Ratusz w Prudniku
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ratusz w Prudniku – zabytkowy ratusz miejski w Prudniku zbudowany w 1782 roku w stylu barokowo–klasycystycznym. Mieści się pośrodku Rynku[2][3], w centralnej części Starego Miasta.
 nr rej. 497/58 z 15 października 1958[1] | |
 Widok na ratusz i barokową fontannę | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Rynek 1 |
| Styl architektoniczny | |
| Wysokość całkowita |
63 m |
| Kondygnacje |
3 |
| Ukończenie budowy |
1782 |
| Ważniejsze przebudowy |
1840, 1894–1896 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Prudnika  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |
Położenie na mapie gminy Prudnik  | |
 50°19′17″N 17°34′50″E | |
_(cropped)_(cropped).jpg)
Pierwszy ratusz w Prudniku został wzniesiony w XIII lub XIV wieku, prawdopodobnie z drewna[4]. Został spalony przez Szwedów w 1627 roku[2]. Kolejny budynek miał charakter barokowy i był niszczony w latach 1650, 1653, 1735 i 1779[2].
22 listopada 1642 z Opola do Prudnika wkroczyli Szwedzi. Zamierzali spalić miasto, ale dzięki negocjacjom do tego nie doszło. Podczas najazdu uszkodzeniu uległa wieża ratuszowa, którą wyremontowano dopiero w 1653. Odrestaurowana wieża uległa ponownemu uszkodzeniu. W sierpniu 1690[5] przeprowadzono jej powtórny remont[6] od góry do krużganku według planu Martina Doleczcka ze Strzelec Opolskich[5].
Według opisu ratusza z 1725, na jego piętrze odbywały się posiedzenia Rady Miejskiej, a w piwnicy mieściły się ławki mięsne[7]. Powstały w wyniku austriackiego ostrzału 28 lutego 1779 w trakcie wojny o sukcesję bawarską pożar strawił ratusz wraz z zegarem i wieżą, którą na krótko przedtem odrestaurowano[8]. Brakowało wody do gaszenia ognia, ponieważ w przeciągu 2 miesięcy nie padał deszcz, a śniegu było niewiele[5]. Po pożarze ratusz został odbudowany od podstaw według planów architekta Thomasa ze Świdnicy[2][3]. Jego budowę ukończono w październiku 1782[5]. 20 sierpnia 1788 w ratuszu został zakwaterowany król pruski Fryderyk Wilhelm II[9].
W latach 1840–1842 podwyższono ratusz o półtora kondygnacji, pokryto go blachą cynkową i zaopatrzono w marmurowe schody[8]. Drugie piętro ratusza, które od tej pory zajmował sąd, oraz attykę wzniesiono nakładem kosztów wysokości 7000 talarów[10]. Podczas uroczystości 18 września 1842, na wieży osadzono gałkę, flagę oraz koronę[10]. Krzyż osadzony na gałce wskazywał strony świata[11]. W latach 1855–1859 wyremontowano jego wnętrze. W 1856 podwyższono wieżę ratuszową[12] o jedno piętro i zaopatrzono ją w wygięty dach[8]. Podwyższeniu uległa część rozpoczynająca się od mieszkania strażnika wieżowego, aż do zewnętrznego gzymsu. Prace z drewnem wykonali mistrzowie ciesielscy Carl i Friedrich Zeißner, natomiast prace kotlarskie kotlarz Hammetter. W gałce na szczycie umieszczono różne dokumenty wraz z rysunkiem wieży, przedstawiającym jej kształt w latach 1779–1856[11].
Planowana przebudowa ratusza została przerwana wybuchem I wojny światowej[13]. Od 1929 do 1945 dwie sale ratusza zajmowało muzeum miejskie[14].
.jpg)
Ratusz nie ucierpiał podczas bombardowania Rynku przez lotnictwo radzieckie w 1945[15]. Na przełomie maja i czerwca 1945 grupa Czechów przybyła do Prudnika i wywiesiła czechosłowacką flagę na ratuszu. Ogłosili przyłączenie Prudnika do Czechosłowacji. Zostali przegonieni przez polskich żołnierzy bez strzelaniny[16]. Do lat 60. XX wieku budynek ratusza był porośnięty bluszczem[17].
![Thumb](#/media/Plik:Panorama_Prudnika_BW_"Ruch"_(1).jpg)
Podczas prac 24 marca 2000 roku z kuli na iglicy wieży wyjęto metalową, zalutowaną kapsułę, w której znajdowały się dokumenty z 1842. Dotyczyły one ówczesnego remontu wieży, zawierały listę fundatorów i ówczesnych władz miasta. Umieszczono w niej również lokalną gazetę, kilkanaście monet, a także kawałek ptasiej kości. Znalezisko zostało zdeponowane w Muzeum Ziemi Prudnickiej. Do kuli na iglicy trafiły jego kopie, a także druga kapsuła ze współczesnymi dokumentami, egzemplarzem lokalnej gazety i filmem ukazującym miasto i obrady Rady Miejskiej z 2000 roku[18].
W 2004 prudnicki ratusz został laureatem w ogólnopolskim konkursie „Zabytek Zadbany” organizowanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa[19][20].
.jpg)
Ratusz liczy trzy kondygnacje oraz poddasze oraz jest częściowo podpiwniczony[2]. Od północnej strony nad budynkiem dominuje przylegająca do niego klasycystyczna, wieloczłonowa wieża, zwieńczona hełmem i iglicą[2]. Wieża mierzy 63 metry wysokości[21]. W ratuszu mieści się Urząd stanu cywilnego, Gminny Zarząd Oświaty i Wychowania, a także Biuro Euroregionu Pradziad[22].
.jpg)
Nad drzwiami na wieży ratusza umieszczona jest marmurowa tablica przypominająca o odbudowie miasta przez króla Fryderyka II. Niemiecki napis na tablicy głosi: „Królewskie miasto Prudnik na Górnym Śląsku, chwalebne i czcigodne, sławne dzięki handlowi, zostało obrócone w popiół i zniszczone 28 lutego 1779 roku w wyniku wściekłej napaści wroga. Spalony został także stary ratusz. Pod hojną opieką wielkiego, dostojnego, niezwyciężonego króla Prus, Fryderyka II, wyrozumiałego i litościwego, szczęśliwego ojca narodu, miasto odzyskało widoczny teraz blask i powstało szczęśliwie od nowa wraz z wieżą w roku Pańskim 1782.”[23]
W sąsiedztwie budynku stoi fontanna z 1696 roku[2], a także figura św. Jana Nepomucena z 1733[24].
„Podziurawiony granatami” ratusz stojący w centrum Rynku wspomniany został w powieści Lato umarłych snów autorstwa niemieckiego pisarza Harry’ego Thürka, przedstawiającej sytuację Niemców w Prudniku tuż po II wojnie światowej[25].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
