Poronin (gmina)

Poronin – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. W latach 1975–1977 i 1994–1998 gmina położona była w województwie nowosądeckim.

Poronin

gmina wiejska
Urząd Gminy Poronin
Herb
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	tatrzański
TERC	1217052
Siedziba	Poronin
Wójt	Anita Żegleń
Powierzchnia	83,55 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	11 498[1]
• gęstość	137,5 os./km²
Nr kierunkowy	18
Tablice rejestracyjne	KTT
Adres urzędu: ul. Józefa Piłsudskiego 5 34-520 Poronin
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 8
Położenie na mapie województwa małopolskiego Poronin
Położenie na mapie Polski Poronin
49°21′N 20°00′E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to Poronin.
Sołectwa: Bustryk, Małe Ciche, Murzasichle, Nowe Bystre, Poronin, Suche, Stasikówka i Ząb.

Według danych z 30 czerwca 2004^[2] gminę zamieszkiwało 10 571 osób.

Historia

Gmina zbiorowa Poronin została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie nowotarskim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Biały Dunajec, Gliczarów, Murzasichle, Poronin i Zubsuche^[3].

Podczas II wojny światowej zachowała granice przedwojenne. Włączono ją do dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa (powiat Neumarkt). W 1943 roku liczyła 9083 mieszkańców^[4].

Po wojnie powrócono do stanu sprzed wojny. 1 kwietnia 1946 utworzono gromadę Małe Ciche z części gromady Biały Dunajec. I tak według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 6 gromad: Biały Dunajec, Gliczarów, Małe Ciche, Murzasichle, Poronin i Zubsuche^[5]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[6], a jej obszar podzielono na gromady^[7]:

• Biały Dunajec (Biały Dunajec, Gliczarów Dunajec),
• Murzasichle (Murzasichle, Małe Ciche),
• Poronin (Poronin, Gliczarów Górny, Suche),
• Zubsuche (Zubsuche, przemianowane 30 marca 1966 na Ząb^[8]).

Gminę Poronin reaktywowano 1 stycznia 1973 roku^[9] w powiecie nowotarskim w woj. krakowskim. Objęła 4 sołectwa: Małe Ciche, Murzasichle i Poronin oraz górską część wsi Brzegi, stanowiącą odrębne sołectwo^[10].

1 czerwca 1975 gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. nowosądeckim^[11].

1 lipca 1977 gmina została zniesiona, a jej obszar włączono w całości do nowo utworzonej gminy Tatrzańskiej^[12].

Gmina Tatrzańska została ostatecznie zlikwidowana 30 grudnia 1994, a z jej obszaru wydzielono gminę Poronin o zupełnie nowych granicach^[13]. Nowa gmina Poronin objęła obszar znacznie większy w porównaniu z tym z lata 1973–77. Oprócz sołectw Małe Ciche, Murzasichle i Poronin, należących dawniej do gminy Poronin, gmina objęła ponadto sołectwa Bustryk, Suche i Ząb (które włączono w 1977 roku do gminy Tatrzańskiej z gminy Biały Dunajec) oraz o sołectwo Nowe Bystre (które włączono w 1977 roku do gminy Tatrzańskiej z gminy Czarny Dunajec). Nie objęła natomiast górskiej części wsi Brzegi o powierzchni 4358,70 ha, która należała do gminy Poronin w latach 1973–77, a którą to w 1992 roku włączono do gminy Bukowina Tatrzańska^[14]. Tak zmienione granice nadały gminie Poronin jej współczesny specyficzny "rogalikowy" kształt.

W 1999 roku gmina weszła w skład powiatu tatrzańskiego w nowo utworzonym województwie małopolskim^[15].

Wójtowie[16]

• Bronisław Stoch 2002 - 2006
• Bronisław Stoch 2006 - 2010
• Bronisław Stoch 2010 - 1014
• Bronisław Stoch 2014 - 2018
• Anita Żegleń od 2018

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[17] gmina Poronin ma obszar 83,55 km², w tym:

• użytki rolne: 39%
• użytki leśne: 56%

Gmina stanowi 17,72% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	10 571	100	5353	50,6	5218	49,4
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	126,5		64,1		62,5

• Piramida wieku mieszkańców gminy Poronin w 2014 roku^[1].

Sąsiednie gminy

Biały Dunajec, Bukowina Tatrzańska, Czarny Dunajec, Kościelisko, Zakopane

Zobacz też

• gmina Tatrzańska

Przypisy

1. Gmina Poronin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
3. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 594
4. Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement (1943)
5. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
6. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
7. Uchwała Nr 27/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu nowotarskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 17 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
8. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. 1966, nr 6, Poz. 44
9. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
10. Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268).
11. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
12. Dz.U. z 1977 r. nr 20, poz. 82
13. Dz.U. z 1994 r. nr 132, poz. 671
14. Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497
15. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603)
16. Biuletyny Informacji Publicznej [online], bip.malopolska.pl [dostęp 2024-02-01].
17. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Oficjalny Portal Mapowy Gminy Poronin. mapy.poronin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-24)].