Puszczykowo

Puszczykowo (niem. Puschkau^[2][3]) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim. Położone ok. 12 km na południe od Poznania, otoczone obszarem Wielkopolskiego Parku Narodowego.

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia.

Puszczykowo

miasto i gmina
Rynek
Herb
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	poznański
Aglomeracja	poznańska
Prawa miejskie	1962
Burmistrz	Andrzej Balcerek
Powierzchnia	16,39 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	9778[1] 596,6 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 61
Kod pocztowy	62-040
Tablice rejestracyjne	PZ, POZ
Położenie na mapie powiatu poznańskiego Puszczykowo
Położenie na mapie Polski Puszczykowo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Puszczykowo
52°16′54″N 16°51′15″E
TERC (TERYT)	3021021
SIMC	0971376
Urząd miejski ul. Podleśna 4 62-040 Puszczykowo
Strona internetowa
BIP

W latach 1934–1954 istniała wiejska gmina Puszczykowo.

Według danych z 31 marca 2011 miasto liczyło 9756 mieszkańców^[4].

Położenie

Według danych z roku 2002^[5] Puszczykowo ma obszar 16,65 km², w tym:

• użytki rolne: 22%
• użytki leśne: 46%

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 16,39 km²^[6]. Miasto stanowi 0,88% powierzchni powiatu.

Sąsiednie gminy: Komorniki, Mosina.

Wieś duchowna, własność kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego^[7]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa poznańskiego.

Historia

Po raz pierwszy nazwa Puszczykowo pojawia się w źródłach pisanych w formie Posczucowo w 1387 roku, choć Niwka wspominana była już wcześniej – w 1302 roku. Puszczykowo Stare i Puszczykówko do II rozbioru należały do Kapituły Poznańskiej. W 1613 roku, po pożarze katedry poznańskiej, to z tutejszych lasów dostarczono drewno na jej odbudowę^[8].

Początek zabudowy willowej, tak charakterystycznej dla miejscowości tworzących dzisiejsze miasto, datuje się na drugą połowę XIX wieku, kiedy to w latach 1870–1880 uregulowano bieg Warty. Tereny te wtedy nabrały charakteru eleganckiej miejscowości letniskowej i willowej. Rozwojowi sprzyjało położenie nad malowniczym odcinkiem rzeki, rozległe bory sosnowe i korzystny mikroklimat^[8]. Aby umożliwić coraz liczniej tu osiadającym się dojazd do Poznania, przy istniejącej tu od 1856 roku linii kolejowej (prowadzącej do Wrocławia) zbudowano budynki stacyjne. W okresie od początku XX wieku do 1939 roku ruch wycieczkowy był tak duży, że pociągi z poznańskiego dworca kursowały co 10 minut i aby nie kolidowało to z ruchem dalekobieżnym musiano zbudować dla nich dodatkowy tor. Wielką popularnością wśród poznaniaków cieszyły się wycieczki parostatkiem do Puszczykowa. Z przystani przy moście Św. Rocha pływał w latach 50. XX wieku parostatek „Janek Krasicki”, a w latach późniejszych motorowa „Dziwożona”. Mimo polityki germanizacyjnej, do 1918 roku część ośrodków wypoczynkowych miało zdecydowanie polski charakter (np. Letnisko Silva przy ul. Poznańskiej)^[8].

Puszczykowo posiadało dawniej status administracyjny gminy jednostkowej w powiecie śremskim. 1 stycznia 1925 włączone do nowo utworzonego powiatu poznańskiego^[9]. 1 sierpnia 1934 weszło ono w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Puszczykowo tamże^[10]. 27 września 1934 weszło w skład nowo utworzonej gromady Puszczykowo w gminie Puszczykowo^[11].

Podczas II wojny światowej miasto zostało zajęte 25 stycznia 1945 roku przez jednostki I Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej. Na przełomie stycznia i lutego w mieście urządzono siedziby sztabu związków operacyjnych wojsk radzieckich i szpitale wojskowe^[12].

Po wojnie zachowało początkowo przynależność administracyjną^[13][14]. W związku z reformą administracyjną kraju jesienią 1954 weszło w skład nowo utworzonej gromady Puszczykowo^[15]. Gromadę Puszczykowo zniesiono 1 stycznia 1956 w związku z nadaniem jej statusu osiedla^[16]. 18 lipca 1962 Puszczykówko stało się miastem^[17]. Naczelnikiem miasta Puszczykowa, w latach 1968–1984 był Władysław Krzyżański. W tych latach powstało wiele obiektów użyteczności publicznej.

W latach 70. XX wieku na nadwarciańskich polach Niwki, na niezalesionym 15 ha terenie zlokalizowano szpital dla kolejowej służby zdrowia (obecnie szpital należy do Powiatu Poznańskiego i działa pod nazwą Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego S.A.^[18]). Wybudowano dwa 11-kondygnacyjne bloki z 40 m kominem i budynkami gospodarczymi.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2009^[19]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	9575	100	5003	52,3	4572	47,7
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	594		310,7		283,3

• Piramida wieku mieszkańców Puszczykowa w 2014 roku^[1].

Transport

Drogi

Przez Puszczykowo w osi północ-południe przebiega droga wojewódzka 430, oraz w osi wschód-zachód droga wojewódzka 431.

Kolej

Zobacz też: Puszczykowo (przystanek kolejowy).

