	10177	czarny, przemalowany na bordowy	zielona skóra	październik 1956	Samochód przez kilka lat przebywał w naprawie, a następnie starano się ustalić kto jest jego prawowitym właścicielem (po rewolucji islamskiej w Iranie, tamtejsza ambasada w Londynie sugerowała, że samochód jest własnością Iranu, a nie rodziny Pahlavi'ch), ostatecznie auto przyznano Iranowi i znajduje się ono w irańskim Narodowym Muzeum Samochodów.

Piąta generacja

Rolls-Royce Phantom V

Rolls-Royce Phantom V
Producent	Rolls-Royce
Zaprezentowany	Listopad 1959
Okres produkcji	1959 – 1968
Miejsce produkcji	Goodwood
Poprzednik	Rolls-Royce Phantom IV
Następca	Rolls-Royce Phantom VI
Dane techniczne
Segment	F+
Typy nadwozia	4-drzwiowy sedan 4-drzwiowy landaulet
Silniki	V8 6,2 l
Skrzynia biegów	4-biegowa automatyczna
Napęd	tylny
Długość	6045 mm
Szerokość	2007 mm
Wysokość	1753 mm
Rozstaw osi	3658 mm
Zbiornik paliwa	105 litrów
Dane dodatkowe
Pokrewne	Rolls-Royce Silver Cloud

Rolls-Royce Phantom V – tył

Rolls-Royce Phantom V Landaulet

Rolls-Royce Phantom V został zaprezentowany po raz pierwszy w 1959 roku.

Do napędu użyto silnika V8 o pojemności 6,2 litra. Moc przenoszona była na koła tylne poprzez 4-biegową automatyczną skrzynię biegów.

Silnik

• V8 6,2 l (6223 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV
• Średnica × skok tłoka: 104,10 mm × 91,40 mm
• Stopień sprężania: 9,0:1

Szósta generacja

Rolls-Royce Phantom VI

Rolls-Royce Phantom VI
Producent	Rolls-Royce
Zaprezentowany	Lipiec 1968
Okres produkcji	1968 – 1990
Miejsce produkcji	Goodwood
Poprzednik	Rolls-Royce Phantom V
Następca	Rolls-Royce Silver Spur Touring Limousine
Dane techniczne
Segment	F+
Typy nadwozia	4-drzwiowy sedan
Silniki	V8 6,2 l V8 6,75 l
Skrzynia biegów	4-biegowa automatyczna 3-biegowa automatyczna
Napęd	tylny
Długość	6040 mm
Szerokość	2010 mm
Wysokość	1750 mm
Rozstaw osi	3680 mm
Masa własna	2742 kg
Zbiornik paliwa	105 litrów
Dane dodatkowe
Pokrewne	Rolls-Royce Silver Cloud

Rolls-Royce Phantom VI Landaulet – tył

Rolls-Royce Phantom VI Limousine

Rolls-Royce Phantom VI został zaprezentowany po raz pierwszy w 1968 roku.

Do napędu samochodu użyto silnika V8 o pojemności 6,2 litra, później 6,75 l. Moc przenoszona była na koła tylne poprzez cztero-, a później trzybiegową automatyczną skrzynię biegów. W 1990 roku rolę przestarzałego Phantoma po 22 latach produkcji przejęła specjalna wersja modelu Silver Spirit, wydłużony Silver Spur Touring Limousine.

Silnik

• V8 6,75 l (6750 cm³), 2 zawory na cylinder, OHV
• Średnica × skok tłoka: 104,10 mm × 99,10 mm
• Stopień sprężania: 8,0:1

Osiągi

• Przyspieszenie 0-80 km/h: 9,7 s
• Prędkość maksymalna: 180 km/h

Przypisy

1. Simon Heptinstall: 1001 samochodów o których marzysz. Poznań: Elipsa, 2012, s. 64. ISBN 978-83-245-9617-1.
2. Simon Heptinstall: 1001 samochodów o których marzysz. Poznań: Elipsa, 2012, s. 84. ISBN 978-83-245-9617-1.
3. Dirk-Michael Conradt. "Hochadel: Rolls-Royce 12-zylinder aus englischem Adelsbesitz, der nach Deutschalnd verkauft wurde". „Auto Motor u. Sport”. Heft 25 1977, s. Seite 72 – 82, 7 December 1977.
4. Rolls Royce Phantom IV, Rolls-Royce and Bentley, Photos, Reports and Books from the archives of K. J. Roßfeldt
5. Martin Buckley: Cars of the Super Rich. [dostęp 2019-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-12)].
6. Darkforce; Rolls Royce Phantom IV
7. Internet Movie Cars Database: 1951 Rolls-Royce Phantom IV Limousine Hooper [4AF10]

Bibliografia

• 1925 Rolls-Royce Phantom I Technical specifications. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
• 1929 Rolls-Royce Phantom II Technical specifications. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
• 1935 Rolls-Royce Phantom III Technical specifications. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
• 1950 Rolls-Royce Phantom IV Technical specifications. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
• 1959 Rolls-Royce Phantom V Technical specifications. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
• 1982 Rolls-Royce Phantom VI Technical specifications. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
• 2003 Rolls-Royce Phantom Technical specifications. [dostęp 2009-10-20]. (ang.).