Przez miasto przebiega linia kolejowa 271 z Poznania do Wrocławia, na którym usytuowane są dwa przystanki osobowe: Puszczykowo i Puszczykówko oraz ma swój początek ok. 5 kilometrowa nieczynna, częściowo rozebrana linia kolejowa 361 do Osowej Góry.

Transport Publiczny

Przez Puszczykowo przebiega linia autobusowa 651 organizowana przez ZTM Poznań, a przewoźnikiem jest Translub. Do 31 października 2017 roku EKO-Rondo Puszczykowo organizowało swoje własne linie, jednak firma zbankrutowała^[20].

Inne

W mieście znajduje się sanitarne lądowisko przy. ul. Kraszewskiego, które w 2011 zostało zmodernizowane.

Atrakcje turystyczne

Przystanek kolejowy Puszczykowo

Kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej, zaprojektowany przez Adama Ballenstedta

Pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny”

Szpital w Puszczykowie im. prof. S. T. Dąbrowskiego

• Muzeum Arkadego Fiedlera – zlokalizowane w jego pracowni literackiej (ul. Słowackiego), z ekspozycją książek i pamiątek po pisarzu oraz wspaniałych trofeów z wypraw do różnych zakątków świata, a także repliką Santa Marii (w skali 1:1) statku Krzysztofa Kolumba i repliką Hawkera Hurricane Mk I – brytyjskiego myśliwca z II wojny światowej (skala 1:1)
• eklektyczny kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej, którego budowę rozpoczęto w 1923 r.^[21]
• pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny” – naprzeciwko stacji kolejowej Puszczykowo
• dom murowany z dużą drewnianą werandą – ul. Cienista
• pałacyk myśliwski z początku XX w. – ul. Podleśna 4 (obecna siedziba Urzędu Miasta)
• willa z początku XX w. z dachem mansardowym i balkonem wspartym na 4 kolumnach – ul. Poznańska 94
• dom o konstrukcji szachulcowej z gołębnikiem w kształcie baszty – ul. Klonowa
• duża drewniana altana z kopułą z ok. 1900 roku – ul. Wysoka 7
• budynki mające charakter dworków z początku XX w. – ul. Sobieskiego 10, 12, 26
• domy murowano-szachulcowe – ul. Ratajskiego 7, 11, 21
• dworce kolejowe z początku XX wieku w Puszczykowie i Puszczykówku
• willa z tarasem – ul. Fiedlera 4
• dom o wyglądzie dworku z lat 1932/36 – ul. Kopernika 18
• pensjonat „Rusałka” z lat dwudziestych – las nad Wartą
• dom z początku XX w. przy ul. Słonecznej
• dom na rogu ul. Poznańskiej i ul. Cienistej z 1901 roku.
• budynek o konstrukcji szachulcowej zlokalizowany na ulicy Wczasowej z roku 1898
• willa Mimoza – ul. Poznańska
• budynek „Letniska Silva” ul. Poznańska
• trasy spacerowe nad Wartą i po puszczykowskich górach
• Zakole Warty
• Trasa Kórnicka
• Szlak turystyczny Osowa Góra – Sulęcinek
• Szlak im. Bernarda Chrzanowskiego
• Szlak im. Arkadego Fiedlera^[22]
• jaskinia piaskowcowa przy ul. Jarosławskiej – nieistniejąca (pozostałości w Muzeum WPN)
• Droga Wierności^[23] – jeden z przyrodniczych szlaków pielgrzymkowych Rogalińskie Drogi, utworzonych z okazji 200-lecia kościoła pw. św. Marcelina w Rogalinie^[24][25][26]. Dla tego szlaku opublikowano broszurę przyrodniczą pt. „W dolinie Warty – o ptakach i nie tylko”^[27].

Oświata

W Puszczykowie znajdują się 2 szkoły podstawowe i liceum ogólnokształcące:

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
• Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika

Media

Strony internetowe:

• www.puszczykowo.pl

Prasa: Wychodząca:

• „Echo Puszczykowa”
• „Gazeta Mosińsko-Puszczykowska”
• „Głos Puszczykowa”
• „Nasza Okolica”

Niewychodząca:

• „Gazeta puszczykowska”
• „Kurier Puszczykowski”
• „Strażak Puszczykowski”

Wspólnoty wyznaniowe

• Kościół rzymskokatolicki:
  • parafia Matki Boskiej Wniebowziętej
  • parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny
• Świadkowie Jehowy:
  • zbór Puszczykowo (Sala Królestwa: Mosina)^[28]

Sport

W Puszczykowie znajduje się wiele kompleksów sportowych oraz Klub Jeździecki „Niwka” im. Krzysztofa Kulikowskiego. W mieście znajduje się również Centrum Tenisowe Angie, w którym trenuje niemiecka tenisistka polskiego pochodzenia Angelique Kerber. Przy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika działa MKS „Juvenia” Puszczykowo, w którym szkolą się młodzi lekkoatleci. Działa także dobrze rozwinięty klub siatkarski MKS Puszczykowo oraz klub piłkarski KP „Las” Puszczykowo^[29].

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie: Châteaugiron (w Bretanii, we Francji) – deklaracja współpracy 18 lipca 1997 r. w Puszczykowie, w lipcu 1998 r. w Châteaugiron odnowienie deklaracji^[30][31]

Ludzie związani z Puszczykowem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Puszczykowem.